Nitqin düzgünlüyü, dəqiqliyi və ifadəliliyi
Nitq mədəniyyətinin (yaxud yüksək mədəni səviyyəli nitqin) əsas şərti bunlardır: nitqin düzgünlüyü, dəqiqliyi və ifadəliliyi )
“Nitqin düzgünlüyü” anlamı dilin fonetik, leksik və qrammatik qayda-qanunlarına əməl etməyi nəzərdə tutur. Məsələn: “Öyə getmək” yanlış ifadədir. Burada dilin fonetik (orfoepik) qaydası pozulmuşdur. Onu “evə getmək” kimi səsləndirəriksə, o zaman nitq düzgün şəkil alar.
“Nitqin dəqiqliyi” anlamı fikrin çatdırılması üçün birbaşa tələb olunan sözün, ifadənin və ya cümlənin seçilməsini nəzərdə tutur. Məsələn: “Uşaq dərsdən gəlir” düzgün, ancaq qeyri-dəqiq cümlədir. Cümlə “Uşaq məktəbdən gəlir” kimi ifadə olunarsa, həm düzgün, həm də dəqiq hesab edilər.
Yaxud “mal sürüsü”, “at sürüsü” düzgün, ancaq “naxır”, “ilxı” düzgün olmaqla yanaşı, həm də dəqiqdir.
Dostları ilə paylaş: |
