Bajaradigan vazifasiga qarab shamollatish quyidagi turlarga bo’linadi: ichkariga haydovchi , tashqariga haydovchi va qurama; birinchisi toza havo beradi, ikkinchisi-ifloslangan havoni chiqarib tashlaydi, uchinchisi –avvalgi ikkala turni jam qiladi
Ta’sir zonasi bo’yicha ventilyastiya: umum almashinuv, mahalliy va qurama bo’ladi; birinchisida havo butun bino (yoki xona) ichi bo’ylab almashinadi; havoga chiqarilayotgan zararli narsalar (moddalar) kam bo’lsa shunday tizim quriladi.
Ta’sir zonasi bo’yicha ventilyastiya: umum almashinuv, mahalliy va qurama bo’ladi; birinchisida havo butun bino (yoki xona) ichi bo’ylab almashinadi; havoga chiqarilayotgan zararli narsalar (moddalar) kam bo’lsa shunday tizim quriladi.
Mahalliy shamollatish tashqariga va ichkariga haydovchi turlarga bo’linadi.
Tashqariga haydovchi mahalliy shamollatish ish o’rinlarida ifloslangan havoni tutib, bino ichidan tashqariga haydaydi. Ichkariga haydovchi mahalliy shamollatish ma’lum ish o’rinlar yoki uchastkalarga toza havoni tashqaridan xaydab beradi. Ba’zan tashqariga chiqarib tashlanayotgan havoning bir qismi ichkariga qaytariladi (issiqlik yo sovuqlikni tejash maqsadida), uni “restirkulyastiyali shamollatish” deyiladi.
Avariyaviy shamollatish ham bo’ladi. U bino ichida avariya ro’y berishi yoki texnologik jarayon buzilishi tufayli havoga ko’p miqdorda zararli moddalar qo’shilib qolgan holatlarda tezlik bilan havoni xaydab chiqarish uchun mo’ljllanadi.
Shamollatish ning jadalligi havo almashinuvining karraliligi bilan o’lchanadi:
Shamollatish ning jadalligi havo almashinuvining karraliligi bilan o’lchanadi:
K=L/V
bu yerda: L-ichkariga yoki tashqariga haydalayotgan havo hajmi, m3/soat;
V-shamollatilayotgan bino ichi hajmi, m3.
Sanitar me’yor (SN 245-71) bo’yicha ham , ishlab chiqarish xonalariga beriladigan bitta ishchi hisobidan, havoni minimal miqdori belgilangan. Bu miqdor xonaning bir odamga to’g’ri keladigan hajmiga bog’liqdir. Agar bu hajm 20 m3 dan kam bo’lsa, unda tashqaridan 30 m3 /soat dan kam bo’lmagan har bir ishchiga havo kiritilishi ko’zda tutilishi kerak. Agar bu xona hajmi bir odamga 20 m3dan oshsa, unda har bir ishchiga 30m3/soat dan havo berilishi kerak.
