42-mavzu: Bosh miya tuzilishi va funksiyasi.
1. Bosh miyaning vazni katta yoshda (a) , yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda (b) keladi. 20 yoshgacha odam miyasi hajmi (c) marta, tana vazni esa (d) marta ortadi.
A) a- 1020- 1970 g, b- 450 g c- 3,5-4 d- 20
B) a- 1020- 1970 g, b- 450 g c- 3- 5,4 d- 10
C) a- 1020- 1960 g, b- 450 g c- 3,5-4 d- 20
D) a- 1020- 1970 g, b- 540 g c- 3,5-4 d- 20
2. Miyaning og‘irligi nervlarning (a) qobiq bilan
qoplanishi, qobiqning qalinlashuvi va nerv hujayralarining (b) hisobidan ortadi.
A) a- miyelin b- yiriklashuvi
B) a- akson b- yiriklashuvi
C) a- miyelin b- qalinlashuvi
D) a- miyelin b- yupqalashuvi
3. Bosh miya ….. dan ortiq neyronlardan iborat.
A) 10 mlrd B) 100 mlrd C) 1 mlrd D) 200 mlrd.
4. Bosh miya ikki qismdan borat, bular
A) a- uzunchoq b- miyacha B) a- atvol b- ko`prik
C) a- stvol b- yarimshar D) a- yarimshar b- stvol
5. Bosh miyaning stvol qismi qanday qismlardan iborat
A) uzunchoq miya, miya ko'prigi, miyacha, o‘rta miya, oraliq miya
B) uzunchoq miya, miya ko'prigi, miyacha, o‘rta miya, oqimtir yadro
C) uzunchoq miya, miya ko'prigi, miyacha, o‘rta miya, oraliq miya
D) uzunchoq miya, miya ko'prigi, oqimtir yadro, targ`il tana o‘rta miya, oraliq miya
6. Bosh miyaning uzunchoq miya, o‘rta miya, oraliq miya bo‘limlanda (a) modda ayrim donachalar shaklida (b) modda ichida joylashgan.
A) a- oq b- kulrang B) a- kulrang b- oq
C) a- targ`il b- oq D) a- oq b- targ`il
7. Miyacha, miya ko‘prigi va miya katta yarimsharlarida (a) modda (b) moddani o‘rab turadigan po‘stloq hosil qiladi.
A) a- oq b- kulrang B) a- kulrang b- oq
C) a- targ`il b- oq D) a- oq b- targ`il
8. ….. modda bosh miyani orqa miya bilan va miya bo‘limlarini o‘zaro tutashtiruvchi nerv yollarini hosil qiladi.
A) kulrang B) targ`il C) oq D) ko`k
9. Nima tufayli nerv sistemasining hamma qismi bir butun sistema sifatida muvofiqlashgan holda ishlaydi.
A) Nerv impuls B) asotsassiv zona
C) Nervy o`llari D) Sezish zonasi
10. Bosh miya (a) moddasi (b) moddasi ichida to‘p-to‘p bo‘lib, alohida donachalar (yadrolar) shaklida joylashgan.
A) a- oq b- kulrang B) a- kulrang b- oq
C) a- targ`il b- oq D) a- oq b- targ`il
11. Qaysi modda bosh miya katta yarimsharlari va miyachani sirtdan qoplab turadigan po‘stlog‘ini hosil qiladi.
A) kulrang B) targ`il C) oq D) ko`k
12. Bosh miyaning qaysi moddasi reflektorlik funksiyasini bajaradi.
A) kulrang B) targ`il C) oq D) ko`k
13. Ularning kulrang moddasida nafas olish, yurak ishini boshqarish, hazm qilish, himoya (ko'zni ochib- yumish, aksa urish, yo‘talish) markazlari joylashgan.
A) o`rta va oraliq B) uzunchoq va varolev
C) oraliq va uzunchoq D) miyacha va oraliq
14. …… uzunchoq miya bilan o'rta miya oralig‘ida joylashgan.
A) o`rta B) varolev C) oraliq va uzunchoq D) miyacha
15. Unda ko‘z soqqasi va yuz muskullar ini harakatlantiruvchi markazlar bo‘ladi.
A) o`rta B) varolev C) oraliq va uzunchoq D) miyacha
16. U orqali uzunchoq miyadan bosh miyaning boshqa bo‘limlariga nerv impulslari o'tkaziladi.
A) o`rta B) varolev C) oraliq va uzunchoq D) miyacha
17. Qaysi qism miya oyoqchalari, to‘rt tepalik va tepaliklar orasida joylashgan suv yo‘lidan iborat.
A) o`rta B) varolev C) oraliq va uzunchoq D) miyacha
18. ….. skelet muskullari tonusi (tarangligi) qo‘l barmoqlarining nozik harakatlari, ko‘rish, eshitish va chamalash reflekslarini boshqaradi.
A) o`rta B) varolev C) oraliq va uzunchoq D) miyacha
19. Qaysi reflekslari tufayli odam boshi va tanasini tovush kelayotgan yoki yorug‘lik tushayotgan tomonga buradi.
A) Oxang B) Eshitish C) Chamalash D) Hidlash
20. ….. , ko‘prikcha va o‘rta miya miya sopini hosil qiladi.
A) o`rta B) varolev C) uzunchoq D) miyacha
21. Bosh miya - ... 1)odamning aql idroki, fikrlash qobilyati, ongi kabi muhim ruhiy xususiyatlarni fiziologik asosi 2)tashqi va ichki muhit ta'sirini analiz-sintez qilib, ularga javob qaytaradi 3)tananing barcha to'qima va organlari ish faoliyatini bir-biriga bog'lab boshqaradi 4)organizm bilan tashqi muhitning aloqasini ta'minlab, uni muhit sharoitiga moslashtiradi
A)1 B)2 C)3,4 D)barchasi
22.Odamning aqliy faoliyati bosh miya katta yarimsharlarining ... bog'liq. 1)massasiga 2)po'stloq qismida joylashgan nerv hujayralarining murakkab fiziologik, biokimyoviy va biofizik xususiyatlariga 3)katta-kichikligiga 4)po'stloq qismida joylashgan hujayralarning rangiga, katta-kichikligiga va yoshiga
A)1 B)2 C)3 D)4
23.Bosh miyaning stvol qismiga ... kiradi 1)uzunchoq miya 2)Varoliyev ko'prigi 3)o'rta miya 4)oraliq miya 5)miyacha 6)katta yarimsharlar
A)1,2,3 B)4,5,6 C)6 D)1,2,3,4,5
24.Quyi qismi orqa miyaga, yuqori qismi esa miya ko'prigiga tutashgan, uzunligi 3-3,5 sm, massasi o'rtacha 7 g bo'ladi. Yuqoridagi ma'lumotlar bosh miyaning qaysi qismiga tegishli?
A)o'rta miya B)oraliq miya C)uzunchoq miya D)miyacha
25.Uzunchoq miya shikastlansa ... 1)tana muskullari bo'shashadi, turli harakatlarni bajarish qiyinlashadi, mast odamga o'xshab gandiraklab harakat qiladi 2)tana muskullarining tarangligi pasayib, ixtiyorsiz harakatlar paydo bo'ladi 3)yuz muskullarining tarangligi ortib, go'yo yuziga niqob kiygandek bo'ladi, har xil emotsional holatlarini aniqlab bo'lmaydi 4)nafas olishning va yurak ishining to'xtab qolishiga sabab bo'ladi
A)1 B)2 C)3 D)4
26.Miyacha shikastlansa ... 1)tana muskullari bo'shashadi, turli harakatlarni bajarish qiyinlashadi, mast odamga o'xshab gandiraklab harakat qiladi 2)tana muskullarining tarangligi pasayib, ixtiyorsiz harakatlar paydo bo'ladi 3)yuz muskullarining tarangligi ortib, go'yo yuziga niqob kiygandek bo'ladi, har xil emotsional holatlarini aniqlab bo'lmaydi 4)nafas olishning va yurak ishining to'xtab qolishiga sabab bo'ladi
A)1 B)2 C)3 D)4
27.Bosh miya qismlari va ularga xos xususiyatlarni juftlab ko'rsating. a)uzunchoq miya b)miya ko'prigi d)o'rta miya e)oraliq miya f)miyacha 1)tarkibiy qismlariga ko'rish do'mboqlari (talamus), do'mboqosti sohasi (gipotalamus) kiradi 2)tanadagi barcha muskullarning harakatlarini muvozanatda bo'lishini
ta'minlaydi 3)nafas olish va yurak ishini boshqaruvchi nervlarning markazlar joylashgan 4)uchlik, ko'z soqqasini va yuz muskullarini harakatlantiruvchi nervlarning markazlari joylashgan 5)to'rt tepalik bo'lib, oldingi 2 tasida po'stloqosti ko'rish markazlari, orqadagi 2 ta tepalikda esa po'stloqosti eshitish markazlari joylashgan
A)a-3; b-4; d-5; e-1; f-2 B)a-3; b-4; d-5; e-2; f-1
C)a-3; b-5; d-4; e-1; f-2 D)a-5; b-2; d-1; e-3; f-4
43-mavzu: Bosh miya katta yarimsharlarining tuzilishi.
1. Bosh miya o‘ng va chap yarimshardan iborat bo‘lib, ular nima yordamida bir-biri bilan tutashib turadi.
A) Choklar B) boylamlar C) qadoqsimon tana D) ipchalar
2. Bosh miya yarimsharlari ikki qavatdan iborat: (1) moddadan tashkil topgan tashqi po‘stloq qavat; (2) moddadan tashkil topgan ichki qavat.
A) 1- oq 2- kulrang B) 1- kulrang 2- oq
C) 1- oqimtir 2- targ`il D) 1- oq 2- targ`il
3. Bosh miya katta yarimsharlari po‘stloq qavatining qalinligi qancha bo‘ladi.
A) 2,5- 3,0 mm B) 2,5- 4,0 mm C) 2,0- 3,0 mm D) 5,5- 3,0 mm
4. Po‘stloq tekis bo‘lmasdan, …… iborat.
A) pushta va egatlardan B) qadoqlardan
C) pushtalardan D) egatlardan
5. Nima miyya po`stlog`ida nihoyatda ko‘p miqdorda nerv hujayralari joylashuviga imkon beradi.
A) pushta va egatlar B) qadoqlar
C) pushtalar D) egatlar
6. Miya po‘stlog‘ida qancha hujayralar joylashgan.
A) 14-15 mlrd B) 15-16 mlrd C) 14-17 mlrd D) 14-16 mlrd
7. Agar miya po‘stlog‘ining pushta va egatlari yozib tekislansa, uning umumiy sathi qanchani tashkil qiladi.
A) 1458-1670 sm2 B) 1460-1670 sm2
C) 1468-1670 sm2 D) 1460-1678 sm2
8. Miya katta yarimsharlari qanday qismlariga bo‘linadi.
A) peshana, chakka, tepa, yuz
B) peshana, orqa, tepa, ensa
C) peshana, chakka, tepa, ensa
D) tana, chakka, tepa, ensa
9. Bosh miya katta yarim sharlari po‘stlog‘i mikroskopda tekshirilganda, undagi nerv hujayralari necha qavat bo‘lib joylashganligi aniqlangan.
A) 5 B) 4 C) 6 D) 7
10. Bosh miya kattayarimsharlari po‘stlog‘i bo‘limlarini aniqlang
1 - peshana bo‘limi, 2 - tepa bo'limi, 3 - ensa bo‘limi, 4 - chakka bo‘limi, 5 maikazoldi egati, 6 - markaziy egat, 7 - markazorti egati, 8 - yon egat, 9 - miyacha, 10 - miya dastasi.
A) barchasi B) 2.6.3.4 C) 5.7 D) 3.5.9.10
11. mBosh miya katta yarimsharlari po‘stlog‘ining turli qismlarida joylashgan nerv hujayralarining po‘stloq sathi funksiyasiga ko‘ra uchta zonaga bo‘linadi bular …..
A) sezish, harakat va assotsiativ zonalar.
B) sezish, harakat va qo`zg`alish zonalar.
C) qisqarish, harakat va assotsiativ zonalar.
D) sezish, tasirlanish va assotsiativ zonalar.
12. Qaysi zonalarida joylashgan nerv hujayralari to‘plami odam tanasining barcha sezgi organlarining oliy markazi hisoblanadi.
A) harakat B) qo`zg`alish
C) sezish D) assotsiativ
13. Qaysi markazlar teri, ko‘rish, eshitish, hid va ta’m bilish kabi sezgi organlari retseptorlaridan impuls qabul qiladi.
A) harakat B) qo`zg`alish
C) sezish D) assotsiativ
14. Bosh miya katta yarim sharlari po‘stlog‘ining qaysi zonasidagi nerv hujayralari to‘plami muskullar, paylar, bo‘g‘imlar, suyaklaming retseptorlaridan impuls qabul qilib, odam tanasining barcha qismlari harakatini boshqaruvchi oliy nerv markazi vazifasini bajaradi.
A) harakat B) qo`zg`alish C) sezish D) assotsiativ
15. Qaysi zonalarning nerv hujayralari odam tanasining to‘qima va organlari bilan nerv yo‘llari orqali bog‘lanmagan, ular miya po‘stlog‘ining turli qismlaridagi nerv hujayralarini bir-biri bilan bog‘laydi.
A) harakat B) qo`zg`alish C) sezish D) assotsiativ
16. Qaysi zonalar sezgi va harakatlanish organlaridan kelgan ta’sirni analiz va sintez qiladi.
A) harakat B) qo`zg`alish C) sezish D) assotsiativ
17. miya o'ng va chap yarim sharlardan iborat bo'lib, ular ... tana yordamida bir-biri bilan tutashib turadi.
A)konussimon B)slindrsimon C)ovalsimon D)qadoqsimon
18 .Bosh miya yarim sharlari ikki qavatdan iborat: ... 1)kulrang moddadan tashkil topgan tashqi po'stloq qavati 2)oq moddadan tashkil topgan ichki qavat 3)sezish zonasi joylashgan ichki qavat 4)harakat zonalari joylashgan tashqi qavat
A)1,2 B)3,4 C)1,4 D)barchasi
19.Bosh miya katta yarimsharlari po'stloq qavatiga xos xususiyatlarni aniqlang. 1)qalinligi 2,5-3,0 mm 2)pushta va egatlardan iborat 3)14-16 mlrd atrofida nerv hujayralari joylashgan 4)24-26 mlrd atrofida nerv hujayralari joylashgan 5)miya po'stlog'i pushtalarining soni barcha odamlarda bir xil 6)miya po'stlog'i pushtalarining tuzilishi xilma-xil 7)miya po'stlog'i pushtalarining soni barcha odamlarda xilma-xil 8)miya po'stlog'i pushtalarining tuzilishi barcha odamlarda bir xil
A)1,2,4,7,8 B)1,2,4,5,8 C)1,2,3,5,6 D)2,4,7,8
20.Agar miya po'stlog'ining pushta va egatlari yozib tekislansa, uning sathi ... sm2 ni tashkil qiladi.
A)1750-1820 B)1200-1450 C)1020-1970 D)1468-1670
21.Miya katta yarim sharlari ... qismlarga bo'linadi. 1)peshana 2)chakka 3)tepa 4)ensa
A)1,3,4 B)1,2,3 C)2,3,4 D)barchasi
22.Bosh miya katta yarimsharlari po'stlog'ining turli qismlarida joylashgan nerv hujayralarining po'stloq sathi funksiyasiga ko'ra ... zonalarga bo'linadi. 1)ko'rish 2)eshitish 3)sezish 4)harakat 5)hid bilish 6)assotsiativ
A)1,2,5 B)3,4,6 C)1,3,6 D)barchasi
23.Sezish zonalariga xos xususiyatlarni aniqlang. 1)muskullar, paylar, bo'g'imlar. suyaklarning retseptorlaridan impuls qabul qilib, odam tanasining barcha qismlari harakatini boshqaruvchi oliy nerv markazi vazifasini bajaradi 2)teri, ko'rish, eshitish, hid va ta'm bilish organlari retseptorlaridan impuls qabul qiladi 3)odam tanasining to'qima va organlari bilan nerv yo'llari orqali bog'lanmagan, ular miya po'stlog'ining turli qismlaridagi nerv hujayralarini bir-biri bilan bog'laydi.
A)1 B)2 C)3 D)barchasi
24.Harakat zonalariga xos xususiyatlarni aniqlang. 1)muskullar, paylar, bo'g'imlar. suyaklarning retseptorlaridan impuls qabul qilib, odam tanasining barcha qismlari harakatini boshqaruvchi oliy nerv markazi vazifasini bajaradi 2)teri, ko'rish, eshitish, hid va ta'm bilish organlari retseptorlaridan impuls qabul qiladi 3)odam tanasining to'qima va organlari bilan nerv yo'llari orqali bog'lanmagan, ular miya po'stlog'ining turli qismlaridagi nerv hujayralarini bir-biri bilan bog'laydi.
A)1 B)2 C)3 D)barchasi
25.Assotsativ zonalariga xos xususiyatlarni aniqlang. 1)muskullar, paylar, bo'g'imlar. suyaklarning retseptorlaridan impuls qabul qilib, odam tanasining barcha qismlari harakatini boshqaruvchi oliy nerv markazi vazifasini bajaradi 2)teri, ko'rish, eshitish, hid va ta'm bilish organlari retseptorlaridan impuls qabul qiladi 3)odam tanasining to'qima va organlari bilan nerv yo'llari orqali bog'lanmagan, ular miya po'stlog'ining turli qismlaridagi nerv hujayralarini bir-biri bilan bog'laydi.
A)1 B)2 C)3 D)barchasi
26.Odam miya po'stlog'ining faoliyatlarini aniqlang. 1)fikrlash 2)ongi 3)o'zlashtirishi 4)eslab qolishi 5)boshqalar bilan muomila qilishi 6)madaniyati 7)bilim olishi 8)hunar o'rganishi 9)murakkab harakatlarni bajarishi
A)1,3,5,7 B)2,4,8,9 C)1,4,6,7 D)barchasi
27.Qaysi zonalarda sezgi va harakatlanish organlaridan kelgan ta'sirni analiz va sintez qilinadi.
A)sezish zonalarida B)harakat zonalarida C)assotsativ zonalarda D)barchasi
Dostları ilə paylaş: |