11-mavzu: Zamonaviy dasturlash texnologiyalari. Obyektga yo’naltilrilgan dasturlash tillari Reja

 
Dasturlash tillarining asosiy tashkil etuvchilari. 
C++
dasturlash tili 
C
dasturlash tiliga asoslangan. 
C
dasturlash tili o`z 
navbatida 
B
va 
BCPL
dasturlashgan tillaridan kelib chiqqan. 
BCPL
- 1967 yilda 
Martin Ri
char
ds
tomonidan o`ylab topilgan bo`lib, operatsion tizimlarni yaratish 
uchun mo`ljallangan. 
Ken Thompson
o`zining 
B
tilida 
BCPL
ning ko`p xossalarini 
yaratishga harakat qilgan va 
B
dasturlash tilida asosan operatsion tizimning 
birinchi variantlarini yozgan. 
BCPL
ham, 
B
ham tipsiz til bo`lgan. Ya`ni 
o`zgaruvchilarning ma`lum bir tipi bo`lmagan - har bir o`zgaruvchi kompyuter 
xotirasida faqat bir bayt joy egallagan. O`zgaruvchini qanday sifatda ishlatish esa, 
ya`ni butun sonmi, haqiqiy sonmi yoki harfmi, dasturchining vazifasi bo`lgan.
C
tilini 
Dennis RitchieB
tiliga asoslanib yaratdi va ilk bor 
C
tilini 120072 yili Bell 

---

Laboratoriyasida, 
DEC PDP-11
kompyuterida qo`lladi. 
C
o`zidan oldingi 
B
va 
BCPL
tillarining juda ko`p muhim tomonlarini o`z ichiga olish bilan bir qatorda 
o`zgaruvchilarni tiplashtiradi va turli yangiliklar kiritilgan. Boshlanishda 
C
asosan 
UNIX
tizimlarida keng tarqaldi. C mashina arxitekturasi bilan tez muloqot qiluvchi 
dasturlash tilidir. 1983 yilda, 
C 
tili keng tarqalganligi sababli, uni standartlash 
harakati boshlandi. Buning uchun Amerika Milliy Standartlar Komiteti (
ANSI
) 
qoshida 
X3J11
texnik komitet tuzildi. 1989 yilda ushbu standart qabul qilindi. 
Standartni dunyo bo`yicha keng tarqatish maqsadida 1990 yilda 
ANSI
va Dunyo 
Standartlar Tashkiloti (ISO) hamkorlikda 
C
ning ANSI/ISO 9899:1990 standartini 
qabul qilishdi. Shuning uchun 
C
da yozilgan dasturlar mayda o`zgarishlar yoki 
umuman o`zgarishlarsiz juda ko`p kompyuter platformalarida ishlaydi.
C++
1980 -yillar boshida 
Bjarne Stroustrup
tomonidan 
C
ga 
asoslangan tarzda tuzildi. 
C++
juda ko`p imkoniyatlarni o`z ichiga olgan, lekin 
eng asosiysi u ob`ektlar asosida dasturlashga imkon beradi. Dasturlarni tez va 
sifatli yozishga hozirgi kunda katta ahamiyat berilmoqda. Buni ta`minlash uchun 
ob`ektli dasturlash g`oyasi ilgari surildi. Xuddi 1970 - yillar boshida strukturali 
dasturlash kabi, dasturlarni hayotdagi jismlarni modellashtiruvchi ob`ektlar orqali 
tuzish dasturlash sohasida inqilob qildi.
C++
dan tashqari boshqa ko`p ob`ektli dasturlashga yo`naltirilgan 
tillar mavjud. 
C++
esa 
gibrid
tildir. Unda 
C
ga o`xshab strukturali dasturlash yoki 
yangicha, ob`ektlar bilan dasturlash mumkin. Yangicha deyishimiz ham nisbiydir. 
Ob`ektli dasturlash falsafasi paydo bo`lganiga ham yigirma yildan oshyapti.
C++
funksiya va ob`ektlarning juda katta kutubxonasiga ega. Ya`ni 
C++
tilida dasturlashni o`rganish ikki qismga bo`linadi. Birinchisi bu 
C++
ni o`zini 
o`rganish, ikkinchisi esa 
C++
ning standart kutubxonasidagi tayyor 
ob`ektfunksiyalardan foydalanishni o`rganishdir.