1. Flotatsion sxemalarni tuzish prinsiplari Flotatsiya jarayoniga ta`sir etuvchi omillar

Boyitishning alohida sikl va bosqichlarida flotatsiya sxemalarini tuzish
Amalda ishlatiladigan flotatsiya sxemalari shuncha ko’pki ularni alohida hol uchun ko’rib chiqishga imkoniyat yo’q.
Boyitish siklining eng oddiy misoli bitta flotatsiya jarayoni hisoblanadi. Lekin bunday oddiy sxema faqat bitta ohirgi mahsulot olinadigan siklda ishlatilishi mumkin. Masalan,birinchi bosqichda flotatsiyalashda tayyor boyitmaning bir qismi va qaytadan yanchishga va flotatsiyaning ikkinchi bosqichiga tushuvchi boy chiqindi olinishida.
Agar boyitish siklida ikkita oxirgi mahsulot-konditsion boyitma va tashlab yuboriladigan chiqindi olinishi kerak bo’lsa, murakkabroq boyitish sxemalari qo’llaniladi.
Flotatsiya sxemasining tarmoqlanish yo’nalishi asosan uchta shartga –rudadagi qimmatbaho mineralning miqdoriga boyitmaga qo’yiladigan talablarga va qimmatbaho mineralning flotatsiyalanish xususiyatlariga bog’liq.
Rudadagi qimmatbaho komponentning miqdori yuqori, boyitma sifatiga qo’yiladigan talablar past, puch tog’ jinslari flotatsion aktiv emas. Bunda boyitmani tozalash jarayonlarisiz, lekin chiqindini bir, ikki marta nazorat flotatsiyalash qo’llanuvchi flotatsiya sxemasini ishlatish mumkin. Bunday sxemalar ko’mir boyitish fabrikalarida, shuningdek rangli metallarning boy rudalarini boyituvchi ba`zi fabrikalarda qo’llanadi (87-rasm).



87-rasm. Asosiy flotatsiya chiqindisini nazorat flotatsiyalovchi flotatsiya sxemasi.


Qimmatbaho mineralning flotatsiyalanish qobiliyati past, boyitma sifatiga qo’yiladigan talablar ham past. Yuzaga qalqib chiqib flotatsiyalangan minerallarni tozalash maqsadga muvofiq emas va ularni jarayondan tezda chiqarib olish kerak. Sxema nazorat flotatsiyalar sonini ortishi yo’nalishida tarmoqlanadi. Misol tariqasida mis-piritli rudalarni flotatsiyalash sxemasini keltirish mumkin (88-rasm).
Boyitmani ikki yoki uchta tozalash va bitta nazorat jarayonli sxema qimmatbaho mineralning yuqori boyitish darajasiga erishishda yoki puch tog’ jinslarining flotatsion faolligi yuqori bo’lganda ishlatiladi. U polimetall rudalarni boyitishning qo’rg’oshinli va ruxli sikllarida qo’llaniladi.