1 mavzu: eksperimental psixologiyaning predmeti

17- Mavzu: Motaivatsion sohani diagnostika qilish.
Reja:
1.Motaivatsion sohani diagnostikasi haqida tyshyncha.
2. Motaivatsion sohani diagnostikasidan namynalar.
Tayanch tushynchalar:motivatsiya, motiv, motivatsion tayorgarlik.
«Bolaning maktab ta'limiga munosabati» metodikasi
Bu metodikaning maqsadi maktabga yangi qabul qilinayotgan o‘quvchilarda o‘qish motivi yoki o‘qishga qiziqish bor-yo‘qligini aniqlashdan iborat. Bolaning o‘qishga munosabati, boshqa ruhiy belgilar bilan bir qatorda o‘qishga va maktabga tayyor yoki tayyor emasligini belgilovchi holatdir. Bolaning bilish jarayonlari normal, boshqa bolalar bilan o‘ zaro munosabatlari qoniqarli bo‘Isa ham uni maktab ta'limiga tayyor, deb aytish qiyin. 0‘qishga qiziqish bo'lmasa ham ikkita ruhiy tayyorgarlik belgisi - ya'ni bilish jarayonlari, kommunikativlik qobiliyatlari yaxshi rivojlangan bo'lsa, o‘qishning dastlabki bosqichida maktabga va bilim olishga bo‘lgan qiziqish uyg‘onishi mumkin. Amaliyot shuni ko‘rsatadiki, ayni shu kichik maktab yoshidagi bolalami 0 ballik va 1 ballik mezon orqali baholash bilan cheklanmaslik kerak.
Birinchidan, bu erda qiyin savollar bo’lishi mumkin, shuning uchun bolalar biriga to‘g‘ri, biriga noto‘g‘ri javob berishi ehtimoli bor.
Ikkinchidan, berilayotgan javoblaming bir qismi to‘g‘ri, bir qismi noto‘g‘ri boMishi ham mumkin.
Agar bola qiyin savollarga to’liq javob bera olmasa, 0,5 ball bilan baholanadi, to‘g‘ri, shubha uyg‘otmaydigan to‘liq, yaxshi bahoga loyiq vob bersa 1 ball bilan baholanadi, javob bir tomonlama to‘liq bo’lmasa
5 ball bilan baholanadi. Masalan, 2-savol: «Nima uchun maktabga borish :rak?» - degan savolga to‘liq boMishi uchun shunday javob berishi kerak:
«Kerakli bilim, ko‘nikma va malakalar hosil qilish uchun». Notol’iq javob «0‘qish uchun».Noto‘g‘ri javoblarda bilim olish, ko‘nikma va alakalarni o‘zlashtirish haqida hech qanday ma'lumot yo‘q. Masalan, maktabda maza qilib o‘ynaymiz». Agar qo‘shimcha savoldan keyin bola to’liq javob bersa 1 bail, qo‘shimcha savollardan keyin ham o‘z fikrlariga :ch qanday o‘zgartirish kiritmasa 0,5 ball.
Natijalar tahliliga ko'ra 8 balldan yuqori ball to'plagan bolalar maktab 'limiga toiiq tayyor, 5-8 ball to‘plaganlar to ‘liq tayyor emas, 5 balldan im to‘plaganlar esa maktab ta'limi uchun tayyor emas deb topiladi.
Bolalarga tavsiya etiladigan savollar
1. Maktabga borishni xohlaysanmi?
2. Nima uchun maktabga borish kerak?
3. Maktabda nima bilan shug‘ullanasan? (Odatda maktabda nima lishadi).
4. Maktabga borishga tayyor boMish uchun nima qilish kerak?
5. Dars nima? Unda nima bilan shug‘ullanishadi?
6. Maktabdagi darslarda o‘zini qanday tutish kerak?
7. Uy vazifasi nima?
8. Nima uchun uy vazifasi bajariladi?
9. Maktabdan uyga kelib nima bilan shug‘ullanasan?
10. Maktabga borib o‘qiy boshlasang, hayotingda qanday o‘zgarishlar ‘y beradi?
Savolning mazmuniga mos keluvchi javoblar to‘g‘ri deb qabul linadi. Agar noto’liq bo’lsa, qo‘shimcha savollar beriladi. Har bir volning ma’nosini bola to‘g‘ri tushunganligiga ahamiyat berish kerak.
Ushbu metodika bo'yicha bolalar to‘plashi mumkin bo'lgan maksimal ill - 10 ball bo'lib, bu bolaning ruhiy jihatdan maktab ta'limiga to‘la yyor ekanligini bildiradi.