26
Esda tuting
Analitik schyotlarning muhim funktsiyalaridan biri va ularning zarurligi sintetik
schyotlar bo’yicha tafsilot bilan aniqlangan maolumotlarni zarur paytda tegishli
o’lchov birliklarida berib turishdir.
schyotlar deyiladi. Xo’jalik mablag’’lari va ular
manbalarining harakatini
hisobga oladigan xo’jalik operatsiyalari xaqida to’la tavsifnoma beriladigan
va ularni aniqlashtiradigan pul, natura va mehnat o’lchovi ko’rsatkichlarida
hisobga oladigan schyotlar esa analitik schyotlar deb ataladi.
Korxonalarning xo’jalik mablag’’lari
va ularning tashkil topish
manbaalari
hamda
harakati
to’g’risidagi
xo’jalik
jarayonlarini
umumlashtiruvchi ko’rsatkichlarni sintetik schyotlar yordamida hisobga olib
borishga sintetik hisob deb ataladi.
Korxonalarning xo’jalik mablag’’lari va ularning tashkil topish
manbaalari hamda xo’jalik jrao’nlariini tafsiloti bilan aniqlovchi
ko’rsatkichlarda analitik schyotlar yordamida aks
ettirish analitik hisob deb
yuritiladi.
Sintetik schyotlarga “Asosiy vositalar” , “Nomoddiy aktivlar” ,
“Materiallar” , “Nizom fondi” , “Zahira fondi” ,” Xodimlar bilan mehnatga
haq to’lash bo’yicha hisob-kitoblar”, “Har xil debitor va kreditorlar bilan
hisob-kitoblar” va hokazo schyotlar kiradi. Analitik schyotlarga esa bir
sintetik schyot ichidagi maolumotlar
(masalan , “Materiallar” schyoti bo’yicha prokat , truba, lak bo’yog’i , motor
va xokazolar) ni aks ettiradigan schyotlar kiradi.
Shuning uchun ham bir sintetik schyotda bir
necha analitik schyotlar
bo’ladi.
Agar sintetik schyotlar korxonadagi asosiy vositalar barcha turlarining
umumiy summasini, har xil debitor yoki kreditorlarga korxona qarzining
umumiy holatini, hamma tayyor mahsulotlarning summasini va xokazo
maolumotlarni ko’rsatib tursa, analitik schyotlar korxonadagi asosiy vositalar
har bir turining qoldig’ini, harakatini,
joylanishini, tayyor mahsulot har bir
turining qoldig’ini, harakatini, ishchi va
xizmatchilarning har biriga
korxonaning qancha qarzi borligini , hisobdor shaxslarning xar birining
korxonadan qarzini va boshqalarni ko’rsatib turadi.
Korxonalar xo’jalik - moliyaviy faoliyatida analitik schyotlarning roli
benihoyat kattadir. CHunki analitik schyotlar yordamida korxona xo’jalik
Dostları ilə paylaş: