1. ies-issiqlik elektr stantsiya iesda elektr energiyani hosil qilish jarayoni

8.Elektr energetika sohasi
Milliy iqtisodiyotni jadal rivojlantirish uchun elektr energiya ishlab chiqarıshni boshqa tarmoqlarga qaraganda tezroq o'stirish lozim. Mamlakatda ishlab chiqa^rilayotgan elektr energiyaning 90 foizini issiqlik elektr stansiyalari (IES) bermoqda. IES ancha tez va arzon quriladi. Hozirgi texnika imkoniyati bilan quvvati 6 ming kVt dan ham ortiq IESlar barpo etsa bo'Iadi. Iqtisodiyot uchun elektr energiya tannarxining past bo’lishi ^{muhimdir. Elektr energiyaning t}a^{nnarxi, avvalo, elektr stansiyalarda} ıshlatiladigan yoqilg'ini qazib olish va tashib keltirish xarajatlariga bog'Iiq. Shuning uchun elektr stansiya qurish uchun joy tanlanayotganda yoqiIg'ini tashib kelishga va elektr energiyani uzatib berishga ketadigan xarajatlar qiyoslab ko'riladi.Agar yoqilg'ini tashib kelish xarajati elektr energiyani uzatish xarajatidan ortiq bo'Isa, eIektr stansiyani yoqilg’i manbayiga yaqin joyda qurish, agar energiyani uzatish qimmatga tushsa. uni iste'molchiga yaqin joyda qurish foydalidir. Elektr energiyani uzatish masofasi fan-texnika rivojlanishi bilan yil sayin uzayib bormoqda. Elektr energiyaning sımlar orqali uzatilishi uning afzalIikIaridan biridir. Iqtisodiyotning hamma jabhalarida elektr energiyadan foydaIanilishi elektr energiyaning ikkinchi muhim afzalligidir, Mahalliy yoqiIg'idan keng foydalanish mumkinligi uchinchi afzallik va nihoyat elektr energiyani qudratli elektr stansiyalarda ıshlab chiqarish imkoniyati to'1inchi afzallikdir.Elektr energiya juda ko'p iste'moI qilinadigan joylarda elektr stansiyalar boshqa joylardan keltiriladigan yoqiIg'iga mo’ljallab quriladi. IESlarning juda ulkanlari boshqa viloyatlarni ham elektr bilan ta'minIaydi va ular GRES deb yuritiladi. Mamlakatimizda Sirdaryo, Toshkent, Yangi Angren, Navoiy, Taxiatosh, Angren GRESlari mavjud. Birgina Sirdaryo GRESining o'zi yiliga 13 mlrd kVt /s elektr energiya beradi. IstıqIoI yi!Iarida Qashqadaryo viloyatida quvvati 3,2 mln kVt bo'lgan Tallimarjon GRESining 800 megavattli birinchi blokining ishga tushirilishi tizimdagı u Akan loyıhaIardan biri sifatida e'tirof etildi