1. Ekologiya nəyi öyrənir?
Aşağıdakı hansı düstur populyasiyanın təbii şəraitdə artımını xarakterizə edir?
Yüklə 391,2 Kb.
|
|
110. Aşağıdakı hansı düstur populyasiyanın təbii şəraitdə artımını xarakterizə edir? A) B) r= a-b C) D) E) 111. Aşağıdakı hansı düstur populyasiyanın təbii artım əmsalını xarakterizə edir? A) r= a-b B) C) D) E) 112. Müəyyən qida ehtiyatına malik populyasiyanın say tərkibinin dəyişməsi neçə fazadan keçir? A) 4
B) 3 C) 2
D) 5 E) 6
113. Müəyyən qədər qida ehtiyatına malik olan populyasiyanın say tərkibinin dəyişməsi qrafikində say tərkibinin sabit qaldığı faza necə adlanır? B) Laq faza C) Loqarifmik faza D) Zəifləmə fazası E) Diferensiasiya fazası 114. Böyüməsi sıxlıqdan asılı olan populyasiyanın artım sürəti neçə cür xarakterizə olunur? A) 3
B) 2 C) 4
D) 5 E) 6
115. Böyüməsi sıxlıqdan asılı olmayan populyasiyanın artım sürəti neçə cür xarakterizə olunur? A) 2
B) 3 C) 4
D) 5 E) 6
116. Populyasiyaların ölçüsünün dəyişməsinə təsir edən əsas faktorlar onun inkişafının neçə dövründə özünü daha çox büruzə verir? A) 2
B) 3 C) 4
D) 5 E) 6
117. Populyasiyadakı fərdlərin yaşama əyrilərinin qrafiklərinin qurulmasında neçə müxtəlif üsuldan istifadə edilir? A) 2
B) 3 C) 4
D) 5 E) 6
118. Yaş piramidalarının neçə tipi vardır? A) 3
B) 2 C) 4
D) 5 E) 6
119. Yaş piramidaları neçə xüsusiyyətlərinə görə fərqlənirlər? A) 3
B) 2 C) 4
D) 5 E) 6
120. Populyasiyanın cinsi tərkibini neçə dövrdə olan cinslərin nisbəti müəyyən edir? A) 3
B) 2 C) 4
D) 5 E) 6
121. Yaşama əyrilərinin neçə tipi vardır? A) 3
B) 2 C) 4
D) 5 E) 6
122. İnsanların yaşama əyriləri əsasən hansı formada olur? A) Qabarıq B) Çökük C) Düz
D) Sinusoidal E) Dalğalı 123. Yaşama əyrisinin qabarıq ipinə aid olmayan canlı hansıdır? A) Balıqlar B) Drozofil milçəyi C) İnsan D) Meymun E) Məməlilərin böyük qismi 124. Biogeosenozların neçə əsas komponenti vardır? A) 5
B) 2 C) 3
D) 4 E) 6
125. Biogeosenozlar neçə hissədən ibarətdir? A) 2
B) 3 C) 4
D) 5 E) 6
126. Biogeosenoz xarici mühitlə neçə axın vasitəsi ilə mübadilədə olur? A) 3
B) 2 C) 4
D) 5 E) 6
127. Biogeosenozda hansı hissə ekotopa aiddir? A) Qrunt suları B) Mikroorqanizmlər C) Göbələklər D) Bitkilər E) Heyvanlar 128. Biogeosenozda edaftopu əmələ gətirən komponentlərin sayı neçədir? A) 4
B) 2 C) 3
D) 5 E) 6
129. Biogeosenozda klimatopu əmələ gətirən komponentlərin sayı neçədir? A) 5
B) 2 C) 3
D) 4 E) 6
130. Biogeosenozlarda enerjinin transformasiyası neçə mərhələdən keçir? A) 4
B) 2 C) 3
D) 5 E) 6
131. Biogeosenozların əsas funksiyasını nə həyata keçirir? A) Canlılar B) Təbii komponentlər C) Hidrosfer D) Litosfer E) Cansızlar 132. Ölçüsünə görə biogeosenozların neçə növünü müəyyən edirlər? A) 3
B) 2 C) 4
D) 5 E) 6
133. Aqrobiogeosenozu təbii biogeosenozlardan fərqləndirən əsas cəhət hansıdır? A) Biristiqamətli antropogen axının üstünlüyü B) Maddənin transformasiyası C) Enerjinin transformasiyası D) İnformasiyanın transformasiyası E) Maddənin daxil olması 134. Qida zəncirində (trofik səviyyələrdə) maksimum neçə heterotrof ola bilər? A) 4
B) 5 C) 3
D) 2 E) 6
135. Qeyri-üzvi karbon birləşmələrindən karbonu mənimsəyən canlılar necə adlanır? A) Xemoaftotroflar B) Hteterotroflar C) Xemoheterotroflar D) Redusentlər 136. Üzvi karbon birləşmələrindən karbonu mənimsəyən canlılar necə adlanır? A) Xemoheterotroflar B) Hteterotroflar C) Xemoaftotroflar D) Redusentlər E) Destruktorlar 137. İşıq enerjisindən istifadə edən fototroflar neçə qrupa bölünürlər? A) 2
B) 3 C) 4
D) 5 E) 6
138. Kimyəvi reaksiyaların enerjisindən istifadə edən xemotroflar neçə qrupa bölünürlər? A) 2
B) 3 C) 4
D) 5 E) 6
139. Canlılar ətraf mühitdən aldığı enerjini neçə mühüm işin görülməsin sərf edir? A) 6
B) 3 C) 4
D) 5 E) 2
140. Biosenozlarda bütün enerji növləri transformasiya edərək axırda hansı enerjiyə çevrilir? A) İstilik enerjisinə B) Şüalanma enerjisinə C) Mexaniki enerjiyə D) Potensial enerjiyə E) Kimyəvi enerjiyə 141. Hansı canlı heterotrofdur? A) İnsan B) Palıd ağacı C) Söyüd ağacı D) Alma ağacı E) Yosunlar 142. Amensalizim hələlik hansı canlılar arasında müşahidə edilmişdir? A) Bitkilər B) Heyvanlar C) Yırtıcılar D) Onurğasızlar E) Parazitlər 143. Aşağıdakı canlının hansı avtotrofdur? A) Mavi-yaşıl yosunlar B) İnsan C) Yırtıcılar D) Gəmiricilər E) Həşəratlar 144. Qida zəncirlərinə daxil olan canlıların neçə əsas qrupu vardır? A) 3
B) 2 C) 4
D) 5 E) 6
145. Qida zəncirlərini birinci səviyyəsində hansı canlılar durur? A) Avtotroflar B) Destruktorlar C) Hetorotroflar D) Konsumentlər E) Fotoheterotroflar 146. Yerdəki bioekoloji həyat hansı əsas prinsip əsasında qurulub? A) Bir canlı digərinin yemidir B) Mutasiya prosesi əsasında C) Mühitə uyğunlaşmaq D) Növ tərkibini saxlamaq E) İnkişaf etmək 147. Qida zəncirlərində destruktorlar neçənci səviyyədə dururlar? A) III
B) II C) I
D) IV E) V
148. Qida zəncirlərini sonuncu səviyyəsində hansı canlılar durur? A) Destruktorlar B) Hetorotroflar C) Konsumentlər D) Fotoheterotroflar E) Avtotroflar 149. Ekoloji piramidaların neçə tipi vardır? A) 3
B) 2 C) 4
D) 5 E) 8
150. Biogeosenozların neçə əsas göstəricisi vardır? A) 8
B) 3 C) 4
D) 5 E) 2
151. Biosenozlarda vahid sahəyə və ya həcmə düşən fərdlərin miqdarı necə adlanır? A) Bolluq B) Tezlik C) Daimilik D) Dominantlıq E) Sadiqlik 152. Biosenozun bolluq dərəcəsini qiymətləndirmək üçün neçə ballıq bolluq dərəcələrindən istifadə edilir? A) 5
B) 2 C) 3
D) 4 E) 6
153. Daimilik hansı düsturla ifadə edilir? A) B) C) D) E) 154. Biosenozda bir növün fərdlərinin sayının bütün fərdlərin sayına görə faizlə miqdarı necə adlanır? A) Tezlik B) Bolluq C) Daimilik D) Dominantlıq E) Sadiqlik 155. Biosenozlarda müxtəliflik hansı düsturla hesablanır? A) B) C) D) E) 156. Biosenozda daimilik göstəricisinə görə növləri neçə kateqoriyaya bölürlər? A) 3
B) 2 C) 4
D) 6 E) 7.
157. Biosenozda növün biosenoza bağlılıq dərəcəsini ifadə edən göstərici necə adlanır? A) Sadiqlik B) Bolluq C) Daimilik D) Dominantlıq E) Tezlik 158. Biosenozda sadiqlik göstəricisinə görə növlər neçə kateqoriyalara bölünürlər? A) 4
B) 2 C) 3
D) 5 E) 6
159. Biosenozlarda dəyişkənlik prosesləri neçə yolla baş verir? A) 3
B) 2 C) 4
D) 5 E) 6
160. Biosenozlarda orqanizmlərin bir-birinə təsiri isə necə adlanır? A) Koaksiya B) Reaksiya C) Aqressiya D) Aksiya E) Rəqabət 161. Həyat üçün əlverişli şərait olduqda bu ərazidə müəyyən müddət ərzində canlılar tədricən bir birini əvəz etməklə yayılırlar. Bu hadisə necə adlanır? A) Suksessiya B) Reaksiya C) Aqressiya D) Aksiya E) Koaksiya 162. Ərazidə bitkilərin ilk dəfə yayılması hadisəsi necə adlanır? B) Simbioz C) İkinci suksessiya D) Aqressiya E) Transpirasiya 163. Bitkilərin nəfəsalma və fotonəfəsalma proseslərində birinci məhsuldarlıq enerjisinin təqribən neçə %-i sərf edilir? A) 20
B) 15 C) 10
D) 25 E) 30
164. Ekoloji piramidaların birinci pilləsində hansı canlı durur? A) Mavi-yaşıl yosunlar B) Suda yaşayan balıqlar C) Amfibiyalar D) Zooplanktonlar E) Quruda yaşayan heterotroflar 165. Biosfer nəyə deyilir? A) Yerdə həyatın yayıldığı təbəqəyə B) Ancaq suda həyatın yayıldığı təbəqəyə C) Ancaq atmosferdə həyatın yayıldığı təbəqəyə D) Torpaqda həyatın yayıldığı təbəqəyə E) Canlılara 166. Biosfer Yerin neçə sferasında yayılmışdır? A) 3
B) 2 C) 4
D) 5 E) 6
167. Biosferin maddi əsasına neçə qrup maddə daxildir? A) 5
B) 2 C) 3
D) 4 E) 6
168. Atmosferin yer səthinə ən yaxın olan təbəqəsi hansıdır? A) Troposfer B) Mezosfer C) Termosfer D) Ekzosfer E) İonosfer 169. Atmosfer neçə təbəqədən ibarətdir? A) 5
B) 3 C) 4
D) 2 E) 6
170. Atmosferdə bioekoloji əhəmiyyətinə görə neçə qazı fərqləndirirlər? A) 4
B) 3 C) 2
D) 5 E) 6
171. Atmosferdə miqdarca ən çox olan qaz hansıdır? A) Azot qazı B) Oksigen qazı C) Karbon qazı D) Arqon qazı E) Ozon qazı 172. Atmosferdə miqdarca ən az olan qaz hansıdır? A) Ozon qazı B) Oksigen qazı C) Karbon qazı D) Arqon qazı E) Azot qazı 173. Ozon təbəqəsi hansı şüalanmanı udur? A) Ultrabənövşəyi B) İnfraqırmızı C) Kosmik D) Görünən işıq E) Rentgen 174. Yer səthindən 11 – 16-dan 50-55 km-ə qədər hündürlükdəki atmosferin təbəqəsi necə adlanır? A) Stratosfer B) Troposfer C) Mezosfer D) Termosfer E) Ekzosfer 175. Yer səthində atmosferin orta temperaturu neçə dərəcədir? A) 15
B) 11 C) 12
D) 13 E) 14
176. Ozon qazının atmosferdə maksimum qatılığı hansı hündürlükdə müşahidə edilir? A) 20-25 km B) 10-15 km C) 15-20 km D) 25-30 km E) 30-35 km 177. Hər il atmosferə müxtəlif mənbələrdən neçə ton qaz və aerozollar daxil olur? A) 3109 ton B) 2109 ton C) 3108 ton D) 4109 ton E) 3107 ton 178. Atmosferə atılan qaz və aerozolların neçə tonu insan fəaliyyəti nəticəsində əmələ gəlir? A) 3108 ton B) 2109 ton C) 3109 ton D) 4109 ton E) 3107 ton 179. Atmosferdə yayılan ilkin maddələr (çirkləndiricilər) sonradan neçə cür əsas fiziki-kimyəvi proseslərə məruz qalır? A) 4
B) 3 C) 2
D) 5 E) 6
180. Atmosferdəki hansı qaz fotosintezə cəlb edilir? A) Karbon qazı B) Azot qazı C) Oksigen qazı D) Arqon qazı E) Ozon qazı 181. Hidrosfer çirkləndiriciləri su canlıları üçün əhəmiyyətli olan hansı qazın azalmasına səbəb olur? A) Oksigenin B) Azotun C) Karbon qazının D) Metanın E) Ozonun 182. Atmosferin istilənməsinə səbəb olan əsas qaz hansıdır? A) Karbon qazı B) Azot qazı C) Oksigen qazı D) Ozon qazı E) Arqon qazı 183. Hidrosfer Yerin hansı təbəqəsidir? A) Su
B) Quru C) Qaz
D) Ozon E) Maqnit 184. Hidrosferdə olan suyun ümumi həcmi neçə km3-dir? A) 1,46109 km3 B) 1,34108 km3 C) 1,60109 km3 D) 1,65108 km3 E) 1,20109 km3 185. Yer səthinin neçə faizi su ilə örtülüdür? A) 70,8 %-i B) 72,4 %-i C) 75,6 %-i D) 78,1 %-i E) 79,9 %-i 186. Canlı orqanizmlərin bədənlərində təqribən neçə km3 su vardır A) 0,001106 km3 B) 0,01106 km3 C) 0,0001106 km3 D) 0,02106 km3 E) 0,003106 km3 187. Yerin geoloji inkişaf tarixidə hidrosferin əmələ gəlməsini neçə cür elmi təsəvvürə əsasən izah edirlər? A) 2
B) 3 C) 4
D) 5 E) 6
188. Okean suyunda həll olmuş birləşmələrdəki ən çox olanı hansı kimyəvi elementdir? A) Xlor
B) Natrium C) Kükürd D) Kalium E) Kalsium 189. Okean sularında ən çox həll olmuş qaz hansıdır? A) Karbon qazı B) Azot qazı C) Oksigen qazı D) Hidrogen sulfid E) Arqon qazı 190. Dünya okeanında orta dərinlik neçə metrdir? A) 3795 m B) 3675 m C) 4840 m D) 3750 m E) 3690 m 191. Ayın cazibə qüvvəsinin təsiri altında qabarma dalğasının hündürlüyü ən çox harada müşahidə edilir? A) Kanadadakı Fandi körfəzində B) Magellan boğazındakı Qaleqos çayının mənsəbində C) İngiltərədəki Bristol körfəzində D) Şimal dənizində Belçikanın sərhədlərində E) Peterburqdakı Fin körfəzində 192. Su canlıların mövcudluğu üçün mütləq əhəmiyyətə malik olan hansı prosesinin əsas komponentdir? A) Fotosintez prosesinin B) Metabolizm prosesinin C) Biokimyəvi proseslərin D) Assimilyasiya prosesinin E) Dissimilyasiya prosesinin 193. Hansı kənd təsərrüfatı əhəmiyyətli bitkinin yetişdirilməsi üçün daha çox su tələb olunur? A) Pambıq B) Buğda C) Düyü
D) Kartof E) Kələm 194. Hidrosferdəki su neçə cür əsas çirklənmə növünə məruz qalır? A) 3
B) 2 C) 4
D) 5 E) 6
195. Hesablamalara görə 1 t neft su səthində neçə km2 sahədə təbəqə əmələ gətirə bilər? A) 12 km2 B) 10 km2 C) 8 km2 D) 6 km2 E) 4 km2 196. Suyun vahid həcmində tullantının parçalanması üçün lazım olan oksigenin miqdarı necə adlanır? A) Oksigenə biokimyəvi tələbat B) Oksigenin yol verilən qatılığı C) Suyun oksigen tutumu D) Oksigen sərfi E) Oksigen ekvivalenti 197. Yer qabığının qalınlığı maksimum neçə km-ə çatır? A) 80 km-ə B) 70 km-ə C) 60 km-ə D) 50 km-ə E) 40 km-ə 198. Yer qabığının qalınlığı minimum qiymətə hansı ərazilərdə çatır? A) Okeanların dibində B) Yüksək dağlıq ərazilərdə C) Dərin vadilərdə D) Dənizlərin dibində E) Dağlıq ərazilərdə 199. Ayın cazibə qüvvəsinin təsiri altında Yer səthinin qalxma hündürlüyü qütblərdən ekvatora kimi tədricən artmaqla neçə sm arasında dəyişir. A) 0-55 sm B) 0-15 sm C) 0-25 sm D) 0-35 sm E) 0-45 sm 200. Yer qabığında neçə elementin payına 99,29 % düşür? A) 12
B) 11 C) 10
D) 9 E) 8
201. Litosferdə ən çox yayılmış element hansıdır? A) Oksigen B) Silisium C) Dəmir D) Alüminium E) Kalsium 202. Atmosfer tərkibini ümumi xarakterizə edən qazlar içərisində fotosintez nəticəsində əmələ gələn qaz hansıdır? A) Oksigen qazı B) Ozon qazı C) Azot qazı D) Karbon qazı E) Arqon qazı 203. Biosferdə neçə tip maddə dövranı baş verir? A) 3
B) 2 C) 4
D) 5 E) 6
204. Torpaqların əmələ gəlməsinə təsir edən faktorlar neçədir? A) 6
B) 3 C) 4
D) 5 E) 2
205. Torpaqların əmələ gəlməsinə mənfi təsir edən faktor hansıdır? A) Antropogen faktor B) Vaxt C) Bitki və heyvanlar D) Geoloji ana süxur E) Topoqrafiya və relyef 206. Torpaqların məhsuldar üst qatının əmələ gəlməsinə hansı faktor daha çox təsir edir? A) Biotik faktorlar B) Antropogen faktorlar C) İqlim faktorları D) Vaxt E) Abiotik faktorlar 207. Qurunun təqribən neçə faizi kənd təsərrüfatı üçün istifadə edilir? A) 30%
B) 20% C) 40%
D) 50% E) 60%
208. Dünyada əkilən torpaqların ümumi sahəsi neçə hektardır? A) 1,5109 h B) 1,0109 h C) 0,9109 h D) 2,0109 h E) 2,5109 h 209. Birinci məhsuldarlığın əmələgəlmə səviyyəsinə görə neçə region müəyyən edilmişdir? A) 4
B) 3 C) 2
D) 5 E) 6
210. İnsan populyasiyalarına təsir edən mühüm evolyusiya faktorları neçədir? A) 4
B) 2 C) 3
D) 5 E) 6
211. Günəş şüalanması enerjisinin təqribən neçə %-i fotosintez və digər yolla bioloji sistemlərə daxil olur? A) 0,02 %-i B) 1,90 %-i C) 3,04 %-i D) 7,00 %-i E) 8,01 %-i 212. Regionlar üzrə birinci məhsuldarlığın ən çox əmələ gəlməsinə görə hansı rayon daha məhsuldardır? A) Estuarilər, mərcan rifləri, intensiv çoxalan bitki örtüyü (məsələn, şəkər qamışı) olan allyuvial düzənlik və torpaqlar B) Nəm meşələr, çox da dərin olmayan göllər C) daimi işlədilən kənd təsərrüfatı sahələri D) Yarım arid torpaqlar, çəmənliklər, müəyyən müddət istifadə olunan kənd təsərrüfatı ra-yonları E) Açıq dənizlər və səhralar 213. Regionlar üzrə birinci məhsuldarlığın əmələ gəlməsinə görə ən az biokütlə hansı regionda əmələ gəlir? A) Açıq dənizlərdə B) Arid torpaqlarda C) Dəniz literollarında D) Göllərdə E) Çəmənliklərdə 214. Quruda olan orqanizmlərin biokütləsinin neçə %-i bitkilərin payına düşür? A) 99,2 %-i B) 90,4 %-i C) 85,6 %-i D) 93,4 %-i E) 89,1 %-i 215. Dünya okeanında biokütlənin neçə %-i bitkilərin payına düşür? A) 6,3 %-i B) 8,4 %-i C) 9,6 %-i D) 12,4 %-i E) 16,1 %-i 216. Canlılar biosferdə əsas neçə funksiyanı icra edirlər? A) 4
B) 5 C) 6
D) 7 E) 8
217. Aşağıdakı hansı element birləşmələrinin dövranı bioekoloji cəhətdən daha əhəmiyyətli sayılır? A) Karbonun B) Natriumun C) Litiumun D) Uranın E) Bariumun 218. Mühüm biotik element birləşmələri dövranı neçədir? A) 6
B) 4 C) 5
D) 3 E) 7
219. Biosferdəki maddələr dövranının başlıca səbəbi nədir? A) Enerjinin transformasiyası B) İnsanların fəaliyyəti C) Bitkilərin fəaliyyəti D) Heyvanların fəaliyyəti E) Cazibə qüvvəsinin təsiri 220. Biosferdə canlı maddənin illik məhsuldarlığı neçə milyard ton quru üzvi maddəyə bərabərdir? A) 232,5 milyard ton B) 220,4 milyard ton C) 212,3 milyard ton D) 200,5 milyard ton E) 260,4 milyard ton Yüklə 391,2 Kb. Dostları ilə paylaş:
|
