1-amaliy mashg’ulot mavzu: O‘zbekiston Respublikasida tarbiya jarayonining hozirgi bosqich muammolari Amaliy mashgʼulot jarayonida bajariladigan topshiriqlar

Xalqaro va regional tashkilotlar, ittifoqlar va assotsatsiyalar nomi

№	Abbrevnaturasi	Tashkil qilingan yili	Shtab kvartitasi
1	Tinch okeani xavfsizligi Pakti (Avstraliya, Yangi Zelandiya, AQSH) ANZYUS	1952
2	Janubi-sharqiy Osiyo davlatlari assosatsiyasi ASEAN	1967	Bangkok
3	Janubi-sharqiy Osiyo davlatlari assosatsiyasi ASEAN 1967 Bangkok	1992	Lyuksemburg
4	Arab davlatlari ligasi ADL	1945	Tunis
5	Lotin Amerikasi iqtisodiy tizimi LAIT	1975	Karakas
6	Birlashgan Millatlar Tashkiloti BMT	1945	Nyu-York
7	Yevropa xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti YHXT (OBSE)	1975	Jeneva
8	Neft eksport qiluvchi mamlakatlar tashkiloti NEMT (OPEK)	1960	Vena
9	BMTning oziq-ovqat va qishloq xo`jaligi tashkiloti OXT (FAO)	1945	Rim
10	BMTning sanoatni rivojlantirish tashkiloti YUNIDO	1966	Vena
11	BMTning maorif, fan va madaniyat masalalari bo`yicha tashkiloti YUNESKO	1946	Vena
12	BMTning bolalarga yordam ko`rsatish jamg`armasi YUNISEF	1946	Nyu-York
13	Jahon sog`liqni saqlash tashkiloti JSST	1946	Jeneva
14	Xalqaro mehnat tashkiloti XMT	1946	Jeneva
15	Iqtisodiy hamkorlik tashkiloti EKO	1985	Tehron
16	Jinoyat politsiyasining xalqaro tashkiloti Interpol	1923	Lion
17	Parlamentlararo ittifoq	1889	Jeneva
18	Qo`shilmaslik harakati QH		Jakarta
19	Jahon sayyohlik tashkiloti JST		Madrid
20	Shanxay yamkorlik tashkiloti SHHT	1996 -
21	Mustaqil Davlatlar hamdo`stligi MDH	1991

Yevropada xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti (YeXXT)
YeXHT - xavfsizlik sohasida ko`pqirrali faoliyat olib boruvchi yagona umumyevropa tashkiloti hisoblanadi.Tashkilot o`z ishini Xelsinki yakunlovchi aktining imzolanishi bilan 1975-yilning 1-avgustida Yevropada xavfsizlik va hamkorlik kengashi (YeXHK) sifatida boshlagan va unga 35 ta davlat a’zo bo`lgan.1994-yilda Budapeshtda bo`lib o`tgan oliy darajadagi uchrashuvda YeXHK Yevropada xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti (YeXHT)ga aylantirildi. O`zining maqomiga va BMT nizomining 8-bobiga ko`ra, YeXHT mintataviy tashkilot hisoblanadi. Uning qarorlari konsensus asosida qabul qilinadi va xalqaro-huquqiy kuchga ega bo`lmagan siyosiy kelishuvlar sanaladi.
YeXHT tarkibiga 56 ta a’zo-davlat va 9 ta hamkor davlatlar kiradi. O`zbekiston Respublikasi YeXHTga 1992-yilning 30-yanvarida a’zo bo`lgan.


Yevropa Ittifoqi (YeI)
Millatlararo vakolatlarga ega bo`lgan xalqaro birlashma. Uning yaratilish asosida Fransiya tashqi ishlar vaziri Rober Shumanning taklifiga ko`ra, 1950-yilning 9-mayida imzolangan GFR va boshqa manfaatdor davlatlarga ko`mir va po`lat ishlab barcha sohasidagi salohiyatlardan umumiy foydalanish bo`yicha Yevropa hamjamiyatini tuzish haqidagi bayonot yotadi.
1983-yilning 19-iyunida Shtutgartda Yevropa Ittifoqi hahidagi deklaratsiya qabul qilingan. Yevropa Ittifoqini tashkil etish haqidagi shartnoma 1992-yilning 7-fevralida Maastrixtda (Niderlandiya) imzolangan.
Hozirgi vaqtda YeIga 27 ta davlat a’zo va ularning aksariyati yagona viza maqomi (Shengen shartnomasiga) va yagona valyuta tizimi (Yevro)ga ega.
Shimoliy Atlantika shartnomasi tashkiloti (NATO) Shimoliy Atlantika shartnomasi tashkiloti (NATO) 1949-yilning 4-aprelida BMT Nizomining 51-moddasiga binoan tuzilgan. NATO - hukumatlararo xalqaro tashkilot. Uning asosiy vazifasi - siyosiy va harbiy vositalar bilan o`z a’zolarining erkinligi va xavfsizligini himoya qilishdan iborat.
Harbiy ittifoq sifatida alyans xavfsizlikni ta’minlash borasida dunyoda mavjud vositalarning rivojlangan tizimiga ega va Shimoliy Amerika va Yevropa xavfsizligini bog`lovchi transatlantik zveno sifatida tan olingan.
Hozirgi vaqtda 28 ta davlat a’zo. 1994-yilda NATOning «Tinchlik yo`lida hamkorlik» dasturiga asos solingan va 2012-yilning iyul oyidan boshlab O`zbekiston ushbu dasturda ishtirok etib kelmoqda.
Davlatlar - A`zo bo`lgan yili
AQSH-1949 Daniya 1949 Polsha 1999
Angliya -1949 Islandiya 1949 Slovakiya 2004
Fransiya-1949 Kanada 1949 Sloveniya 2004
Italiya-1949 Gretsiya 1952 Bolgariya 2004
Belgiya-1949 Turkiya 1959 Ruminiya 2004
Niderlandiya -1949 Germaniya 1955 Latviya 2004
Lyuksemburg -1949 Ispaniya 1986 Litva 2004
Portugaliya -1949 Chexiya 1998 Estoniya 2004
Norvegiya- 1949 Vengriya 1998 Xorvatiya 2008
Islom konferensiyasi tashkloti (IKT)
Islom konferensiyasi tashkiloti tarkibiga 56 davlat kiradi. U 1969-yili Rabot (Marokash) da bo`lib o`tgan oliy darajadagi yig`ilishda tashkil etilgan.Tashkilotning asosiy maqsadi: a’zo-davlatlar o`rtasidagi islom birdamligini mustahkamlash, barcha a’zo-davlatlar va boshqa mamlakatlar bilan hamkorlik va hamfikrlilikni chuqurlashtirish uchun qulay sharoitlar yaratishdan iborat. Davlat va hukumat boshliqlari sammiti IKTning oliy organi hisoblanadi. U uch yilda bir marta yig`iladi va unda islom dunyosining muhim va qoldirib bo`lmaydigan muammolari ko`rib chiqiladi, IKTning umumiy siyosati muvofiqlashtiriladi. Tashqi ishlar vazirlari sessiyasi yiliga bir marta yig`iladi.
Bosh kotibiyat a’zo-davlatlar o`rtasidagi aloqani ta’minlaydi, maslahatlar o`tkazishga, fikr almashishga ko`maklashadi, a’zo-davlatlar uchun kerakli bo`lgan axborotni tarqatadi. Xalqaro islom adolat sudi IKTning bosh huquqiy organi sifatida tashkil etilgan.
Tashkilot BMTda kuzatuvchi maqomiga ega. O`zbekistan 1996-yil 2-oktyabridan boshlab IKTning teng huquqli a’zosidir.
Iqtisodiy hamkorlik tashkiloti - EKO
EKO - xalqaro mintaqaviy tashkilot bo`lib, a’zo-davlatlar o`rtasida iqtisodiy, madaniy va ilmiy-texnik hamkorlikni ta’minlash maqsadida tuzilgan. Uning tarkibiga 10 ta davlat kiradi. A’zo-davlatlar sonining kam bo`lishiga qaramasdan, tashkilot 350 millionga yaqin aholi yashovchi 7 mln kv.km. maydonni o`z ichiga oladi.
EKO 1985-yilda tuzilgan va qarorgohi Tehron shahrida joylashgan. O`zbekiston EKOga 1992-yilning 28-noyabrida a’zo bo`lgan.