2 Mazkur majmuada “Fan va texnika” faniga doir me’yoriy ta’minot (o‘quv dasturi, ishchi fan dasturi), ta’lim texnologiyalari o‘z aksini topgan. Ushbu o‘quv-uslubiy majmua oliy ta’lim muassasalarining professor- o‘qituvchilari uchun tavsiya

 
E'tibor bering 
Markaziy Osiyoda fanning rivojlanishida bir oz tushkunlik. Madrasalar va 
maktablar. Kutubxonalar. Bobokalon Mufti tomonidan matematikaga oid o‘quv 
qo‘llanmalarini yaratilishi. Mirza Badi Devoniy faoliyati. Ubaydulla ibn Muhammad 
Yusuf va uning “Davolash usullari haqida” asari (1598 yil). 
Ahmad Donish va uning tarixiy, astronomik asarlari. Mahmud ibn Vali va uning 
“Bahr ul-asror” asari. Jo‘g‘rofiy bilimlarning rivojlanishi. XVI-XIX asrlarda tabiiy va 
ijtimoiy fanlarning ahvoli. Mirzajon Sheroziy va Yusuf Qorabog‘iy. Tarixnavislik. 
I.Ibrat. M.Bayoniy. Rossiya imperiyasi istibdodi davrida fan rivojidagi 
nomutanosibliklar. V.Nalivkin, N.Veselovskiy, R.Shreder, V.Bartold, V.Vyatkin kabi 
olimlarning ilmiy faoliyati. Rus-tuzem maktablari. Eski maktablar va jadid 
maktablari. 
17 - mavzu. XX asr-ilmiy texnika taraqqiyoti va ilmiy-texnika inqilobi asri 
Reja 
1.Ilmiy-texnika taraqqyotining mohiyati va ahamiyati. XX asrdagi muhim ilmiy 
kashfiyotlar.
2. Markaziy Osiyoda birinchi universitetning ochilishi va uning mintaqada fan 
rivojiga qo‘shgan hissasi.
3.O‘zbekiston Fanlar Akademiyasining tashkil topishi. Sovet totalitar tuzumining 
fanga nisbatan qatag‘onchilik siyosati.
4. XX asr o‘rtalari-ilmiy-texnika inqilobining boshlanishi. Jamiyat rivojiga ilmiy-
texnika inqilobining ta'siri va ilmiy-texnika taraqqiyotining jadallashuvi.
5.Axborot va axborot texnologiyasining rivojlanishi. 

---

127 
 
E'tibor bering 
Ilmiy texnika taraqqiyoti tushunchasining mohiyati va ahamiyati. “XX asr insoniyat 
tarixining eng qonli va eng ma'rifatli asridir.” (K.Yaspers). XX asrdagi muhim ilmiy 
kashfiyotlar. E.Rezerford va N.Bor tadqiqotlari. A.Eyneshteyn va uning nisbiylik 
nazariyasi. Z.Freyd va psixoanaliz. Kinoning keng yoyilishi. N.Vinner 
kibernetikaning asoschisi. Kosmos erasining boshlanishi (1961 y. Yu.Gagarin). 1969 
yil inson qadamining oyga yetishi. Gen injeneriyasining rivojlanishi. XX asr Nobel 
mukofoti laureatlari I.Pavlov (1904), M.Plank (1918), A.Eynshteyn (1921), N.Bor 
(1922), B.Rassel (1950), P.Kapitsa (1978), J.Alferov (2001). Osmono‘par binolarning 
bunyod etilishidagi texnik yechimlar. 
Markaziy Osiyoda birinchi universitetning ochilishi va uning mintaqada fan rivojiga 
qo‘shgan hissasi. O‘zbekiston Fanlar Akademiyasining tashkil topishi. Sovet totalitar 
tuzumining fan namoyandalariga nisbatan qatag‘onlik siyosati va uning oqibatlari.