t/r
|
Savollar
|
Yaxudiylik
|
Buddizm
|
Xristianlik
|
|
Vujudga kelishi
|
Yahudiylik miloddan avvalgi II ming yillikning oxirlarida Falastinda vujudga kelgan
|
Hindistonda miloddan avvalgi VI asrda buddaviylik dini yuzaga kelgan
|
Xristianlik ya’ni Nasroniylik Yaxudiylik dinidan mustaqil din sifatida ajralib chiqqan va jahon dinlaridan biriga aylangan. Xristianlik nomi, uning asoschisi Iyso Masix, yunoncha Iisus Xristos nomidan olingan.
|
2
|
Ta'limoti
|
1. Yaxvedan boshqani iloh deb ishonmaslik; 2. But, sanam va rasmlarga sig‘inmaslik; 3. Bekordan bekorga xudo nomi bilan qasam ichmaslik; 4. Shanba kunini hurmat qilish va uni xudo uchun bag‘ishlash; 5. Ota-onani hurmat qilish; 6. Nohaq odam o‘ldirmaslik; 7. Zino qilmaslik; 8. O‘g‘rilik qilmaslik; 9. Yolg‘on guvohlik bermaslik; 10. Yaqinlarning narsalariga ko‘z olaytirmaslik
|
1.hayot istiroblaridan iborat
2.istirobning manbai-ehtiros va istaklarga to‘la hayot
3.istiroblardan nirvanaga erishish orqali halos bo‘lish
4.haqaqatni anglash va nirvanaga erishishning yo‘li mavjud
|
Xristianlikning diniy ta’limoti mazmunini asosan quyidagilar tashkil etadi: Xudo muqaddas uchlikda namoyon bo‘ladi. Ya’ni Xudo uch qiyofali, lekin mohiyatan yagonadir. Ammo Xudo Xudo – ota, Xudo – o‘g‘il, Xudo – muqaddas ruh ko‘rinishida namoyon bo‘ladi.
|
3
|
Payg‘ambari
|
Yaxve
|
Gautama
|
Iso Masix
|
4
|
Muqaddas manbalari
|
Tavrot
|
Tripitaka
|
Bibliya:
yangi ahd: injil
eski ahd: tavrot:zabur
|
5
|
Tarqalishi
|
Markaziy Osiyo
|
Miloddan avvalgi IV—III asrlarda dastlab u Osiyoning janubi va janubi-sharqiga, milodiy I asrdan boshlab shimoli, shimoli-g‘arbi va shimoli sharqiga yoyilgan
|
Yevropa, Amerika mamlakatlarida, Avstraliyada, faol missionerlik harakati natijasida Afrika, yaqin Sharqda va Uzoq Sharqning bir necha mintaqalarida keng yoyilgan.
|
6
|
Oqimlari
|
Saduqiylar, Farziylar, Yesseylar, Sionizm
|
Xinayana
Maxayana
Lamaizm
|
KATOLIYLIK (1054y). PROVOSLAVIE(1054y). PROTESTANIZM(1529y)
|
7
|
Diniy marosim va bayramlari
|
Shabuot bayrami
Pesah (Pasxa) bayrami
Yangi yil bayrami – Rosh – Ashona bayrami
Poklanish bayrami Yom-Kipur
Purim bayrami
|
Sagaalgan - Yangi yil
Duinhor Khural - Kalachakra festivali
Donchod Xural - Sakyamuni Buddaning ma'rifati va Parinirvananing tug'ilgan kuni
Maidari Khural - Maytriya aylanasi
Lhabab Duysen - Tushita osmonidan Buddaning kelib chiqishi
Zula Xural - Tsongxapa Buddaning Nirvana kuni.
Dalay Lamaning XIV tug'ilgan kuni ham nishonlanadi, ammo bu kanonik bayram emas. Shu bilan birga, ushbu bayram qat'iy belgilangan - Dalay Lama 6 iyul kuni tug'ilgan.
|
Chuqintirish, Rajdisvo
|