1-ma’ruza: texnik ijodkorlik va dizayn fanining mohiyati va vazifalari

O‘quv binosiga qo‘yiladigan talablar. Oliy ta’lim muassasalarida o‘tkaziladigan texnik loyihalash va modellashtirish mashg‘ulotlari uchun ko‘pincha o‘quv ustaxonalaridan foydalaniladi. Bu ustaxonalarda mehnat ta’limining har xil tashkiliy shakl va metodlaridan foydalanish; texnik ma’lumotlar berish; tadqiqotchilik va mehnat malakalarini shakllantirish ishlarini amalga oshirish; texnik bilimlarni mehnat usullarini, bajarilgan ishlarni sifatini nazorat qilish; estetik did va mehnat madaniyati ko‘nikmalarini, mustaqil ishlash iqtidorini shakllantirish; konstruktorlik-texnologik xarakterdagi ijodiy masalalarni hal qilish, yuksak darajadagi mehnat intizomiga va mehnat muhofazasiga talablariga rioya etish uchun yaxshi sharoitlar mavjud bo‘lishi kerak.
Yuqorida aytilgan vazifalardan kelib chiqib o‘quv ustaxonalari quyidagi asosiy sanitariya-gigienik va tashkiliy-metodik talablarga javob berishi lozim:

1. 
   Ustaxona binosi ta’limiy-pedagogik, sanitariya-gigienik va ishlab chiqarish-texnik talablarni qanoatlantirishi kerak.
   
2. 
   O‘quv ustaxonalari texnikaning hozirgi darajasiga, yuksak mehnat madaniyatiga muvofiq jihozlanishi va ular faqat ustaxona amaliyoti dasturidagi barcha mavzularni emas, balki texnik ijodkorlikni ham o‘rganish uchun zarur sharoit bilan ta’minlanishi lozim.
   
3. 
   Turli buyurtmalarni bajarishda pedagogning o‘rganuvchilar bilan olib boradigan umumiy gruppaviy hamda brigada - zvenoli va potokli ishlari uchun ham sharoit yaratilishi zarur.
   
4. 
   Har bir talabaga kerakli asbob-uskunalar va moslamalar bilan ta’minlangan alohida ish o‘rni ajratilishi lozim.
   
5. 
   Pedagog uchun tegishli jihozlar, moslamalar bilan ta’minlangan va poldan 250-300 mm ko‘tarilgan namunali ish o‘rni tashkil etilishi lozim.
   
6. 
   Ustaxonalarda talabalarga eng qulay va xavfsiz mehnat qilishi uchun zarur sharoit bo‘lishi shart.
   
7. 
   O‘quv ustaxonalari hajmli va tekis ko‘rsatmali qo‘llanmalar, shuningdek, ta’limning texnik vositalari bilan jihozlanishi zarur.
   
8. 
   YOrdamchi binolar (asbob xona va sklad) o‘quv ustaxonasiga yaqin bo‘lishi kerak.
   
9. 
   Tashqaridagi tovushlar, talabalarning e’tiborini ishdan chalg‘itadigan va mehnat jarayoniga halaqit beradigan shovqin-suronlar ustaxonaga kirmasligi lozim.