1-Mavzu Psixologik konfliktologiya fanining predmeti va vazifal
4.1.Shaxslararo konfliktlar: pedagogik jarayonda, oilada Shaxslararo konfliktlarga aniq bir izoh berish juda qiyin masala. Lekin, biz konflikt haqida
gapirar ekanmiz bizning ko`z oldimizga ikki insonning dunyoqarashlarining to`g`ri kelmasligi
natijasida kelishmovchiligi keladi.
Shaxslararo konfliktlar o`zlarining o`zgacha alohida xususiyatlari Bilan ajralib turadi, bular
quyidagicha.
1. Shaxslararo konfliktlarda insonlar o`rtasidagi qarama-qarshilik birdaniga, hozir vash u
erda, ularning shaxsiy motivlarining to`xnashuvi natijasida paydo bo`ladi. Soperniklar yuzma-
yuz to`xnashadi.
2. Shaxslararo konfliktlarda ma`lum bir sabablarning umumiy spektri ko`rinadi: umumiy va
xususiy, ob`ektiv va sub`ektiv.
3. Shaxslararo konfliktlar konfliktga moyil sub`ektlar uchun o`ziga xo sbir poligon vazifasini
bajaradi, ya`ni bu erda ularning xarakterlarini, temperamentlarini, qobiliyatlarini, intellektini,
irodasini va boshqa individual-psixologik xususiyatlarini aniqlash mumkin.
Shaxsning muloqotga bo`lgan ehtiyojinining to`la qondirilishi uning ish faoliyatiga ham
ta`sir ko`rsatadi. Odamlar, ularning borligi, shu muhitda o`zaro gaplashish imkoniyatining
mavjudligi fakti ko`pincha odamni ishlash qobiliyatini ham oshirarkan, ayniqsa, gaplashib o`tirib
qilinadigan ishlar, birgalikda yonma-yon turib bajariladigan operatsiyalarda odamlar o`z oldida
turgan hamkasbiga qarab ko`proq, tezroq ishlashga kuch va qo`shimcha iroda topadi. To`g`ri, bu
hamkorlikda o`sha yonidagi odam unga yoqsa, ular o`rtasida o`zaro simpatiya hissi bo`lsa, unda
odam ishga “bayramga kelganday” keladigan bo`lib qoladi. Shuning uchun ham amerikalik
sotsiolog hamda psixolog Jon Moreno asrimiz boshidayoq ana shu omilning unumdorlikka
bevosita ta`sirini o`rganib, sotsiometrik texnologiyani, ya`ni so`rovnoma asosida bir-birini
yoqtirgan va bir-birini inkor qiluvchilarni aniqlagan va sotsiametriya metodikasiga asos solgan
edi.
