Umumlashtirish shunay mantiqiy amalki, bunda tushunchalar hajmini kengaytirish yuli bilan tur tushunchalar mazmunidan tur belgilari tushirila boradi. Umumlashtirishda tushuncha mazmuni borgan sari sayozlashadi, yaxlitlashadi, mavhumlashadi. Natijada tushunchalik haqiqatlilik darajasi pasayadi. Umumlashtirish ham xuddi chegaralash amali kabi cheksiz emas. Umumlashtirishning chekli kategoriyalaridir. Umumlashtirishga misol keltiramiz:
A - “Ulug’bek” navi
|
D - o’simlik
|
B - kuzgi bug’doy
|
E - tirik mavjudot
|
C - bug’doy
|
F – mavjudot
|
Bu o’rinda shu narsani maxsus izohlab o’tish lozimki, odata bilimlarimiz doimo haqiqatga chuqurroq kirib borishga intiladi.
Tushunchaning turlarini sanab o’tish yuli bilan uning hajmini aniqlashga xizmat qiladigan mantiqiy amal tushunchani bo’lish deyiladi.
Bo’lish amalida bo’linmalar ko’p bo’lishi ham mumkin. Bu bo’linuvchi tushunchaning hajmini tashkil qiluvchi tushunchalar miqdoriga bog’liq.
Faqat bilishni osonlashtirish maqsadida ulardan bir nechtasi sanab o’tiladi.
A – o’simlik
B - bir yillik o’simlik
C- ikki yillik o’simlik
D - ko’p yillik o’simlik
Dostları ilə paylaş: |