2-ci nəŞR ƏHLİ SÜNNƏ VƏl cəmaat

PEYĞƏMBƏR – Sallallahu Aleyhi Və Səlləm – İN BƏZİ XÜSUSİYYƏTLƏRİ

Peyğəmbərimiz Muhəmməd – sallallahu aleyhi və səlləm – in bir neçə xüsusiyyətləri vardır.

PEYĞƏMBƏRLƏRİN SONUNCUSUDUR - «Lakin o, Allahın Rəsulu və Peyğəmbərlərin sonuncusudur». (əl-Əhzab 40). Muhəmməd, Peyğəmbərlərin və Rəsulların sonuncusudur. O, Allahın risalətinin təbliği üçün seçdiyi son elçi, ona kitabların ən uca və ən əzəmətlisi endirilmişdi. O, Rəsulların əzəmətlisi, aləmlərin Rəbbinin həbibi və xəlilidir. Ondan sonra kim Peyğəmbərlik iddiasında olarsa kafirdir, onu doğrulayan da kafirdir. Bunda şübhə edən də kafirdir. Mömin ondan sonra Peyğəmbərin olmayacağına iman edər. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – Dəccal ilə əlaqəli olan hədisdə buyurur: «Mən Xatəmun-Nəbiyyinəm (Peyğəmbərlərin sonuncusuyam) və məndən sonra Peyğəmbər gəlməyəcəkdir»¹²⁶. Başqa rəvayətdə: Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurur: «Məndən sonra Peyğəmbər yoxdur»¹²⁷. Əbu Hureyrə - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Məni əvvəlki Peyğəmbərlərlə müqayisə etdikdə, bu o şeyə bənzəyir ki, bir insan gözəl bir bina tikir, onu bəzəyir və evin bir kərpicini qoymur. Camaat evə baxdıqda deyirlər: «Necə ola bilər ki, o bu kərpici qoymağı unudub?» Mən isə həmin o, sonuncu kərpicəm»¹²⁸. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Mənim isimlərim var. Mən Məhəmmədəm, mən Əhmədəm, mən Məhi (məhv edici) Allah mənimlə küfrü məhv edər. Mən Həşirəm – insanlar mənim ayaqlarımın izi ilə həşr olunurlar. Mən Akibəm. Akib isə məndən sonra Peyğəmbər göndərilməyəndir»¹²⁹.

ALLAH ONU ƏN YÜKSƏK MƏQAMA YÜKSƏLDİB - Ən yüksək məqam isə şəfaət məqamıdır. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – orada şəfaət edəcək. «Gecənin bir vaxdı durub yalnız sənə xas olan əlavə namaz qıl. Ola bilsin ki, Rəbbin səni bəyənilib təriflənən bir məqama göndərsin». (əl-İsra 79). Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Qiyamət günü insanların seyyidi mənəm, qəbri açılacaq ilk kişi mənəm. İlk şəfaət edən və şəfaəti qəbul olunacaq ilk kişi də mən olacağam»¹³⁰.

HƏR BİR PEYĞƏMBƏR ÖZ QÖVMÜNƏ, O İSƏ HAMIYA GÖNDƏRİLMİŞ PEYĞƏMBƏRDİR - «Ey insanlar! Mən Allahın sizin hamınıza göndərilmiş peyğəmbəriyəm». (əl-Əraf 158). (Ey Məhəmməd!) Biz səni bütün insanlara müjdə verən, qorxudan bir Peyğəmbər göndərdik. Lakin insanların əksəriyyəti bilməz». (Səba 28). «Biz səni insanlara Peyğəmbər göndərdik. Allahın buna şahid olaması (sənə) kifayət edər». (ən-Nisa 79). Cabir - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Mənə beş şey verilib ki, bundan qabaq heç bir Peyğəmbərə verilməyib… Hər bir Peyğəmbər müəyyən bir qövmə göndərilib mən isə hamıya göndərilmiş Peyğəmbərəm»¹³¹.

PEYĞƏMBƏRİMİZ XƏLİLDİR - Məhəbbətin ən yüksək dərəcəsi olan Xəlillik dərəcəsinə Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – də çatmışdır. Şübhəsiz Allah İbrahimi xəlil etdiyi kimi məni də xəlil etmişdi¹³². Bu hədis Xəlil İbrahimə, məhəbbət isə Muhəmmədə aid bir məqamdır deyənlərin fikirlərini məhv edir. Çünki Məhəbbət digər insanlar haqqında da sabitdir. «Allah tövbə edənləri, təmiz və pak olanları sevər». (əl-Bəqərə 222). «Şübhəsiz ki, Allah müttəqiləri sevər». (Ali-İmran 76). «Allah yaxşılıq edənləri sevər». (Ali-İmran 134). Beləliklə xəlillik İbrahimə, həbiblik Muhəmmədə xas olduğunu söyləyənlərin sözlərinin tutarsız olduğu ortaya çıxdı. Əksinə xəlillik hər iksinə də aiddir, həbiblik isə ümumidir. Ola bilər ki, kimsə sizə belə bir hədis də gətirə bilər. Lakin bilin ki, bu hədis zəifdir. İbn Abbas - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «İbrahim Allahın Xəlilidir. Bunu da bilin ki, mən Allahın həbibiyəm və övünmürəm»¹³³.

QURANİ KƏRİM - «De ki: «Şahidlik baxımından nə daha böyükdür? Mənimlə sizin aranızda Allah şahiddir. Bu Quran mənə sizi və ona (gələcəkdə) yetişəcək kimsələri (qiyamətə qədər) xəbərdarlıq edib qorxutmağım üçün vəhy olunub». (əl-Ənam 19). «Aləmləri qorxutmaq üçün haqqı batildən ayıran Quranı öz bəndəsinə (Məhəmmədə) nazil edən Allah nə qədər uca, nə qədər uludur». (əl-Furqan 1). Əbu Hureyrə - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Peyğəmbərlərdən elə bir peyğəmbər yoxdur ki, ona bəşərin məğlub olaraq inandığı (bir möcüzə) verilmiş olmasın. Möcüzə olaraq mənə verilən şey isə Allahın mənə vəhy etdiyi Qurandır»¹³⁴.

ALLAH ONUN HƏYATINA AND İÇMİŞDİR - Allah şərəfini ucaltmaq və hörmətini artırmaq üçün həyatına and içdiyi tək insan Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – dir. «(Ya Rəsulum!) Canına and olsun ki, onlar məstlikləri (küfrləri) içində sərgərdan (şaşqın) vəziyyətdə durub qaldılar. (Lutun nəsihətini qəbul etmədilər)». (əl-Hicr 72). İbn Abbas - radıyallahu anhu – deyir ki: «Allah Muhəmməd – sallallahu aleyhi və səlləm – dən daha dəyərli heç kimsəni yaratmamışdır. Allahın ondan başqa bir kimsənin həyatına and içdiyini bilmirəm».

PEYĞƏMBƏRİN İSMİNİN ZİKR EDİLMƏSİ - Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – in İsmi Qurani Kərimdə 4 yerdə zikr edilmişdir: «Muhəmməd ancaq bir Peyğəmbərdir. Ondan əvvəl də Peyğəmbərlər gəlib-getmişlər. Əgər o, ölsə və ya öldürülsə, siz gerimi dönəcəksiniz? (Dininizdən dönəcək və ya döyüşdən qaçacaqsınız?) Halbuki geri dönən şəxs Allaha heç bir zərər yetirməz. Lakin Allah şükür edənlərə mükafat verər». (Ali İmran 144). «Muhəmməd aranızdakı kişilərdən heç birinin atası deyildir. (Oğul odur ki, kişinin öz belindən əmələ gələ!) Lakin o, Allahın Rəsulu (elçisi) və Peyğəmbərlərin sonuncusudur. Allah hər şeyi biləndir!». (əl-Əhzab 40). «İman gətirib yaxşı əməllər edənlərin, Rəbbindən Muhəmmədə haqq olaraq nazil edilənə (Qurana) inanların isə günahlarının üstünü örtəcək, onların əhvalını (dünyada və axirətdə) düzəldəcəkdir (yaxşılaşdıracaqdır)». (Muhəmməd 2). «Muhəmməd (əleyhissəlam) Allahın Peyğəmbəridir. Onunla birlikdə olanlar (möminlər) kafirlərə qarşı sərt, bir-birinə (öz aralarında) isə mərhəmətlidirlər. Sən onları (namaz vaxtı) rüku edən, səcdəyə qapanan, Allahdan riza və lütf diləyən görərsən. Onların əlaməti üzlərində olan səcdə izidir. (Qiyamət günü onlar üzlərindəki möminlik nuru alınlarındakı möhür yeri ilə tanınırlar). Bu onların Tövratdakı vəsfidir. İncildə isə onlar elə bir əkinə bənzədilirlər ki, o artıq cücərtisini üzə çıxarmış, onu bəsləyib cana-qüvvətə gətirmiş, o da (o cücərti də) möhkəmlənib gövdəsi üstünə qalxaraq əkinçiləri heyran qoymuşdur. (Allahın bu təşbihi) kafirləri qəzəbləndirmək üçündür. Onlardan iman gətirib yaxşı əməllər edənlərə Allah məğfirət (günahlardan bağışlanma) və böyük mükafat (Cənnət) vəd buyurmuşdur!». (əl-Fəth 29).

PEYĞƏMBƏRİMİZİN MERACI - Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – on il Allahın əmrinə tabe olaraq tövhidə dəvət etdi. On ildən sonra göylərə yüksəldi. Merac – ARACƏ sözündən götürülüb. URUC - qalxmaq, yüksəlmək deməkdir. İsra – ƏSRA sözündən götrülüb. Bəziləri-nin dediyinə görə Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – Merac səfərini yuxuda edib, digərlərinin dediyinə görə o – sallallahu aleyhi və səlləm –, Meraca yalnız ruhu ilə gedib. Lakin səhih odur ki, həm ruhu, həm də cəsədi ilə gedib və ömründə bir dəfə olub. Bu hadisə Məkkədə Peyğəmbərlikdən sonra və hicrətdən bir il əvvəl 27 Rəcəb 621- ci ildə baş verib. Ənəs b. Məlik - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – Kəbədə əl-Hicr deyə adlanan yerdə yatarkən biri gəlib boğazından qarnının alt tərəfinə qədər olan hissəni yardı. Qəlbini çıxardıb zəm-zəm suyu ilə yuduqdan sonra onu hikmət və iman ilə doldurdu. Bu da onu irəlidə gözlənilən üçün hazırlıq idi. Sonra qatırdan alçaq, eşşəkdən böyük olan Burak adı verilən ağ bir minik gətirildi. Bu minik addımını gözün son görmə həddinə qoyardı. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – ilə birlikdə Cəbrail – əleyhissəlam – olduğu halda miniyə mindilər. Beytul Məqdisə gəldik. Onu (məndən əvvəlki) peyğəmbərlərin bağladıqları halqaya bağladım. Sonra məscidə girdik. Peyğəmbərlərə imam olaraq iki rükət namaz qıldıq. Bütün peyğəmbərlər də onun arxasında namaz qıldılar. Beləliklə Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – in fəziləti, şərəfi və ona uyulan bir imam olduğu ortaya çıxmış oldu. Oradan çıxdıqdan sonra Cəbrail – əleyhissəlam – mənə bir qab şərab və bir qab da süd gətirdi. Mən südü seçdim. Cəbrail – əleyhissəlam – mənə: «Sən fitrəti seçdin, ümmətində fitrət üzərindədir» dedi. Sonra Cəbrail – əleyhissəlam – ilə birlikdə dünya səmasına yüksəldik. Birinci səmanın qapılarının açılmasını istədi. «O, kimdir?» deyə soruşdular. «Cəbrail» dedi. «Yanında kim var?» deyə soruşdular. «Muhəmməd» deyə cavab verdi. «Ona risalət verildimi?» deyə soruşdular. «Bəli» dedi. Bu dəfə: «Səfa gəldi, xoş gəldi» deyildi və ona səmanın qapısı açıldı. Birinci səmada Adəm – əleyhissəlam – göründü. Cəbrail ona: «Bu sənin baban Adəmdir, ona salam ver» dedi. Peyğəmbər ona salam verdi, o da salamı alıb və «Saleh övladıma saleh Peyğəmbərə salam olsun» dedi. Adəmin sağ tərəfində xoşbəxt kimsələrin ruhları, sol tərəfdə isə bədbəxt kimsələrin ruhları vardır. O, sağ tərəfinə baxanda sevinər və gülərdi, sol tərəfinə baxdıqda isə ağlayardı. Çünki sağ tərəfdə olanlar Cənnət əhli, sol tərəfində olanlar isə Cəhənnəm əhlindən olan kimsələr idi. Sonra Cəbrail onunla ikinci səmaya çıxdı və səmanın qapısının açılmasını istədi. «O, kimdir?» deyə soruşdular. «Cəbrail» dedi. «Yanında kim var?» deyə soruşdular. «Muhəmməd» deyə cavab verdi. «Ona risalət verildimi?» deyə soruşdular. «Bəli» dedi. Bu dəfə: «Səfa gəldi, xoş gəldi» deyildi və ona səmanın qapısı açıldı. İkinci səmada Yəhya və İsa (hər iksinə Allahın salat və salamı olsun) göründü. Cəbrail dedi ki, bunlar Yəhya və İsadır – əleyhimussəlam –, hər iksinə salam ver. O, da onlara salam verdi, onlar da salamını alıb: «Saleh qardaşımıza və saleh Peyğəmbərə salam olsun» dedilər. Sonra Cəbrail onunla üçüncü səmaya çıxdı və səmanın qapısının açılmasını istədi. «O, kimdir?» deyə soruşdular. «Cəbrail» dedi. «Yanında kim var?» deyə soruşdular. «Muhəmməd» deyə cavab verdi. «Ona risalət verildimi?» deyə soruşdular. «Bəli» dedi. Bu dəfə: «Səfa gəldi, xoş gəldi» deyildi və ona səmanın qapısı açıldı. Üçüncü səmada Yusif – əleyhissəlam – göründü. Cəbrail dedi ki, bu Yusifdir, ona da salam ver. O, da salam verdi, salamını alıb: «Saleh qardaşımıza və saleh Peyğəmbərə salam olsun» dedi. Sonra Cəbrail onunla dördüncü səmaya çıxdı və səmanın qapısının açılmasını istədi. «O, kimdir?» deyə soruşdular. «Cəbrail» dedi. «Yanında kim var?» deyə soruşdular. «Muhəmməd» deyə cavab verdi. «Ona risalət verildimi?» deyə soruşdular. «Bəli» dedi. Bu dəfə: «Səfa gəldi, xoş gəldi» deyildi və ona səmanın qapısı açıldı. Dördüncü səmada İdris – əleyhissəlam – göründü. Cəbrail dedi ki, bu İdrisdir, ona da salam ver. O, da salam verdi, salamını alıb: «Saleh qardaşımıza və saleh Peyğəmbərə salam olsun» deyə dua etdi. Allah buyurur: «Biz onu yüksək məqama qaldırdıq». (Məryəm 57). Sonra Cəbrail – əleyhissəlam – onunla beşinci səmaya çıxdı və səmanın qapısının açılmasını istədi. «O, kimdir?» deyə soruşdular. «Cəbrail» dedi. «Yanında kim var?» deyə soruşdular. «Muhəmməd» deyə cavab verdi. «Ona risalət verildimi?» deyə soruşdular. «Bəli» dedi. Bu dəfə: «Səfa gəldi, xoş gəldi» deyildi və ona səmanın qapısı açıldı. Beşinci səmada Musa – əleyhissəlam – ın qardaşı İmran oğlu Harun – əleyhissəlam – göründü. Cəbrail dedi ki, bu Harundur, ona da salam ver. O, da salam verdi, salamını alıb: «Saleh qardaşımıza və saleh Peyğəmbərə salam olsun» dedi. Sonra Cəbrail onunla altıncı səmaya çıxdı və səmanın qapısının açılmasını istədi. «O, kimdir?» deyə soruşdular. «Cəbrail» dedi. «Yanında kim var?» deyə soruşdular. «Muhəmməd» deyə cavab verdi. «Ona risalət verildimi?» deyə soruşdular. «Bəli» dedi. Bu dəfə: «Səfa gəldi, xoş gəldi» deyildi və ona səmanın qapısı açıldı. Altıncı səmada Musa – əleyhissəlam – göründü. Cəbrail dedi ki, bu Musadır, ona da salam ver. O, da salam verdi, salamını alıb: «Saleh qardaşımıza və saleh Peyğəmbərə salam olsun» dedi. Yanından getdikdə Musa ağladı. «Nəyə ağlıyırsan?» deyildikdə: «Çünki məndən sonra Peyğəmbər olaraq göndərilən bu gəncin ümmətindən Cənnətə girəcək olanlar, mənim ümmətimdən Cənnətə girəcək olanlardan daha çoxdur (Başqa rəvayətdə: Ənəs - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «İsra gecəsində Musanın yanına çatdım. Qırmızı qum təpəsinin yanındakı qəbrində namaz qılırdı¹³⁵«). Sonra Cəbrail onunla yeddinci səmaya çıxdı və səmanın qapısının açılmasını istədi. «O, kimdir?» deyə soruşdular. «Cəbrail» dedi. «Yanında kim var?» deyə soruşdular. «Muhəmməd» deyə cavab verdi. «Ona risalət verildimi?» deyə soruşdular. «Bəli» dedi. Bu dəfə: «Səfa gəldi, xoş gəldi» deyildi və ona səmanın qapısı açıldı. Yeddinci səmada Xalilur-Rahmən İbrahim – əleyhissəlam – göründü. Cəbrail dedi ki, bu sənin atan İbrahimdir, ona da salam ver. O, da salam verdi, salamını alıb: «Saleh övlad və saleh Peyğəmbərə salam olsun» dedi.

Cəbrail – əleyhissəlam – Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – i bu Peyğəmbərlərin yanına götürməsi, ona olan bir ikram, onun şərəfini və fəzilətini ortaya çıxarmaq üçün idi. İbrahim – əleyhissəlam – belini yeddinci səmadakı Beytul-Məmura söykəmişdi. Bu Beytul-Məmura gündə yetmiş min mələk girər, orada Allaha ibadət edər, namaz qılar, sonra oradan çıxar və bir daha oraya qayıtmazlar. Sonra Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – Sidrətul Muntəhaya qədər yüksəldi. Allahın əmri ilə orada olan gözəllikləri gördü. Sonra Allah Muhəmməd – sallallahu aleyhi və səlləm – ə bir gün və bir gecədə əlli vaxt namaz fərz qıldı. Peyğəmbər buna təslimiyyətlə razı oldu. Səmadan enib Musa – əleyhissəlam – ın yanından keçəndə ona: «Rəbbin ümmətinə nəyi fərz qıldı?» dedi. «O, bir gündə əlli namaz fərz qıldı». Musa: «Sənin ümmətinin buna gücü çatmaz. Səndən əvvəl mən öz ümmətimə bunu bəyan etmişdim. İsrail oğullarından çox çətinliklərlə qarşılaşdım. Rəbbinə qayıt və ümmətin üçün yükünün yüngülləşdirilməsini dilə». Bundan sonra Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – bir neçə dəfə Rəbbinə müraciət etdi və namaz beş vaxt sayına qədər azaldıldı. Bundan sonra Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – ə Cənnət və Cəhənnəm də göstərildi. Usamə b. Zeyd - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «(Merac gecəsində) Cənnətin qapısında durub içəri baxdım. Oraya girənlərin böyük çoxluğunun miskinlər olduğunu gördüm. Mal sahiblərindən Cəhənnəmlik olanlardan başqaları (haqq-hesab) üçün həps olunmuşlar. Atəş əhli olan zənginlərin isə Cəhənnəmə atılmaları öncə əmr olunmuşdur. Cəhənnəmin qapısında da durdum. Bir də baxdım ki, Cəhənnəmə girənlərin çoxu qadınlardır (Başqa rəvayətdə: «Biz nəyə görə Cəhənnəm əhlinin çox hissəsi olacağıq)» dedilər. Peyğəmbər: «Çünki çox lənət edir, ərlərnizə qarşı nankorluq edirsiniz. Yaxşılığa qarşı küfr edirsiniz. Onlardan birinə dünya durduqca yaxşılıq etsən və sonra səndən məmnun olmayacaq bir şey görsə – səndən heç bir xeyir görmədim deyər. Ağıl və din naqisliyi də vardır. Sizin qədər ağlı başından alaraq kişiyə üstün gələni görmədim». Qadınlar: «Ağıl və din naqisliyi nədir?» deyə soruşdular. Peyğəmbər: «Ağlı nöqsanlığa gəldikdə – iki qadının şahidliyi bir kişinin şahidliyinə bərabərdir. Dini naqisliyə gəldikdə isə – (heyzli günlərdə) namaz qılmazsınız və Ramazanda da (bir müddət) oruc tutmazsınız»¹³⁶. Ənəs - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «İsra gecəsində dırnaqları uzun olan bir qövmə çatdım. Onlar üzlərini və (kökslərini) cırmaqlayırdılar». Mən: «Ey Cəbrail! Bunlar kimlərdir?» deyə soruşdum. Cəbrail: «Bunlar insanların ətlərini yeyənlərdir (qeybət edənlər)» deyə buyurdu¹³⁷. Daha sonra Peyğəməbr – sallallahu aleyhi və səlləm – səmadan enib Məkkəyə geri döndü»¹³⁸. Cabir - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Qureyş məni təqzib etdiyi vaxt Allah Beytul Məqdisi mənə təcəlli etdi. Mən onlara onun əlamətlərini bir-bir xəbər verməyə başladım. Mən Beytul Məqdisə baxır, həm də xəbər verirdim»¹³⁹.

PEYĞƏMBƏRİMİZİN MÖCÜZƏLƏRݹ⁴⁰ - Allah Peyğəmbərinə nübuvətinin bir dəlili olmaq üçün vermiş olduğu olduqca böyük möcüzələrdən biri də İNŞİQAQİ-QAMƏR (ayın bölünməsi) möcüzəsidir. İbn Məsud - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Ay Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – zamanında iki parçaya bölündü. Peyğəmbər: «Şahid olun!» deyə buyurdu. (Başqa rəvayətdə: «Biz Minada Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – ilə bərabər ikən ay iki parcaya ayrıldı. Bir parçası dağın arxasına, bir parçası isə dağın önündə idi». Bizə: «Şahid olun» deyə buyurdu¹⁴¹. Cabir - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – minbər olmayanda kötüyün üstündə xütbə verərdi. Minbər düzəldikdə isə kötüyü tərk edir. Səhabələr o, kötüyün yanından keçərkən onun inildəməsini, ağlamasını eşidib Peyğəmbərə xəbər verirlər. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – gəlib o, kötüyü qucaqlayıb buyurur: «Bilirsiniz o, niyə ağlayır? Allahın ayələri onun üstündə zikr olunmadığına görə darıxır»¹⁴². Cabir b. Səmura - radiyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Mən Məkkədə bir daş tanıyıram ki, mən Peyğəmbər göndərilmədən əvvəl mənə salam verirdi. Heç şübhəsiz ki, mən indi də o, daşı tanıyıram»¹⁴³. İbn Məsud - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – ilə birlikdə səfərdə idik. Suyumuz azaldı. Peyğəmbər: «Mənə bir az su tapın» deyə buyurdu. İçərisində bir az su olan qab gətirdilər. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – əlini qabın içinə saldı. İndi təmiz və mubarək suya gəlin deyə buyurdu. İbn Məsud: «Allaha and olsun ki, su barmaqlarının arasından qaynadığını gördüm»¹⁴⁴. (Başqa rəvayətdə: «İçiləsi su olmadığından Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – ə bir qab su gətrilir. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – əlini qabın içinə saldı. Allaha and olsun ki, su barmaqlarının arasından qaynadığını gördüm. Hamımız o, sudan içdik». Cabirdən: «Siz o, gün neçə nəfər ididniz deyə soruşdular». Cabir: «Əgər biz yüz min də olsaydıq su bizə çatardı. Lakin biz o, günü 1500 nəfər idik»)¹⁴⁵. Bəra - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, siz fəth dedikdə Məkkənin fəthini nəzərdə tutursunuz. Bəli, Məkkənin fəthi bir fəthdir. Lakin biz sahabələr fəth dedikdə Ridvan beyətini nəzərdə tuturuq. Biz o, vaxtı Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – in yanında min dörd yüz nəfər idik. Hudeybiyyə isə bir quyunun adıdır. Biz o. quyunun suyunu tam olaraq aldıq. Bir damla da belə buraxmadıq. Bu xəbər Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – çatdı. Dərhal quyunun yanına gələrək kənarında oturub bir qab su istədi. Əlini yaxaladı, ağzına su alıb quyunun (içinə püskürtdü) və dua etdi. Sonra suyu quyuya tökdü. Sonra: «Quyunu bir müddət tərk edin» deyə buyurdu. Quyunu tərk edib bir az uzaqlaşdıq. (Bir müddətdən sonra) Quyu bizə və miniklərimizə yetəcək qədər su saldı¹⁴⁶. Ənəs b. Məlik – radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, bir gün bir Bədəvi ərəb cümə günü Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – xütbə verərkən məscidə girib deyir: «Ey Allahın Rəsulu! Mallarımız tələf oldu, uşaqlarımız ac qaldı. Bizim üçün Allaha dua et». Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – əllərini qaldıraraq dua etdi. Buludlar dağlar kimi ortaya yığıldılar. Minbərdən enməmiş yağış dənələri saqqalından süzülməyə başladı. İkinci cümə yenə o, bədəvi ərəb qalxıb dedi: «Ey Allahın Rəsulu! Evlərimiz dağıldı, mallarımızı sular yuyub apardı. Bizim üçün Allaha dua et» Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – əllərini qaldıraraq dua etdi: «Allahım üztümüzə, ətrafımıza yox!» Əli ilə işarə etdiyi tərəfə yağış yağmağa başladı»¹⁴⁷. Bədr döyüşündə Qatadə - radıyallahu anhu – nun gözü çıxmış və yanağına düşmüşdür. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – in yanına gəldi. Peyğəmbər: «Bismilləh» deyərək gözü yerinə qoydu. Göz olduğundan daha gözəl bir şəkildə yerində durdu. Digər gözündın daha sağlam görməyə başladı. Qatadənin övladları atalarının başına gələn bu mçcüzə ilə daima iftixar edərdilər. Qatadənin oğlu xəlifələrdən birinin yanına girərkən Xəlifə kimliyini soruşdu. Qatadənin oğludur – dedilər. Qatadənin oğlu: «Mən gözü ynağşna düşmüş Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – in yerinə qoyduğu kişinin oğluyam». əl-Həkəm b. Əbil Asim adlı bir nəfər Peyğəmbər ələ salaraq onun yolda yerişini təqlid edirdi. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – onun üçün bəd dua etdi vı: «Sən el də qal!» dedi. Adam şikəst oldu və ölənə qədər titrəyərdi». Ağacın onunla danışması. Bir bədəvi Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – in yanına yaxınlaşdıqda Peyğəmbər: «Hara getmək istəyirsən?» deyə soruşdu. Bədəvi: «Ailəmin yanına» dedi. Peyğəmbər: «Sənə xeyirli bir xəbər deyimmi?». Bədəvi: «Nədir o?» dedi. Peyğəmbər: «Tək və ortağı olmayan Allahdan başqa ibadətə layiq İlah olmadığına və Muhəmmədin Onun qulu və Rəsulu olduğuna şəhadət gətirərsən». Bədəvi: «Sənin bu dediyinə şəhadət edəcək bir dəlilin varmı?» dedi. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – vadinin kənarında olan ağacı göstərərək: «Bu ağac» dedi. Ağac həmən yeri eşərək gəldi və Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – in qarşısında durdu. Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – ondan üç dəfə şəhadət gətirməsini istədi. Ağac da onun dediyi kimi (üç dəfə) şəhadət gətirdi»¹⁴⁸.

Bundan başqa yeməyin çoxalması, Ovcunda daşların təsbih etməsi, daşların ona salam verməsi və s. kimi möcüzələri vardır. Alimlər xırdalı böyüklü Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – in möcüzələrini üç minə qədər çatdırırlar¹⁴⁹.