14 ma'ruza. Quyma olishning maxsus usullari

---

1 
14 - ma'ruza. Quyma olishning maxsus usullari 
§1. Quymalarni olish usullari: 
1.1. Qobiqli qoliplar yordamida quyma olish. 
1.2. Metall qoliplar yordamida quyma olish. 
1.3. Metallarni bosim ostida quyish. 
1.4. Eritiladigan qoliplar yordamida quyma olish. 
1.5. Quyushning markazdan qochma usuli. 

---

2 
Qobiqli qoliplarni tayyorlash uchun kvarts qumi 5-6% pulver 
bakelit (smolaning bir turi) bilan aralashtiriladi 
§1.1. Qobiqli qoliplar yordamida quyma olish. 

---

3 
Qobiqli qoliplar yordamida quyma olish ketma-ketligi 
1) Qutiga qolip aralashmasi, ustiga 220
…250°С ga qizdirilgan 
metall model bilan model plitasi 
o’rnatiladi (model quti icihga 
qaratilgan).
2) Quti 
ag’dariladi va bu holatda 15-20 soniya turadi. 6-10 mmli 
erigan smola hisobiga qobiq paydo 
bo’ladi. 
 
3) Qobiq plita bilan birga 1-3 daqiqaga 250
…300°С qizdiriladi va 
qattiqlashadi.
4) Xuddi shunday qobiqni ikkinchi yarimi tayyorlanadi.
5) Keyin qobiqlar 
yig’iladi va opokaga tik o’rnatiladi. Suyuq metall 
quyilganda qobiq sinib ketmasligi uchun tashqarisiga 
cho’yan pitra 
to’kiladi. 

---

4 
Qobiqli qoliplarga quyish quymalarning yuqori aniqligini 
ta’minlaydi, 
bu mexanik ishlov berish uchun qoldirilgan 
qo’yimni 2 marta 
kamaytirishga imkon beradi. 
Qolip uchun mayda donali kvarts qumi 
qo’llanilsa quyma sirtining 
tozaligi oshadi. 
Qobiqlarning yuqori mustahkamligi ularning qalinligini kamaytirishga 
imkon beradi va qolip aralashmasini tejalishiga olib keladi. 
Qobiqli qoliplarda avtomobil, traktor, qishloq 
xo’jalik mashinalarning 
cho’yan, po’latlar va rangli metallardan tayorlangan quymalar olinadi. 
Ularning qalinligi 3-15 mm, massasi 0,25 -100kg. 

---

5