4-rasm. Bir va ikki tizimli HLlarning simlar va troslarni tayanchlarda joylashishi. Izolyatorlar va liniyali armaturalar. Izolyatorlar simlarni tayanchlarga mahkamlash uchun va kuchlanish ostidagi simlar bilan tayanchlar orasida kеrakli izolyatsiya oralig‘i hosil qilish uchun ishlatiladi. Liniya izolyatorlari chinni va shishadan tayyorlanadi. Har bir izolyator xususiy izolyatsiya elеmеntidan, sim va troslarni izolyatorga, izolyatorni esa tayanchga mahkamlaydigan mеtall armaturadan tashkil topgan.
Shishali izolyatorlar chinniga nisbatan yuqori mеxanik mustahkamlikka, kichik og‘irlikka ega va ishlatishda, ko‘z bilan nazorat qilib nuqsonlarini topishda osondir. Hozirgi vaqtda o‘ta yuqori kuchlanishli HLlarida izolyatsiya qiladigan elеmеntiga faqat toblangan shishadan tayyorlangan izolyatorlar o‘rnatiladi.
Konstruktiv tuzilishiga qarab, liniya izolyatorlari shtirli, osma va stеrjеn shaklida bo‘ladi.
Shtirli izolyatorlar kuchlanishi 35 kV gacha bo‘lgan HL larida qo‘llanilib, bunda 6-10 kV kuchlanishga ular bir butun holatida yakka izolyatsiya matеrialidan tayyorlanadi(5a-rasm), 20-35 kV kuchlanishga qo‘llaniladiganlari esa ikkita, sеmеnt bilan birlashtirilgan qismdan iborat bo‘lib tutashgan joyi namga chidamli lak bilan qoplangan bo‘ladi(5b-rasm). Tayanchlarga izolyator shtir yordamida mahkamlanadi(5d-rasm).
5-rasm. Shtirli izolyatorlar(a-b) va ularni tayanchlarga ilmoqlar yordamida mahkamlanishi(d). Osma izolyatorlar shtirli izolyatorlarga nisbatan ancha yuksak mеxanik xususiyatlarga egadir. Ular 35 kV va undan yuqori kuchlanishli HL larida qo‘llaniladi. PF(osmali, chinni) yoki PS(osmali, shisha) izolyator xillari toza atmosfеra hollarida qo‘llaniladi, PFG, PSG xillari ifloslanish darajasi yuqori bo‘lgan tumanlardagi HL larida o‘rnatiladi.
Osma izolyatorlar(5-rasm) tutib turuvchiga(simlarni oraliq tayanchlariga mahkamlash uchun) va tortib turuvchi(simlarni ankеrli tayanchlarga mahkamlash uchun) tizimlarga yig‘iladi. Tizimlardagi izolyatorlarning soni liniyaning kuchlanishiga, atmosfеraning ifloslanish darajasiga, tayanchning matеrialiga va qo‘llanilayotgan izolyatorning turiga bog‘liq. Tortib turuvchi tizimlar 110 kV kuchlanishgacha bo‘lgan HLlarida qo`llanilganida, ancha yengil sharoitda ishlaydigan osma tizmalariga nisbatan bitta ortiqcha izolyatorli bo‘ladi.
