3-Mavzu: Sharq matematik olimlarining asarlarida arifmetikaning rivojlanishi haqida reja

 

 

 

MUXAMMAD  

TARAG‘AY 

ULUG‘BEK 

3ijda  yil  hisobi  jadvallari,  trigonometrik 

jadvallar,  sayyoralar  harakati  jadvali  va 

yulduzlar 

ro‘yxati 

bor. 

Ulug‘bekning 

trigonometrik  jadvallari  10  ta  o‘nli  xona 

aniqligida  hisoblangan.  Hisoblash  vositalari 

deyarli  bo‘lmagan  bir  davrda  bu  ishlarni 

O.Xasanboeva    

va boshqalar 

“Pedagogika 

tarixi 

xrestomatiyasi  

“T.1993 y 

---

bajarish  uchun  anchagina  hisobchilar  talab 

qilingan. 

Ehtimol, 

hisoblash 

markazi 

bo‘lgandir.  Ulug‘bekning  sinus  va  kosinuslar 

jadvallari bir minut oraliq bilan tuzilgan. Zijda 

Ulug‘bek  bir  gradusning  sinusini  hisoblash 

uchun  alohida  risola  yozganligi  qayd  qilindi. 

Ammo  uning  bu  asari  hozircha  topilmagan. 

Ulug‘bek  oy  va  quyosh  tutilishlarini  ikki 

usulda:  

1. O‘zi tuzgan jadvallar yordamida.  

2. 

Bevosita 

hisoblab 

aniqlash 

mumkinligini aytadi va usullarga doir misollar 

keltiradi.