1-Mavzu: Ta’limni tashkil etish masalalari

Uning oʻzi nima? 
Kredit-modul tizimi, bu — taʼlimni tashkil etish jarayoni boʻlib, oʻqitishning 
modul texnologiyalari jamlamasi va kredit oʻlchovi asosida baholash modeli 
hisoblanadi. Uni bir butunlikda olib borish serqirra hamda murakkab tizimli 
jarayondir. Kredit-modul tamoyilida ikkita asosiy masalaga ahamiyat beriladi: 
talabalarning mustaqil ishlashini taʼminlash; talabalar bilimini reyting asosida 
baholash. 
Kredit-modul tizimining asosiy vazifalari sifatida quyidagilar eʼtirof etiladi: 
— oʻquv jarayonlarini modul asosida tashkil qilish; 
— bitta fan, kurs (kredit)ning­qiymatini aniqlash; 
— talabalar bilimini reyting bali asosida baholash; 
— talabalarga oʻzlarining oʻquv rejalarini individual tarzda tuzishlariga 
imkon yaratish; 
— taʼlim jarayonida mustaqil taʼlim olishning ulushini oshirish; 
— taʼlim dasturlarining qulayligi va mehnat bozorida mutaxassisga 
qoʻyilgan talabdan kelib chiqib oʻzgartirish mumkinligi. 
Yuqoridagilar dars mashgʻulotlarini nafaqat oʻqitishni innovatsion taʼlim 
texnologiyalari asosida olib borish, balki talabadan mustaqil oʻqib-oʻrganish, 
taʼlimga yangicha munosabatda boʻlish, mehnat bozori talabidan kelib chiqib, 
zaruriy va chuqur nazariy bilimlarni egallash, amaliy koʻnikmalarini 
shakllantirishga oʻr­gatishdan iboratdir. Muxtasar aytganda, mazkur tizim 
talabaning kasbiy rivojlanishi va kamolotiga yoʻnaltirilgan. Ilm sohibining butun 
hayoti davomida bilim olishini taʼminlashga hamda mehnat bozori va zamonaviy 
talablarga javob bera oladigan inson kapitalini shakllantirishga qaratilgandir. 
Keling, shu oʻrinda modul va kredit tushunchalari mohiyatiga qisqacha 
toʻxtalib oʻtamiz. 

---

Modul — bu, bir nechta fan hamda kurslar oʻrganiladigan oʻquv rejasining bir 
qismi. U talabalarda maʼlum bir bilim va koʻnikma hosil qilish, tahliliy-mantiqiy 
mushohada yuritish salohiyatiga ega boʻlishiga qaratilgan bir nechta fanlar (kurslar) 
majmui hisoblanadi. Bunda oʻqituvchi oʻquv jarayonini tashkil qiladi, jonli, video 
hamda audio maʼruzalar oʻqiydi, talabaning faoliyatini muvofiqlashtiradi va nazorat 
qiladi. Talaba esa mavzuni mustaqil oʻrganadi hamda berilgan topshiriqlarni 
bajaradi. 
Xorijiy tajribaga koʻra, kredit-modul tizimida oʻquv jarayoni har semestrda 2 
— 4 tagacha moduldan iborat boʻladi. Modulda jamlangan fanlar osondan 
murakkablik sari, nazariy-uslubiy fanlardan amaliy fanlarga qarab hamda mantiqiy 
jihatdan bir-birini oʻzaro uzviy toʻldirish prinsipi asosida shakllantiriladi. Talaba 
mutaxassis boʻlib shakllanishi uchun nafaqat axborotlar, balki ularni qayta ishlash, 
amaliyotga joriy qila olish ­malakasiga ega boʻlishi talab etiladi.