Yer qobiqlarining massalari 2.2.1 -Jadval
Yer qobiqlari
|
Massa(tonnalarda)
|
Litosfera
|
2,08 x 1018
|
Gidrosfera
|
1,39 x 1018
|
Atmosfera
|
5,20 x 1015
|
Biosfera
|
1,36 x 1012
|
Yer yuzidagi barcha tirik organizmlar yigʹindisini V.I.Vernadskiy “tirik modda” deb ataydi. Hozirgi vaqtda bu tushuncha biota deb ham nomlanadi.
Biota biomassasi eng kichik boʹlishiga qaramay yuqori xilma-xillikka ega va oʹz tarkibini million marta tezroq yangilaydi. V.I.Vernadskiy tirik organizmlarning birgalikdagi faoliyatini yer yuzi tabiatini oʹzgartiradigan geologik kuchga qiyoslaydi. Evolyutsion taraqqiyoti davomida tirik organizmlar biosferadagi hozirgi sharoitlarni yuzaga keltirgan.
Biosferdagi tirik moddalarning umumiy massasi biomassa deyiladi. Biosfera biomassasining asosiy qismi-98,6%i quruqlikdagi oʹsimliklarga toʹgʹri keladi va yalpi biomassaning kimyoviy tarkibini belgilaydi. Dunyo okeanining biomassasi biosfera biomassasining 0,57%ini tashkil qiladi, lekin mahsuldorligi katta.
Biosfera biomassi (quruq modda hisobida) 1,4 trln.tonnaga teng kelsa, uning yillik mahsuldorligi oʹn marta kamdir.
Biosferadagi oʹsimlik va hayvonlar biomassasi (Akimova)
2.2.2. -Jadval
Dostları ilə paylaş: |
