2-Мa’ruza. Tezkor xizmat ko‘rsatish va ishlarni bajarish
Yüklə 0,52 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «Qurilishda texnika
|
II. Ish bajarish tartibi.
Ishlab turgan elektr uskunada bajariladigan ishlar naryad bilan olib borilishi kerak. Naryad nusxasi va uni to‘ldirishga oid ko‘rsatma 5-ilova-da ko‘rsatilgan. Ushbu Qoidada ko‘rsatilgan hollarda ishni farmoyish asosida bajarishga ruxsat beriladi. O‘zboshimchalik bilan ishlash hamda naryad yoki farmoyishda ko‘rsatilgandan ortiq ish bajarish, ish joyini va ish hajmini kengaytirish man qilinadi. Naryad bilan ish qilinayotgan elektr uskunada har qanday boshqa ishni olib borish, naryad bilan ish olib borayotgan shaxs yoki ushbu naryadni bergan shaxs bilan kelishilgan holda bajarilishi lozim. Kelishuv, ish joyini tayyorlashdan oldin, naryadda «Kelishildi» degan so‘z yozilib, kelishilgan shaxs imzosi bilan rasmiylashtiriladi. 1000 V kuchlanishdan yuqori bo‘lgan elektr uskunasini hamda kuchlanishidan qat’iy nazar havo elektr uzatish tarmog‘ini to‘liq ta’mirlash texnologik karta yoki ish bajarish loyihasi bilan bajarilishi shart. Elektrostansiya va podstansiyalarning 1000 V kuchlanishgacha bo‘lgan elektr uskunalari va kabel elektr uzatish tarmog‘ida kuchlanish ostida ish bajarilayotganda quyidagilarni bajarish kerak: - ish joyiga yaqin joylashgan kuchlanish ostidagi bexosdan tegib ketish ehtimoli bo‘lgan elektr uskunani to‘sish; - dielektrik kalishda, bo‘lmasa izolyasiyalangan taxtachada yoki dielektrik gilamchada turib ishlash; - izolyasiyalangan dastakli asboblar yordamida (otvyortkada bundan tashqari sterjeni ham izolyasiyalangan bo‘lishi kerak) ishlash, mabodo bunday asbob bo‘lmasa, dielektrik qo‘lqopdan foydalanish zarur. Engi kalta yoki engi shimarilgan kiyimda ishlash, shuningdek pichoq, arra, egov, metalli metr va boshqa shunga o‘xshash asboblardan foydalanish man qilinadi. Agar elektr uskuna ichida egilib ishlayotgan shaxc qaddini rostlaganda, elektr uskunani tok o‘tkazuvchi qismi bilan shaxc orasidagi masofa 1-jadval-da ko‘rsatilgan masofadan kam bo‘ladigan bo‘lsa, bunday holatda ishlash man qilinadi. 6-110 kV kuchlanishli elektrostansiya va podstansiyalarning elektr uskunasidagi to‘siqsiz tok o‘tkazuvchi qismi, ishlayotgan shaxsning orqa yoki ikki yon tomonida joylashgan holatlarida ish bajarishi man qilinadi. Kuchlanish ostida bo‘lgan uskuna izolyatorlariga himoya vositasisiz tegish man qilinadi. Havo elektr uzatish va aloqa tarmog‘ini kuchlanish ostidagi qismini (simlar, trosslarni) ulash yoki kesishdan oldin ularning potensiallarini tenglashtirish kerak. Qismlar potensialini tenglashtirish esa, ularni (kesilishi kerak bo‘lgan joyning ikkala tarafini) bir-biriga sim orqali ulash yoki bo‘linishi kerak bo‘lgan qismining ikkala tomonini alohida-alohida erga ulab, so‘ngra ularni har birini umumiy bir erga ulagich uskunasiga ulash kerak. Elektr himoya vositasidan foydalanib (izolyasiyalangan shtanga va ombirdan, o‘lchov shtangasi va ombirdan, kuchlanishni o‘lchovchi asboblar bilan) ishlaganda xodimning shu himoya vositalarini izolyasiyalangan qismi uzunligidan boshlab, to elektr uskunaning kuchlanish ostida bo‘lgan tok o‘tkazuvchi qismigacha bo‘lgan masofagacha yaqinlashishga ruxsat etiladi. Ochiq taqsimlovchi elektr uskuna va havo elektr uzatish tarmog‘ini kesishishgan oralig‘ida kuchlanish ostida bo‘lgan simdan pastda joylashgan sim (tros) va unga taalluqli izolyator va armaturalarni almashtirishda, yuqorida joylashgan kuchlanish ostida bo‘lgan simga, almashtirish uchun mo‘ljallangan simni siltab tortganda, tegib ketmasligi uchun ushbu o‘zgartirilayotgan sim ustiga o‘simlik yoki sintetik toladan to‘qilgan arqon tashlanadi. Kesishgan oraliqda joylashgan simning ikki erdan ikkala tarafga arqon tashlab, uning uchlarini langar, inshoot poydevori yoki boshqa joyga tortib mahkamlash kerak. Simni (trosni) ko‘tarish asta-sekin bir me’yorda bo‘lishi kerak. Podstansiya va elektr uzatish tarmoqlarida kuchlanish ostidagi simlardan (troslardan) yuqorida joylashgan simlar (troslar) va ularga taalluqli izolyator va armaturada ishlash korxona rahbariyati tasdiqlangan ish bajarish loyihasi bo‘yicha olib borilishi kerak. Ish bajarish loyihasida simni osilib tushib ketmasligi chorasi hamda ishlab turgan elektr uzatish tarmog‘i ta’sirida hosil bo‘lgan kuchlanishga qarshi himoya choralari ko‘zda tutilishi kerak. Bunday ishlarni bajarishda kesishgan oraliqda joylashgan simdan kuchlanishni olmasdan turib sim (tros) almashtirish man qilinadi. Xodim doimo shuni esda tutishi kerakki, agar elektr uskunada kuchlanish to‘satdan yo‘q bo‘lib qolsa, ogohlantirmasdan unga yana kuchlanish berilishi mumkin. Qorong‘i tushgan paytda ish olib berilayotgan joy, yo‘lkalar, u erga borish yo‘li va ish joyi yoritilgan bo‘lishi kerak. YOritilish darajasi bir xil bo‘lib ishchi ko‘zini tindirmasligi kerak. YOritilmagan joyda ishlash man qilinadi. Momaqaldiroq paytida havo elektr uzatish tarmog‘i, havo aloqa tarmog‘i, ochiq va yopiq taqsimlovchi elektr uskunalaridan chiqqan elektr uzatish tarmog‘ida va elektr tarmog‘idagi ajratgichda, havo elektr tarmog‘iga ulangan kabelda, xamda aloqa apparatlari joylashgan xonani aloqa liniyasi kirgan qismida va antenna-ustun joylashgan inshootlardagi barcha ishlar to‘xtatilishi kerak. Elektrostansiya va podstansiyani ishlab turgan elektr uskuna joylashgan binosida (boshqarish uskunasi, rele himoyasi va shu uskunalar joylashgan binodan tashqari), yopiq taqsimlovchi elektr uskuna, ochiq taqsimlovchi elektr uskuna, quduq, er osti yo‘li va xandaqlarda ishlovchi barcha ishchilar hamda havo elektr uzatish tarmog‘ida xizmat qiluvchi va joriy ta’mirlovchi barcha xodimlar himoya kaskasidan foydalanishi lozim. Kompressor (bosqon) va havo yig‘uvchi, akkumulyator batareyasi va zaryadlovchi uskunalarga xizmat qiluvchi xodim elektr xavfsizligi bo‘yicha III gruppaga ega bo‘lishi kerak. Boshqarish shchitida va taqsimlovchi elektr uskunalarida joylashgan schyotchiklarning va boshqa o‘lchov asbob ko‘rsatkichlarini korxona yoki boshqa tashkilot xodimi (xizmat safariga kelgan xodimning huquqidan foydalangan kabi) yakka o‘zi navbatchi ruxsati bilan yozib olishi mumkin. Agar elektr uskunada navbatchi bo‘lsa bu xodim elektr xavfsizligi bo‘yicha II gruppaga, navbatchisiz elektr uskunada esa III gruppaga ega bo‘lishi kerak. Er kovlash va tekislash ishlarini bajarishda «Qurilishda texnika Yüklə 0,52 Mb. Dostları ilə paylaş:
|