1-ma’ruza Kirish. Avtomobillarni ishlab chiqarishning o‘ziga xosliklari

2-rasm. Asosiy shakl hosil qilish operatsiyalari sxemalari:
a – bukish (gibka); b – qayirish (zavivka); v – kalibrovka; g – to’g’irlash (pravka); d – bo’rttirish (vityajka); e – yupqalab bo’rttirish (vityajka s utoneniyem); j – kombinatsiyalangan bo’rttirish; z – otbortovka; i – kengaytirish (razdacha); k – toraytirish (objim); l – relyefli shakl berish (relyefnaya formovka); m – zakatka; n – chekanka (zarb qilish); o - burash

3-rasm. Bo’rttirish shtampi
Ba’zi kuzov detallarini tayyorlashning texnologik jarayoniga misollar 1jadvalda keltirilgan.
1-jadval

Operatsiyaning tavsifi	Detalning operatsiyadan keyingi eskizi
Yengil avtomo bilning oldingi qanoti
Zagotovkani qirqib olish
Bo’rttirish
Detalni kontur bo’yicha kesib olish, teshiklarni teshish
Detal old tomonining dastlabki flansovkasi, orqa va yon tomonlar flansovkasi
Detal old qismidagi o’yiqlarni, shakldor teshikni va b. teshiklarni teshish
Detal old tomonining yakuniy flansovkasi
Kapotni ng ichki paneli
Bo’rttirish
Detalni kontur bo’yicha kesib olish, teshiklarni teshish
Tashqi qirralar flansovkasi, fara va fara osti chirog’i uchun joylarni to’g’rilash
Fara va fara osti chirog’i uchun va b. teshiklarni teshish
Yuqori qirra va old tilchaning flansovkasi, fara osti chirog’i zonasini yakuniy to’g’rilash
G’ildirak arka teshigi va fara flaneslarini to’g’rilash, orqa qirra flansovkasi

Bo’rttirish uchun to’g’ri burchakli zagotovkani olish odatda maxsus moslamani talab qilmaydi. Ular listdan yoki rulondan maxsus qaychilar yordamida qirqib olinadi. Zarurat bo’lganida kesib olish shtamplari qo’llaniladi.

1.