№1 Mavzu: Pedagogika fanlarini o’qitish metodikasining predmeti
Pedagogik fanlarni o‘qitishda ta’lim metodlarini optimal
Yüklə 3,05 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Talabalar faoliyati
- Amaliyotda qo‘llanilayotgan ta’lim metodlarining mazmuni
|
106 Pedagogik fanlarni o‘qitishda ta’lim metodlarini optimal tanlash Faoliyat ko‘rinishi O‘qituvchi foliyati Metodlar O‘quv materialini og‘zaki bayon etish metodlari Ko‘rgazmalilik metodlari Pedagogik fanlarni o‘qitishda qanday vazifalar qo‘yilsa ushbu metodni qo‘llash mumkin Pedagogika ilmiga oid ma’lumotlarni avval, nazariy bilimlar tarzida, so‘ngra amaliy ko‘nikma va malahalarni egallashga zaruriyat yoki ehtiyoj tug‘iladi Pedagogik fanlarni o‘qitishda pedagogik xodimlarni sinchkovlik bilan kuzatish va diqqatni o‘rganilayotgan obektga qaratish masalasini shakllantirish Pedagogik fanlarni o‘qitishda o‘quv materiali mazmuni qanday bo‘lganda bu metod samara beradi Pedagogika nazariyasiga oid o‘quv materiallarining hajmi katta bo‘lib, uni qisqa muddatda o‘zlashtirish imkoniyati bo‘lmasa, murakkablik tomoni katta bo‘ladi O‘quv ma’lumotlari mazmunini ko‘rgazmali bayon etish ehtiyoji tug‘ilsa va o‘quv materialini ko‘rgazmasiz tushuntirish murakkab bo‘lsa Talabalar qanday holatda bo‘lsa, pedagogik fanlarni o‘qitishda bu metodni qo‘llash effekti bo‘ladi Talabalarni pedagogik tushunchalar, qonuniyatlar, qoidalarni, ta’lim tarbiya nazariyasi, pedagogika tarixi materiallarini mustaqilo‘zlashtirishga qiynalsa Pedagogik fanlarni o‘qitishda foydalanilayotganko‘rgazmali namoyish, talaba o‘zlashtirishiga, kuchiga mos bo‘lsa Pedagogika fanlari o‘qituvchisi qanday imkoniyatlarga ega bo‘lsa, bu metodni qo‘llash samarali bo‘ladi Pedagogika fanlario‘qituvchisi og‘zaki bayon qilish metodlarini to‘g‘ri va aniq qo‘llay olish imkoniyatiga ega bo‘lib, bu metodlardan optimal foydalana olsa Prdagogika fanlaridan yetarli miqdorda o‘rganilayotgan mavzu bo‘yicha ko‘rgazmali materiallar bo‘lsa, yoki ularni mustaqil tayyorlash imkoniyatiga ega bo‘lsa Pedagogik turkum fanlarni o‘qitishda kutilayotgan natija Bo‘lajak mutaxassislarni bolalar bilan ishlashda hikoya, suhbat, tushuntirishni mukammal egallaydi, kerak bo‘lganda ma’ruza qila oladi O‘qituvchi ta’lim jarayonida ko‘rgazmali namoyishni mukammal egallagan, ularni o‘z o‘rniga qo‘llay oladi, kerak bo‘lganda ko‘rgazmali vosita yaratishga qodir 107 Talabalar faoliyati Amaliy metodlar Reproduktiv metodlar Muammoli bayon qilish metodlari Mustaqil ish metodlari Ta’lim oluvchilarga amaliy ko‘nikma va malakalarni shakllantirish ehtiyoji tug‘ulsa Ta’lim oluvchilarda nazariy bilim, amaliy ko‘nikma va malakalarni xosil qilish. O‘tgan ma’lumotlarni xotirada yana bir bor tiklash Nazariy pedagogik ma’lumot bilan amaliy ko‘nikma bir- biriga bog‘liq ravishda xosil qilish ehtiyoji vujudga kelsa Talabalarda mustaqil faoliyatni takomillashtirish va o‘quv mehnati ko‘nikma xamda malakalarini xosil qilish Mavzu mazmuni amaliy tushunchalar, mashqlar bajarish, tajriba o‘tkazishga mo‘ljallangan bo‘lsa Pedagogikaga doir ma’lumotlarning mazmunini nihoyatda murakkab yoki nihoyatda oson bo‘lib, oldindan tanish bo‘lsa Bayon etiladigan ma’lumot mazmuni muammoli bayonga mos bo‘lib, bosqichli ketma-ketlik prinsipi asosida berilgan bo‘lsa Pedagogika fani mavzulari bo‘yicha qo‘shimcha manbalar mavjud bo‘lib, ular talabalar aqliy rivojlanishiga mos bo‘lsa Talabalar amaliy ishlarni bajarishga to‘liq tayyor bo‘lib,shart sharoit mavjud bo‘l s a Talabalarning real o‘quv imkoniyatlari mazkur mavzuni muammoli bayonni qabul qila olmasa Talabalar pedagogik hodisalarni mustaqil tahlil qila olsa, muammoli vaziyatni mustaqil yozish kuchiga ega bo‘lsa Talabalar mazkur pedagogika fani mavzusini musstaqil o‘rganishga tayyor bo‘lsa Pedagogika fanlaridan amaliy mashg‘ulot o‘tkaish bo‘yicha o‘quv qo‘llanmalar kerakli amaliy jihozlar mavjud bo‘lsa Pedagogik malumotlarni o‘zlashtirish uchun o‘qituvchida vaqt yetarli bo‘lmasa imkoniyat darajasi past bo‘lsa Fan o‘qituvchisi muammoli vaziyatni yarata olsa, o‘quv materialini muammoli bayon etish shart- sharoiti bo‘lsa Mustaqil o‘rganish uchun didaktik materiallae va o‘quvchi hamda pedagogda vaqt vaqt yetarli bo‘lsa 108 Amaliy mashg‘ulot o‘tkazish bo‘yicha malakaga ega va amaliy ishlar o‘tkazish uchun material tayyorlash malakasini egallash Mavzu mazmunidagi ma’lumotlar xotirada qayta tiklangan bilim ko‘nikma malaka shakllangan Talabalarning bilish faolligi mustaqil ijodiy faoliyati o‘sgan Mustaqil bilim olish ko‘nikmalar shakllangan, ijodiy mustaqil faoliyat yurita olsa Jadvaldan shu narsa ko‘zga tashlanayaptiki, pedagogika turkum fanlaridan dars beruvchi o‘qituvchi ta’lim metodlarini tanlashda o‘quv mashg‘uloti (nazariy va amaliy dars)ning maqsadi va vazifalari, o‘quv ma’lumotining mazmunidan, ta’lim oluvchilarning ilmiy bilimlarni darajalarini o‘zlashtirishga tayyorlik darajasidan va o‘zining real imkoniyatlaridan kelib chiqqan taqdirda faoliyat samarali bo‘ladi. Shuningdek, bu holat bo‘lajak mutaxasisning o‘z faoliyatiga qiziqishini oshishiga, bilim, ko‘nikma, malakalarning takomillashishiga olib keladi. Amaliyotda qo‘llanilayotgan ta’lim metodlarining mazmuni Oliy ta’lim maktablarining barchasida ta’limning eng ko‘p qo‘llaniladigan metodlariga – ma’ruza, suhbat, laboratoriya, muammoli bayon etish, munozara, manba bilan ishlash kabilar kiradi. Bu metodlar ta’lim jarayonida o‘qitish va o‘qish funksiyalarini bajaradi. Binobarin, o‘qituvchi pedagogik fanlarni o‘qitishga talaba-yoshlarga ijtimoiy tajribalarni o‘rgatishni ko‘p sonli tinglovchilar bilan ishlar ekan, asosan ma’ruza metodini qo‘llaydi. Ma’ruza metodi-bu o‘qituvchi tomonidan katta mazmundagi ma’lumotni og‘zaki tarzda mantiqiy izchillikda bayon qilish, talabalarning esa o‘quv materialini tinglash orqali idrok etishini nazarda tutadi. Bunda o‘qituvchi o‘quv ma’lumotlarini bayon qilar ekan, ularni ilmiy-nazariy jihatdan mukammal bilishi, o‘quv materiallarini, ilmiy bilimlarni hayotiy tajribalar bilan uyg‘unlashtirish, dastlab talabalarni tinglashga hamda idrok qilishga tayyorlashi lozim. Buning uchun ma’ruza boshlanishida va butun dars jarayonida turli xil usullardan keng foydalanishi ya’ni auditoriyaga muammoli, hayotiy savollar bilan murojaat qilishi, rasm, jadvallar, plakatlar, video materiallaridan kengroq foydalanish talab etiladi. Bunda ba’zan mimik va pantomimik irodalar, imkoniyatlarni ishlatish, tovush diapazoni 109 e’tiborda saqlash, ba’zan tez, ba’zan sekin, ba’zan baland-kuchli, ba’zan sekin-kuchsiz tovushda fikrini bayon eta olishi ham diqqatga sazovor. Bunda yana bir narsani nazardan qochirmaslik kerak, ma’ruza tinglovchi talabalar tafakkuriga, idrokiga, mo‘ljallab tashkil etilishi ma’qul. Shunga asosan, ma’ruzada tajribada sinalgan va qo‘llanishda samara bera oladigan ta’limning Yüklə 3,05 Mb. Dostları ilə paylaş:
|