8 -
mavzu: O‘rta asrlarda Yevropa fani (2 soat). Ilk O‘rta asr Yevropasida madaniy-ma'rifiy va mafkuraviy jarayonlar. avreliy
avgustinning xristian ilohiyotchilaridan biri sifatida g‘arbiy evropa o‘rta asr ma'naviy-
diniy hayotiga katta ta'siri. karoling uyg‘onish hodisasi. karl saroyida ikki bosqichli
ta'lim tizimidan iborat akademiyani barpo etilishi. alkuin o‘rta asrlar evropa
falsafasining
asoschisidir.
kirill
va
mefodiy
slavyanlarning
to‘ng‘ich
ma'rifatchilardandir. per abelyar. buyuk Albert va Foma Akvinskiy o‘rta asr
Yevropasining buyuk donishmandlari. R.Bekon, U.Okkam, Cherkov sudi –
inkvizitsiyaning hurfikrlilikka qarshi kurashi. XII asrda Yevropada dastlabki oliy
maktablar universitetlarning paydo bo‘lishi. bolone, parij, oksford, praga, krakov
universitetlari.
9 -
mavzu: G‘arbiy Yevropada uyg‘onish davri. XIV -
XVI asrlar Yevropada ilmiy bilimlar rivojida yangi davr (2 soat). G‘arbiy Yevropada uyg‘onish davrining o‘ziga xos xususiyatlari. XV-XVI asrlarda
fanning teologiya bilan o‘z aloqasini uza borishi. dunyoviy fanlarning rivojlanishi.
erazm rotterdamskiy va mishel monten – renessansdavrining yirik namoyandalari.
nikolay koperniq nikolay kuzanskiy va paratsale – uyg‘onish davri naturfalsafachilaridir.
nikolo makiyavelli, jordano bruno, leonardo da vinchi, galileo galiley, blez paskal, isaak
nyuton kabi olimlarning fan olamidagi jasoratlari. torichelli tomonidan simob termometr
yaratilishi. 1590 yil z.yansen tomonidan mikroskopning kashf etilishi. birinchi kitobning
bosmadan chiqarilishi. xristafor kolumb tomonidan amerikaning kashf qilinishi. vasko de
gama afrikani aylanib o‘tib, hindistonga boradigan dengiz yo‘lini ochishi va uning
ahamiyati. magellan tomonidan er kurrasining sharsimon ekanligini isbotlanishi.
geografiya va kartografiya sohalarini fan sifatida e'tirof etilishi. ilmiy anatomiya va
fiziologiya asoslari fan sifatida o‘rganilishining boshlanishi. ximiya va astronomiya
sohalarida katta yutuqlarga erishishi. tomas mor, fransua rable va vilyam shekspirlar
g‘arbiy evropaning buyuk gumanist ijodkoridandir.
