1. To’plam va ular ustida amallar



Yüklə 1,06 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/8
tarix10.06.2023
ölçüsü1,06 Mb.
#128116
  1   2   3   4   5   6   7   8
kombinatorika shippi.



1.To’plam va ular ustida amallar 
Matematikada ko’pincha biror ob’ektlar gruppalarini yagona butun 
deb qarashga to’g’ri keladi: 1 dan 10 gacha bo’lgan sonlar bir xonali 
sonlar, uchburchaklar, kvadratlar va shu kabilar. Bunday turli 
majmualar to’plamlar deb ataladi. 
To’plam tushunchasi matematikaning asosiy tushunchalaridan biridir 
va shuning uchun u boshqa tushunchalar orqali ta’riflanmaydi.Uni 
misollar yordamida tushuntirish mumkin.Jumladan biror sinfdagi 
o’quvchilar to’plami haqida, natural sonlar to’plami haqida gapirish 
mumkin. 
 
Ba’zi hollarda to’plamlar lotin alfavitining A, B, C…, Z 
harflari bilan belgilanadi.Birorta ham ob’ektni o’z ichiga olmagan 
to’plam bo’sh to’plam deyiladi va

belgi bilan belgilanadi. 
 
To’plamni tashkil etuvchi ob’ektlar uning elementlari 
deyiladi.To’plam elementlarini lotin alfavitining kichik harflari 
a,b,c…,z bilan belgilash qabul qilingan 

Ta’rif: Agar B to’plamning har bir elementi A to’plamning ham 
elementi bo’lsa, B to’plam A to’plamning qism to’plami deyiladi. 
 
Agar B A to’plamning qism to’plami bo’lsa, B

 A kabi 
yoziladi va bunday o’qiladi: “B A ning qism to’plami”. “B to’plam A 
ga kiradi”. 
 
Ta’rif: Agar A

 B va B

 A bo’lsa, A va B to’plamlar 
teng deyiladi.
Ta’rif: A va B to’plamlarning kesishmasi deb shunday to’plamga 
aytiladiki, u faqat A va B to’plamga tegishli elementlarnigina o’z 
ichiga oladi.
Ta’rif: A va B to’plamlarning birlashmasi deb shunday to’plamga 
aytiladiki, u faqat A yoki B to’plamning elementlarini o’z ichiga oladi. 
1. Ixtiyoriy A va B to’plamlar uchun to’plamlar kesishmasi va 
birlashmasining o’rin almashtirish qonunini ifodalovchi A

B = 
B

A , A

B = B

A tenglikning o’rinli bo’lishi kelib chiqadi. 
2. To’plamlar birlashmasi va kesishmasi uchun gruppalash qonuni 
ham o’rinli, ixtiyoriy A, B va C to’plamlar uchun (A

B) 

C = 
A

(B

C), (A

B) 

C = A 

 (B 

C) tengliklar bajariladi. 
3. Taqsimot xossasi: 
 
(A

B) 

 C = (A 

C) 

 (B 

 C), 
 
(A 

B) 

 C = (A 

C) 

 (B 

 C) 
Ta’rif: B

A bo’lsin. A to’plamning B to’plamga tegishli bo’lmagan 
elementlarnigina o’z iciga olgan to’plam B to’plamning A 
to’plamgacha to’ldiruvchisi deyiladi 

Yüklə 1,06 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin