2-ma’ruza Kompyuter tizimlari. Kompyuter tizimlarining texnik, dasturiy, lingvistik ta’minoti va ularni ishlash texnologiyalari

Kompyuter turlari

Protativ kompyuterlar
Mini kompyuterlar
Shaxsiy kompyuterlar
Server kompyuterlar
Super kompyuterlar

Kompyuter tizimlari arxitekturasi

Kompyuter - elektron shaklga ega turli ma’lumotlarni qabul qilish, yigʻish, saqlash, ularga ishlov berish, axborot uzatish, hisoblash kabi imkoniyatlarga ega boʻlgan qurilma.
Kompyuter boshqaruv, ilmiy-izlanishlar, loyiha-konstruktorlik, hisobot, statistika va iqtisod sohasidagi mutaxassislarni mehnatini yengillashtirish va hisoblash ishlarini avtomatlashtirish uchun xizmat qiladi.
Shahsiy kompyuter bir joyda ishlatishga moʻljallangan boʻlib, tarkibiga quyidagi monitor, tizimli blok, klaviatura, sichqoncha qurilmalar kiradi.

Tizimli blok

Ona plata, protsessor, tezkor xotira, vinchester, blok pitaniya, kuler, disk yurutuvchi, videokarta va boshqalar.

Kompyuter tizimlari arxitekturasi

Markaziy protsessor (ingl. central processing unit - CPU, markaziy hisoblash qurilmasi); Markaziy protsessor millionlab tranzistorlar va yoʻlakchalardan iborat tashkil topgan boʻlib, u oldindan kiritilgan yoʻriqnoma asosida ma’lumotlarni tezkor qayta ishlashga moʻlajallangan
Tezkor hotira (RAM - Random Access Memory tanlov asosida ixtiyoriy qismiga murojaat qilinadigan xotira) bu qurilma registrlardan tashkil topgan. Registr - bu ma’lumotlarni ikkilik shaklda vaqtinchalik saqlovchi qurilma. Tezkor xotira kompyuterga kiritilgan boshlangʻich, oraliq ma’lumotlarni, hisoblash natijalarini va masalani yechish dasturini saqlab turish uchun xizmat qiladi

Kompyuter tizimlari arxitekturasi

Qattiq disk (Vinchester, HDD ingl. Hard Disk Drive – qattiq disk qurilmasi) kompyuterning xotirasi bo’lib, sistema blokiga o’rnatiladi, hamda ma’lumotlarni saqlashda ishlatiladi. Ma'lumotlarni yozish tezligi 1-3 Gb/s ga yetadi.
SSD disk — bu qattiq diskning(накопитель) bir turi bo'lib, kontroller va mikrosxemalardan tashkil topgan bo'ladi. Uning ichida HDD ichida joylashgan qandaydir harakat qiluvchi disklar bo'lmaydi. Ma'lumotlarni yozish tezligi 6-8 Gb/s ga yetadi.