1-mavzu Kirish. Milliy til va adabiy til. Adabiy tilning ogzaki va yozma shakllari

Orfografiyaga oid lug’at diktant
So’zlarni to’g’ri yozing.

1.Rejisor	34.Likyor	68. Abzast	100. Nuqtai nazar, tarjimayu hol
2.Aglitunatsiya	35.Al’bom	69.Rel’s	101.Sezd
3.Subekt	36.Xamma	70.Baxo	102.Ihtisos
4.Buhoro	37.Atel’e	71.Zehn	103.Materiyol
5. Elibsoid	38.Ayrostat	72.Vaakum	104.Roya
6.Manfat	39. Batxo’r	73.Marvorit	105.Pishq
7.I’shoq	40.Ashob	74. Jaxon	106.Habar
8. Xoxish	41.Hushnud	75. Baht	107.Ahborot
9.Xosil	42.Islox	76.Nikox	108. Metal
10.Kilogram	43.Mayus	77.R’ay	109.T’ab
11.Et’ibor	44.Num’on	78.Shula	110.Mo``jiza
12.Mo``tadil	45.Mo``tabar	79. Inom	111.Qa’tiy
13.Ma’sul	46.Uziq	80.Yutiq	112.Uyushuq
14.Burushuq	47.Bulduruq	81.Qayr	113.Orzuyim
15.Orzuying	48.Orzuyimiz	82.Orzuyingiz	114. Parvoing
16.Mas‘haraboz	49.Shovilla	83.Lovilla	115.Gurilla
17.Tokga	50.Yo’lakchaga	84.Konikgach	116.Kechikgudak
18.Chopiqga	51.Qo’rqgudek	85.Achchiqgina	117.Barkka
19.Bug’qa	52.Sog’qa	86. Fanlar Akademiyasi	118.Sig’quncha
20.Xush xabar	53.Xamsuhbat	87.Orom baxsh	119. Bug’doy rang
21.Soviq mijoz	54.O’rin bosar	88.Ish yoqmas	120.Pir-pirak
22.Hay-hayla	55.Gij gijla	89.Sher yurak	121.Bodom qavoq
23.Qirg’iy ko’z	56.Qiyma taxta	90.Osh rayxon	122.Ko’z oynag
24.Cho’l yalpiz	57.Qashqar gul	91.Qor yog’di (marosim)	123.Kilovat soat
25.So’z boshi	58.Ming boshi	92.Olma qoqi	124.Yangi yo’l
26.Mirzaobot	59.O’rta osiyo	93.Ko’xna urganch	125.O’rta chirchiq
27.Foto apparat	60.Bayram oldi	94.Yarim ovtamat	126.SAMdu
28.TOSHdu ning	61.O’XDPMK	95.Him	127.Kechayu-kunduz
29.Xayrxo’shlashmoq	63.Yozdi oldi	96.Ko’chama ko’cha	128.Ro‘-baro
30.Dar-badar	64.Ochildastirxon (ertak)	97.O’g’limey	129.Ko’rgan-ov
31.XX-asr, X-sinf	65.Ochiqdan ochiq	98.Ko’pdan ko’p	130. Milisiya
32.Guli beor, dar-disar	66.Shimoliy kavkaz	99.Ramazan Hayiti	131.Og’qan
33.Mudovaa Vaziri	67.“O’zbekiston qahramoni“ unvoni

Orfografiyaga oid bilimingizni test topshiriqlari asosida nazorat qiling.
1- variant
1. Yarog’, dog’, tog’ so’zlariga jo’nalish kelishigi qo’shimchasi qo’shilsa, qaysi yozuv asosida yoziladi?
A. fonetik B. shakily C. morfologik D. morfologik va fonetik
2. Tilshunoslik tarixida ilk bor barcha turkiy tillarning bir necha guruhlarini tavsiflab, ular o’rtasidagi umumiy va farqli jihatlarini aniqlagan holda qiyosiy-tarixiy tilshunoslik deb nomlanuvchi yo’nalishga asos solgan shaxsni aniqlang.
A. Alisher Navoiy B. Mahmud Qoshg’ariy C. Yusuf Xos Hojib D. Abdurauf Fitrat
3. Qaysi qatordagi so’zlarda “o” unlisi “a” singari talaffuz qilinadi?
A. zamon, bahor, savol B. tonna, to’rt, okulist
C. dekoratsiya, monitoring, omonim D. boks, noyabr, antonim
4. Qaysi gapdagi so’zlar imlo qoidasiga ko’ra to’g’ri yozilgan?
A. Hammamiz bir payola bir payola bug’i chiqib turgan sutdan ichdik
B. Qorong’ida turtingan holda otinbibi paydo bo’ldi
C. Keling shoirdan bir sher eshitsak
D. Axir u biror marta bo’lsin yoniga kelganmi, ovqat berganmi, iltifot ko’rsatganmi
5. To’g’ri yozilgan so’zlar qatorini toping.
A. fidoiy, tushkin, hursand B. tushuntirmoq, komolot, tushkin
C. farzand, mulohaza, zamon D. zavol, shiyor, hukim
6. To’g’ri yozilgan so’zlar qatorini toping.
A. oynayi jahon, tarjimayi hol, nuqtayi nazar B. oynai jaxon, tarjimayi hol, nuqtai nazar
C. oynayi jaxon, tarjimai hol, nuqtai nazar D. oynayi jaxon, tarjimai xol, nuqtai nazar
7. Oshpichoq, qiymataxta, ko’zoynak yasama so’zlarining qo’shib yozilishi qaysi qatorda to’g’ri izohlangan?
A. o’zida bor belgi asosida yasalganligi sababli
B. biror narsaga nisbatlash asosida yasalganligi sababli
C. ot-ot tarzida yasalgan qo’shma gap bo’lganligi sababli
D. narsaning biror maqsad uchun mo’ljallanganligini bildirgani sababli
8. Qaysi qatordagi so’zlar imloviy jihatdan to’g’ri yozilgan?
A. Krepdeshin, oliyjanob B. Parfumeriya, simpoziumC. Supirgi, istibdoD. Parfumeriya, oliyjanob
9. Qaysi so’zlarda bo’g’iz undoshi qo’llanilmaydi? 1. Homsemiz. 2. Halqparvar. 3. Har kim. 4. Kamhosil. 5. Hushbichim.
A. 1, 3, 5 B. 2, 4 C. 4, 5 D. 1, 2, 5
10. G’azapdan o’zingni asra, chunki u tufayli inson o’z ishlarini, ezgu maxsatlarini unitadi. Ushbu gapda nechta so’zda imloviy xatoga yo’l qo’yilgan?
A. 3 ta B. 2 ta C. 1 ta D. 4 ta
11. Noto’g’ri yozilgan so’zni toping.
A. manfaatdorlik B. iztirob C. maxliyo D. mutaxassis
12. 1. Qirq bo’g’im. 2. Chala savod. 3. Millatlar aro. 4. Havo rang. 5. Chanqov bosdi. 6. Qashqar gul. Berilgan ushbu qo’shma so’zlar qanday yoziladi?
A. Barchasi ajratib yoziladi B. Barchasi qo’shib yoziladi
C. 1-3-5- ajratib, 2-4-6- qo’shib yoziladi D. 3-4-5-ajratib, 1-2-6- qo’shib yoziladi
13. Narsani boshqa narsaga qiyoslash orqali hosil qilingan qo’shma ot va qo’shma sifatlar qanday yoziladi?
A. Qo’shib yoziladi B. Ajratib yoziladi
C. Chiziqcha bilan yoziladi D. Ayrim hollarda qo’shib, ayrim hollarda ajratib yoziladi
14. Qaysi so’zda tutuq belgisi unlini undoshdan ajratib aytilishi uchun xizmat qiladi?
A. ma’raka B. ta’zim C. in’om D. Is’hoq
15. Berilgan so’zlardan qaysi biri noto’g’ri yozilgan?
A. dardisar B. achchiqdan achchiq C. yildan yilga D. tim qora
16. Noto’g’ri yozilgan so’zni ko’rsating.
A. rang-barang B. dar-badar C. dam-badam D. toshdan toshga
17. Qaysi so’zlarning 2- bo’g’inida u yoziladi? 1.Tush..nmoq. 2. Tug’..lmoq. 3. Qur..lmoq. 4. Tush..rmoq.
A. 1, 2, 3, 4 B. 1, 3 C. 1, 3, 4 D. 1
18. Qaysi so’zlar chiziqcha bilan yoziladi?1. Qip qizil. 2. Qanchadan qancha. 3. Uyma uy. 4. To’ppa to’g’ri.
A. 1, 3 B. 1, 2, 4 C. 1, 3, 4 D. 1, 2, 3, 4
19. Qaysi so’zlarning ikkinchi bo’g’inida u yoziladi? 1. Kul..shmoq. 2.Yug..rmoq. 3. Bur..lmoq. 4. Ulg..rmoq.
A. 2, 3 B. 2, 4 C. 1, 2, 3, 4 D. 1, 2, 3
20. Qaysi so’zlar chiziqcha bilan yoziladi? 1. Yangidan yangi. 2. Dum dumaloq. 3. Dam badam. 4. Ochiqdan ochiq.
A. 1, 2, 3, 4 B. 1, 2, 3 C. 1, 2, 4 D. 2, 3
21. Qaysi qatordagi so’zda chiziqcha noto’g’ri berilgan?
A. To’ppa-to’g’ri B. 26-uy 6-xona C. Erta-yu kech D. Toshdan-toshga
22. Berilgan gaplarning qaysi birida imloviy xatoga yo’l qo’yilgan?
A. Imloviy xatoga yo’l qo’yilmagan
B. Sening istiqboling, saodating deb, kurashadi mardonavor qarilar, yoshlar.
C. Chol o’g’lining o’ychan ko’zlariga tikilib, Botiralidan gapira ketdi.
D. Adolatning bu so’zlari brigada qizlarining jangavor shiori bo’lib qoldi.
23. “O’zbek tilining asosiy imlo qoidalari” (1995) ga asosan har bir so’zi bosh harf bilan yoziluvchi birliklar qatorini belgilang.
A. O’zbekiston qahramoni B. Barchasidagi so’zlar bosh harf bilan yoziladi
C. Xotira va qadrlash kuni D. Mustaqillik kuni
24. Qaysi qatordagi so’z to’g’ri yozilgan?
A. ma’sul B. ma’sud C. ma’shum D. ma’yus
25. 1995-yilda qabul qilingan imlo qoidasiga ko’ra qaysi so’zlarga jo’nalish kelishigi qo’shimchasi qo’shilsa, u morfologik qoida asosida yoziladi?
A. So’roq, qarmoq B. Eshik, teshik C. Eshik, so’roq, barg, bog’ D. Barg, tog’
26. Noto’g’ri yozilgan so’z qaysi qatorda berilgan?
A. Xushhazm B. Obro’li C. Obro’ytalab D. Mutadil
27. Ey farzan! Mulohaza bilan ish qil. Zamonga munosib bo’l. Doyimo kamtar bo’l. kamtarga komol, manmanga zavol, degan maqolni also unitma. Bu sening shiyoring bo’lsin. Ushbu parchadagi nechta so’zda imloviy xatoga yo’l qo’yilgan?
A. 6 B. 5 C. 4 D. 7
28. Sifat oldidan kelib belgining ortiq yo kamligini bildiradigan birliklarning qaysilari qo’shib yoziladi? 1. To’q 2. Jiqqa 3. Tim 4. Liq 5. Lang 6. Och
A. Barchasi qo’shib yoziladi B. 1 , 2, 5-ajratib; 3 , 4, 6-qo’shib yoziladi
C. Barchasi ajratib yoziladi D. 1 , 2-ajratib, 3 , 4, 5, 6-qo’shib yoziladi
29. Yangi imlo qoidasiga ko’ra quyidagi so’zlarning qaysi biri qo’shib yoziladi?
A. Kam quvvat B. Liq to’la C. Lang ochiq D. Och sariq
30. Noto’g’ri yozilgan so’zlar qatorini toping.
A. Byurakrat, broker, biznes B. Valyuta, inflyatsiya, byudjet
C. Abstrakt, aksioner, arbitr D. Litsensiya, shosse, kompensatsiya
31. So’zlarni to’g’ri yozishga qaratilgan maxsus qonun qoidalar majmuyi…
A. Fonetik qoidalar deyiladi B. Orfoepiya qoidalari deyiladi C. Orfografiya qoidalari deyiladi D. Grammatik qoidalar deyiladi
32. Imlo qoidasiga ko’ra qaysi qatordagi so’zlarning ikkinchisi xato yozilgan?
A. Alp-alip B. Adl-adil C. Ahl-ahil D. Qism-qisim
33. Qaysi o’rinda bosh harflar imlosiga oid xatolikka yo’l qo’yilgan?
A. Yevropa Ittifoqi Kengashi B. O’zbekiston respublikasi xalq artisti
C. “Sog’lom avlod uchun” ordeni D. “Oltin Yulduz” medali
34. Qaysi qatorda barcha so’zlarda nuqtalar o’rniga o unlisi yoziladi?
A. Ashq…l, dashq…l, tan…var, zalv…rli B. Z…mon, s…vol, j…vob
C. Taq…zo, taks…motor, par…voz D. Jangov…r, mardonov…r, devonav…r
35. Qaysi qatordagi so’z imlo qoidasiga ko’ra xato yozilgan?
A. Bazur B. Bazo’r C. Bahuzur D. Barcha so’zlar to’g’ri yozilgan
36. Qaysi qatordagi juft sifatlar yangi imlo qoidasiga ko’ra to’g’ri yozilgan?
A. Balandu past B. Kattayu-kichik C. Yaxshi-yu yomon D. Oqu-qora