10-tip. Yuzlarni va hajmlarni hisoblashga doir masalalar. Ushbu tipga taa’luqli masalalar turkumiga asosan to’g’ri to’rtburchak (eni to’g’ri to’rtburchaklarga ajratiladigan figuralar) shaklidagi tekis figuralarning
ma’lum o’lchoviga ko’ra yuzlarini topish, ma’lum yuza va biror o’lchovga ko’ra
boshqa o’lchovni topish, to’g’ri burchakli parallelogramm(eni to’g’ri
parallelopipedlarga ajratiladigan jismlar) ko’rinishidagi fazoviy figuralarning
ma’lum hajm va boshqa ma’lum chiziqli o’lchovlariga ko’ra 3 o’lchovlarini
topishga doir masalalarni ko’rgan ko’rib chiqish. Boshlang’ich sinf darsliklarida
mavjud bo’lgan shu tipga oid masalalarni tahlil qilish.
11-tip. Harakatga doir masalalar. Matematika kursida harakatga doir masalalar jumlasiga harakatni xarakterlovchi uchta miqdor - tezlik, vaqt va masofa orasidagi bog’lanishlarni topishga doir masalalar kiritilishini ta’kidlash. Bu miqdordan ikkitasi masala shartida berilgan bo’lib, uchinchisini topish talab qilinishini eslatib, boshlang’ich sinf darsliklarida mavjud bo’lgan shu tipga oid masalalarni ajratish. Masalan, “Oralaridagi masofa 175 km bo’lgan A vaV shaharlardan bir vaqtda qarama – qarshi yo’nalishda ikkita poezd yo’lga chiqdi. Ulardan biri soatiga 50km,
ikkinchisi soatiga 60km tezlik bilan yuradi. Harakat boshlangandan 6 soat keyin bu poezdlar bir –biridan qanday uzoqlikda bo’ladi?” kabi masalalar.
12-tip. Sondan kasrni topishga va sonni o’zining kasridan topishga doir masalalar. Bu tipdagi masalalar mazmunida qandaydir son yoki miqdorning ma’lum
hissalarini topish, yoki hissalariga ko’ra ularni o’zini topish to’g’risida bo’lishini
ta’kidlab. Boshlang’ich sinf darsliklarida mavjud bo’lgan shu tipga oid
masalalarni ajratish vatahlil qilish. Masalan, “Uchta bir xil tarvuzni 4 ta bola
o’rtasida bir xil qilib bo’lish kеrak. Eng oz bo’laklarga ajratgan holda qanday
qilib bu vazifani bajarish mumkin?” kabi masalalar.
13-tip. Birgalikda ishlashga doir masalalar. Boshlang’ich sinf darsliklarida mavjud bo’lgan shu tipga oid masalalarni
ajratish va yechish yo’llarini o’rgatish. Masalan, “Tеmirchi ustaga 5 ta zanjir
bo’lagini olib kеlishdi, har bir bo’lakda 3 tadan halqa bor edi. halqalar sonini
o’zgartirmay zanjirni butun qilib bеrishini so’rashdi. Tеmirchi 4 ta halqani ulab
topshiriqni bajardi. U buni qanday epladi?” kabi masalalar.
