|
Sual 25 Atmosferin həyatın mövcudluğunda əhəmiyyəti.
Atmosfer Yerin istilik Rejimini nizamlayır, istiliyin yer kürəsində paylanmaSına şərait yaradır. Yer səthi üçün yeganə istilik mənbəyi Günəşin şüalanma enercisi Olmaqla bərabər, həm də o işıqlanma recimini müəyyən edir. Atmosfer olmasa idi, Yerin temperatur reciminin nejə olajağıni təsəvvür etmək Çətin deyil: gejələr və qışda yerin özünün şüalanması nətijəsində həddindən artıq Soyuq, yayda və gündüzlər günəş radiasiyasından həddindən artıq isti olardı. Məsələn, atmosferi olmayan Ayda belədir.
Əgər Yer atmosferlə əhatə olunmasa idi, gün ərzində planetimizin temperatu- Runun dəyişməsi 200° S(gündüz güjlü isti+100° S, gejə şaxta-100° S) olardı. Yay və Qış temperaturlarının fərqi isə dahа çox olardı. Həqiqətdə isə, Yerin orta tempe-raturu 15° S-yə yaxındır. Atmosfer bütün canlıları ultrabənövşəyi, rentgen və kosmik Şüalardan qoruyur. Atmosferin yuxarı qatları bu şüaların bir hissəsini udur, bir hissəSini isə səpələyir.
Atmosfer bizi «ulduz qəlpələrindən» də qoruyur. Əksər hallarda Yer səthinə Çatan meteoritlərin ölçüsü noxuddan böyük olmur. Meteoritlər Yerin jazibə qüvvəsi Nətijəsində böyük sürətlə (11-64 km/saniyə) atmosferə daxil olaraq hava ilə sürtünMə nətijəsində 60-70 km yüksəklikdə yanırlar. Atmosferin olmaması Yerə nəhəng Meteroitlərin düşməsinə səbəb olardı. Atmosfer işığın paylanmasında da böyük rol oynayır. Atmosfer havası günəş Şüalarını kiçik şüalara parçalayaraq səpələyir və insanın uyğunlaşdığı işıqlanmanı Təmin edir. Atmosfer səsin yayıldığı mühitdir. Hava olmadan Yerdə tam sakitlik Olardı. Yer kürəsində nəmliyin paylanmasında atmosfer böyük rol oynayır. AtmosFerə buxar şəklində daxil olmuş su uzuq məsafələrə yayılır və yenidən Yerə düşür.
Dostları ilə paylaş: |
