1-ma’ruza. Berilganlarni intellektual tahliliga kirish

BIT statistik usullari.
Ushbu usullar o‘z ichiga o‘zaro bog‘liq to‘rtda bo‘limdan iborat:
- statistik berilganlarning tabiatini dastlabki tahlili (statsionarlik, normallik, bog‘liqmaslik, birjinslik gipotezasini tekshirish, taqsimot funksiyasi ko‘rinishini, uning parametrlarini va boshqalarni aniqlash);
- bog‘lanishlar va qonuniyatlarni aniqlash (chiziqli va nochiziqli regressiya tahlili, korrelyatsiya tahlili va boshqalar);
- ko‘p o‘lchamli statistik tahlil (chiziqli va nochiziqli diskriminant tahlil, klaster tahlil, komponenta tahlil, faktor tahlil va boshqalar);
- dinamik modellar va vaqt qatorlari asosida prognoz qilish.
BIT usullarining tarkibiga to‘rt guruhga ajratiladi:

1. 
   Boshlang‘ich berilganlarni desprektiv tahlil va tavsiflash.
   
2. 
   Bog‘lanishlar tahlili (korrelyatsiya va regressiyali tahlil, faktor tahlil, dispersion tahlil).
   
3. 
   Ko‘p o‘lchamli statistik tahlil (komponetli tahlil, diskrimenant tahlil, ko‘p o‘lchamli regressiyali tahlil, kanonik korrelyatsiya va boshqalar).
   
4. 
   Vaqt qatorlari tahlili (dinamik modellar va progonozlash).
   

BIT kibernetik usullari

BIT ikkinchi yo‘nalishi - bu kompyuter matematikasi g‘oyalari va sun’iy intellekt nazariyasidan foydalanishdan birgalikda foydalanishga asoslangan yondashuvlar to‘plami.

• 
  Bu guruhga quyidagi usullar kiradi:
  
• 
  sun’iy neyron to‘rlari (anglash, klasterizatsiya, prognoz);
  
• 
  evolyutsion dasturlash;
  
• 
  genetik algoritmlar (optimizatsiya);
  
• 
  assotsiativ xotira (analoglar, prototiplarni izlash);
  
• 
  qat’iymas mantiq;
  
• 
  qarorlar daraxti;
  
• 
  ekspert bilimlariga ishlov berish tizimlari.
  

BIT usularining asosiy xossalari: aniqlik, masshtablilik, izohlanuvchanlik, tekshiruvchanlik, qiyinchilik, moslashuvchanlik, tezlik va ommaviylik.

BIT usullarining qiyosiy tahlili

Quyidagi jadvalda ayrim keng tarqalgan usullarning xususiyatlari bo‘yicha baholari keltirilgan. Har bir xususiyat quyidagi o‘sib boruvchi kategoriyalar bo‘yicha baholangan: haddan tashqari past, juda past, past/neytral, neytral/past, neytral, neytral/yuqori, yuqori, juda yuqori.