1-mavzu: Futbol o‘yinida tayyorgarlik turlarining o‘rni va ahamiyati Asosiy savollar

Darvoza maydoni futbol maydoni yarim qismining oxirida quyidagicha belgilanadi: darvozaning xar bir ustinining ichki tomonidan 5,5 m. (6 yard) masofada nuqtalardan darvoza chizigiga qarab to‘gri burchak hosil qilgan holda ichkariga ikkita chiziq o‘tkaziladi. 5,5 m. (6 yard) masofada ushbu chiziqlar darvoza chizig‘iga parallel bo‘lgan boshqa chiziq bilan tutashadi. Ushbu chiziqlar hamda darvoza chiziqlari bilan chegaralangan zona darvoza maydoni deb ataladi (2 rasm).

2 rasm.Futbol maydonining darvoza maydonchasi

Jarima maydoni futbol maydoni yarim qismining oxirida belgilanadi. Darvozaning xar bir ustinining ichki tomonidan 16,5 m. (18 yard) masofada nuqtalardan darvoza chizig‘iga qarab to‘gri burchak hosil qilgan holda ichkariga ikkita chiziq o‘tkaziladi va 16,5 m. (18 yard) masofada ushbu chiziqlar darvoza chizig‘iga parallel bo‘lgan boshqa chiziq bilan tutashadi. Ushbu chiziqlar hamda darvoza chiziqlari bilan chegaralangan zona jarima zonasi deb ataladi. Jarima zonasining ichkarisida darvozalar ustunlari o‘rtasidan kelib chiqgan nuqtadan va ulardan bir xil masofda bo‘lgan 11 m (12 yard) belgisi qo‘yiladi. Jarima maydonining chekkalari chiqgan holda 9,15 m (10 yard) radiusli aylanma qismi o‘tkaziladi, uning markazi bo‘lib, 11 metrli belgi hisoblanadi (3 rasm).
3rasm. Futbol maydonining jarima maydonchasi

Maydonning xar bir burchagida bayroqchalar mahkamlangan yuqorisida uchli poynaki bo‘lmagan balandligi 1,5 m (5 fut) bo‘lgan bayroqlar o‘rnatiladi. Xar bir burchakdagi bayroqdan o‘yin maydoni ichiga radiusi 1 m ~ 1 yard bo‘lgan doiraning choragiga teng aylanma chiziladi.

Darvozalar ularning chiziqlarini xar birisining markazi bo‘yicha joylashtiriladi. Darvozalar burchakdagi bayroqlardan bir xil masofada joylashgan tepasida gorizontal xar biri bilan tutashgan ikkita vertikal to‘sinlardan iborat. Ustunlar oralig‘idagi masofa - 7,32 m. (8 yard), to‘sinlarning pastki konturidan er yuzasigacha masofa - 2,44 m (8 fut). ustunlarning va to‘sinlarni kengligi va balandligi bir xil bo‘lib 12 sm(5 dyuym)ni tashkil qiladi. Darvoza chiziqlarining kengligi ustunlarning va to‘sinlarni kengligi bilan bab-barobar. Darvozalarga va darvozalarning orqa tarafidagi tuproqga to‘r mahkamlanadi, ular mustahkam mahkamlanib, shunday joylashtirilishi kerakki darvozabongaga halaqit qilmasligi lozim. ustunlarning va to‘sinlar oq rangga bo‘yaladi.
Oxirgi vaqtda futbolga o‘xshash bo‘lgan o‘yinlar - futzal va plyaj futboli keng tarqalmoqda, ular katta futboldan maydonchalarning o‘lchami va o‘yinlarni o‘tkazish joylari bilan farqlanadi. Aytib o‘tilgan turlari bilan qisqacha tanishamiz.
Futzal - ikkita xar hil komandalar tomonidan to‘p bilan o‘ynaydigan sport turini rasmiy nomi: