11-mavzu: Pul-kredit siyosati. Reja
Pul-kredit siyosatining maqsadlari, vositalari va ko’rinishlari
Yüklə 0,82 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
2.Pul-kredit siyosatining maqsadlari, vositalari va ko’rinishlari. Depozitlarni majburiyzahiralash normasi. Iqtisodiyotda narxlar barqarorligining ta’minlanishi aholi turmush darajasini oshirish va tadbirkorlik faoliyati uchun qulay ishbilarmonlik muhiti * * Ўзбекистон Республикасининг “Ўзбекистон Республикаси Марказий Банки тўғрисида”ги Қонуни, 3- модда,1995йил. 21 декабрь / Ўзбекистон банк тизимини ислоҳ қилиш ва эркинлаштириш бўйича қонунчилик ҳужжатлари тўплами.Т.: Ўзбекистон, 2003., 8-.б. yaratilishining fundamental asoslaridan hisoblanadi. Mamlakatda ichki narxlarning barqarorligi aholi daromadlari va jamg’armalarining xarid qobiliyatini saqlash, biznes vakillari uchun esa uzoq muddatli davrga mo’ljallangan rejalarni tuzishlari uchun qulay sharoitlar yaratish imkonini beradi. Past va barqaror darajadagi inflyatsiya mamlakatda ijtimoiy-iqtisodiy farovonlik va tenglikni ta’minlashda muhim ahamiyat kasb etadi. Aynan aholining ijtimoiy-iqtisodiy qo’llab quvvatlashga muhtoj, o’rtacha ko’rsatkichlardan past daromad oluvchi va narx o’zgarishlariga ta’sirchan bo’lgan qatlami inflyatsiyadan katta zarar ko’radi, chunki iste’mol narxlari oshgani sari ularning iste’mol hajmi qisqarib boradi. Ushbu qatlam iste’mol savatidagi mahsulotlar asosan birlamchi zaruriy iste’mol mahsulotlaridan iborat bo’lib, ularni boshqa mahsulotlar bilan almashtirishning iloji bo’lmaydi. Inflyatsiyaning yuqori darajasi, shuningdek, ishlab chiqarish jarayonlarini kengaytirish uchun amalga oshiriladigan investitsiyalar hajmiga ham salbiy ta’sir ko’rsatadi. Tadbirkorlar tomonidan qabul qilinayotgan qarorlar asosida investitsion maqsadlar uchun yo’naltirilayotgan mablag’lardan kelajakda olinadigan daromadlarning xarid quvvati o’zgarmasligi kabi tamoyillar yotadi. Bunday sharoitda uzoq muddatli jamg’armalar va investitsion resurslarning tanqisligi kuzatiladi. Bu, o’z navbatida, loyihalarni moliyalashtirishda davlat va markazlashgan xarajatlarga ehtiyojlarning (og’irlik yukining) oshib borishiga olib keladi. Iqtisodiyotda inflyatsion jarayonlar aksariyat holatlarda talab omillari natijasida, ya’ni iqtisodiyotda tovar va xizmatlarga bo’lgan talabning ishlab chiqarish hajmlariga nisbatan tezroq sur’atlarda o’sishi natijasida yuzaga keladi. Yalpi talabning o’sishi esa, asosan, davlat byudjeti xarajatlari va iqtisodiyotga yo’naltirilgan kreditlar hajmining o’sishi, aholi va tadbirkorlik sub’ektlari daromadlarining oshishi hisobiga ro’y beradi. Pul-kredit siyosati instrumentlarini qo’llash orqali Markaziy bank yalpi talab Yüklə 0,82 Mb. Dostları ilə paylaş:
|