1-Mavzu: Faning rivojlanish tarixi Payvandlash

Deformatsiya va uning turlari.Biz hozirgacha absolyut qattiq jism tushunchasidan foydalanib keldik. Lekin tabiatda absolyut qattiq jism yo`q va barcha jismlar ozmi –ko`pmi deformatsiyalanadi.
Qattiq jismlarning tashqi kuch ta’sirida o`z shakli va o`lchamlarini o`zgartirishiga deformatsiya deyiladi.
Tashqi kuchning ta’siri tugagandan so`ng jism o`zining dastlabki shakli va o`lchamlariga qaytsa, bunday deformatsiyaga elastik deformatsiya deyiladi .Chizg’ichning qayrilishi , rezinkaning cho`zilishi va hokazo .
Tashqi kuch ta’siri tugagandan so`ng ham saqlanadigan deformatsiyaga plastik deformatsiya deyiladi. Shisha, quruq cho’pning sinishi va hokazo .
N isbiy deformatsiya.Deformatsiyalarning aksariyati ikki xil cho`zilish va siqilish deformatsiyalariga keltiriladi 
Birlik ko`ndalang kesim yuzaga to`g’ri keluvchi kuchga kuchlanish deyiladi.
Deformatsiyalanish darajasining miqdoriy xarakteristikasi sifatida nisbiy deformatsiya tushunchasi kiritiladi.

Charchoq deformatsiyalar - tufayli ko'p yuklaydi shaklini o'zgartirish jarayoni. Ular oxir-oqibat bo'lmagan muhim stress (interatomic obligatsiyalar doimiy kichik buzilishi) dan jiddiy oqibatlarga kirib rivojlantirish. Bu tushuncha to'plangan charchoq deb nomlangan va (bunday parametr bilan tartibga solinadi jismoniy xususiyatlari charchoq kuch sifatida moddiy).
faoliyati va resurslariga zorlanma turli turlari, moddiy namunalar joy sinovlari deb ta'siri hisobini olish maqsadida. keyin tablolanmış qadriyatlar bo'lib, har bir material uchun barcha kuch xususiyatlarini, olish tajribasidan. kompyuter texnologiyalari asrida, bunday tahlil yuqori-end kompyuter amalga oshiriladi. Lekin materiallar barcha shu xususiyatlari dala sinovlari faqat o'rgandim mumkin. Allaqachon hisob modeli barcha xususiyatlari va xususiyatlarini qo'yib, prochnist barcha stress va zorlanma (ba'zan ishga dinamikasida) grafik modelini qabul qildi.

9-Mavzu:Payvandlash yoyining ta`minlash manbalari

Flus ostida yoyli payvandlash – bu yoyli eritib payvandlashdir, 
bunda yoy payvandlash flusi ostida yonadi.
Flus ostida payvandlash usuli 1939-yilda Ukraina Fan­
lar Akademiyasining Elektr payvandlash institutida Y.O. Paton 
ishtiroki bilan, N.G. Slavyanov g‘oyasi asosida ishlab chiqildi, 
va o‘shanda bu usulga «flus ostida taqir elektrod bilan tezkor 
avtomatik payvandlash» nomi berilgan. 
Flus ostida payvandlashda payvand yoy buyum va payvandlash 
simi orasida yonadi. Yoy ta’siri bilan sim eriydi va eruvchanligi­
ga qarab payvandlash zonasiga uzatiladi. Yoy flus qatlami bilan 
qoplangan. Payvandlash simi (yoy bilan birga) maxsus mexanizm 
yordamida (avtomatik payvandlash) yoki qo‘lda (yarim avtoma­
tik payvandlash) payvandlash yo‘nalishiga qarab siljitiladi. Yoy 
issiqligi ta’sirida asosiy metall va flus eriydi. Erigan simlar, flus 
va asosiy metall payvandlash vannani hosil qiladi. Flus suyuq 
parda ko‘rinishida payvandlash zonani havodan himoyalaydi. Yoy 
yordamida erigan payvandlash simning metalli payvandlash van­
nasiga tomchilab o‘tadi, u yerda erigan asosiy metall bilan arala-
shadi. Yoyni uzoqlashtirgan sari payvandlash vannaning metali 
sovushni boshlaydi, chunki issiqlik yo‘qola boshlaydi, so‘ng qotib 
chok hosil qiladi. Erigan flus (shlak), chok yuzasida shlakli qat-
lam hosil qilib qotadi. Erimagan ortiqcha flus qismi sovitilib qa­
yta ishlatiladi.