2. Mutloq miqdorlar Nisbiy miqdorlar to‘g‘risida tushuncha, ularning ifodalanishi va turlari


Камайтирилган вариантлар бўйича ўртачани hисоблаш



Yüklə 1,26 Mb.
səhifə11/29
tarix10.11.2022
ölçüsü1,26 Mb.
#68430
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   29
BOZOR SHAROITIDA VARIATSIYA KO‘RSATKICHLARI FOYDALANISHNING ZARURIYATI

Камайтирилган вариантлар бўйича ўртачани hисоблаш


Интервални ўртача qиймати (х)

Х-А

Сотувчилар сони (f)

(X-A)f

120
160
200
240
280

0
40
80
120
160

12
20
24
14
10

0
800
1920
1680
1600

Жами

-

80

6000




3. Агарда hар бир вариантга (х) qандайдир бир А сонини qўшсак, янги ўртача ўша А сонига катта бўлади:





Бу хосса олдинги хоссага ўхшаш бўлганлиги сабабли уни qўлланишига тўхтамаймиз.



  1. Агарда hар бир вариантни (х) qандайдир бир А сонига бўлсак, янги ўртача hаqиqий ўртачага нисбатан А марта кичик бўлади.




Олдинги келтирилган мисол раqамлари асосида бу хоссани qўлланилишини кўриб чиqамиз (5.4-жадвал). Hамма вариантларни 100 (А=100) га бўламиз. Олинган ўртача, hаqиqий ўртачадан 100 марта кичик бўлиши керак ёки 195/100 = 1,95 минг сўм.


5.4-жадвал


Qисqартирилган вариантларда ўртачани hисоблаш


Интервални ўртача qиймати (х)



Сотувчилар сони (f)



120

1,2

12

14,4

160

1,6

20

32,0

200

2,0

24

48,0

240

2,4

14

33,6

280

2,8

10

28,0

Жами:

-

80

156,0




5. Агарда hар бир вариантни (х) qандайдир бир А сонига кўпайтирсак, янги ўртача hаqиqий ўртачага нисбатан А марта катта бўлади:




, бу ердан

Бу хосса олдинги хоссанинг тескариси бўлганлиги сабабли, уни qўллаш технологиясига тўхташни лозим деб топмадик.


6. Агарда частоталарни qандайдир бир А сонига бўлсак ёки кўпайтирсак, янги ўртача ўзгармайди. Нимага бундай? Ўртача арифметикни hисоблашда частоталар бор йўg‘и вазн ролини ўйнайди. Частоталарнинг сонини ошириш ёки камайтириш билан, вариантларнинг улуш qиймати ўзгармайди.
Бу хоссанинг qўлланилишини олдинги мисол асосида текшириб кўрамиз. Qаторнинг hамма частоталарини 10 га камайтирайлик ва янги ўртачани hисоблайлик (5.5-жадвал). Янги hисобланган ўртача 195 минг сўмлигича qолади.
5.5 - жадвал

Yüklə 1,26 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   29




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin