37 yaşında erkek hasta Baş ağrısı, uyuklama hali, yer ve zaman oryantasyon bozukluğu, bilinç bulanıklığı

37 yaşında erkek hasta Baş ağrısı, uyuklama hali, yer ve zaman oryantasyon bozukluğu, bilinç bulanıklığı

• 37 yaşında erkek hasta Baş ağrısı, uyuklama hali, yer ve zaman oryantasyon bozukluğu, bilinç bulanıklığı

Beyin parenkiminin özellikle serebral korteksin inflamasyonu ile karakterizedir.

• Beyin parenkiminin özellikle serebral korteksin inflamasyonu ile karakterizedir.

• Meninkslerin ve spinal kordun tutulumu tabloya eşlik edebilir.

Ensefalit… beynin, hafiften ciddiye değişebilen düzeylerde parenkim hasarı yapan genellikle viral etkenlere bağlı enfeksiyonudur.

• Ensefalit… beynin, hafiften ciddiye değişebilen düzeylerde parenkim hasarı yapan genellikle viral etkenlere bağlı enfeksiyonudur.

• Menenjit… beyin zarlarının inflamasyonu ile giden genellikle bakteriyel kaynaklı MSS enfeksiyonudur.

Ateş

• Ateş

• Baş ağrısı

• Bilinç bulanıklığı

Akut viral enfeksiyon

• Akut viral enfeksiyon

• Enfeksiyöz ajanlara veya immünizasyona sekonder otoimmün cevap

• Paraneoplastik sendrom

En sık sebebi virüslerdir.

• En sık sebebi virüslerdir.

• Herpes simplex virus (HSV) (akut sporadik ensefalitin en sık sebebidir)
• Arbovirusler – artropod-borne virus (sivrisineklerin ve kenelerin daha fazla olduğu yaz aylarında salgın yaparlar)
• Varicella zoster virus (VZV) (immünsüprese hastalarda ölümcül seyreder)

Akut sporadik ensefalitin en sık sebebidir.

• Akut sporadik ensefalitin en sık sebebidir.

• HSV-1 dahil bir çok ensefalit nedeni olan virüs çocuklukta edinilir ve latent olarak kalır, yıllar sonra reaktive olarak enfeksiyona neden olurlar.

Primer enfeksiyon;

• Primer enfeksiyon;

• genellikle orofarinks mukazasında ve asemptomatik
• ateş, ağrı, yutmada zorluk
• 2-3 hafta

İnferior ve medial temporal lob

• İnferior ve medial temporal lob

• Orbito-frontal lob

• Limbik yapılar

Ateş

• Ateş

• Tek taraflı veya generalize baş ağrısı

• Kişilik değişiklikleri

• Fokal nöbet aktivitesi

• Fokal nörolojik defisit

• Disfazi
• Hemiparezi

Primer enfeksiyon… suçiçeği

• Primer enfeksiyon… suçiçeği

• Primer enfeksiyondan sonra latent enfeksiyona neden olur.

• En sık reaktivasyon… herpes labialis

• Suçiçeği, herpes labialis ve zona; ensefalit ile komplike olabilir.

• Ensefalit tablosu genellikle hafif seyirlidir.

EMN tablosunun ilk tanımlanan nörolojik komplikasyonu ensefalittir.

• EMN tablosunun ilk tanımlanan nörolojik komplikasyonu ensefalittir.

• Virüsün direkt MSS invazyonu veya immün mekanizma ile ensefalit oluşabilir.

• Korteks, beyin sapı ve bazal ganglia tutulumu temporal lob tutulumuna eşlik eder.

• İmmunsüprese hastalarda reaktivasyon ile mental durum bozukluğu ve fokal nörolojik defisite neden olabilir

Hem immünkompetanlarda hem de immünsüpreselerde ensefalit yapabilir.

• Hem immünkompetanlarda hem de immünsüpreselerde ensefalit yapabilir.

• İmmünsüprese hastalar, organ transplantı olanlar, HIV enfekte hastalar: risk daha fazla.

• Organ transplantında en yüksek risk… CMV (-) alıcıya CMV (+) vericiden transplant

Ekzantema subitum (6. hastalık) etkenidir.

• Ekzantema subitum (6. hastalık) etkenidir.

• Primer enfeksiyon sonrası MSS’de latent olarak kalır.

• İmmünsüpresyona neden olan durumlarda reaktive olabilir.

• KİT sonrası %30 – 45 hastada ilk birkaç hafta içinde reaktive olarak viremiye neden olur.

• Asemptomatik, pnömonit, ensefalit.

• HSV tip 1 gibi fokal tutulum yaparak ensefalit oluşturur.

AIDS hastalarının %10-50’sinde MSS’de HIV enfeksiyonu gözlenir.

• AIDS hastalarının %10-50’sinde MSS’de HIV enfeksiyonu gözlenir.

• Derin gri maddede ve santral beyaz maddede multinükleer dev hücrelerin görülmesi patognomoniktir.

Lyssavirus

• Lyssavirus

• Akut progresif fatal ensefalit.

• Enfekte hayvanın tükürüğüyle bulaşmaktadır.

• İnkübasyon periyodu: 5 gün-6 ay (20-60 gün)

• III, IV ve IX. kranial sinir palsileri

• Prodromal dönemin ardından nörolojik hastalık dönemi başlar ve sonrasında tabloyu paralizi, koma ve ölüm izler.

Primer enfeksiyon sırasında en sık komplikasyonu beyin ve beyin zarlarının inflamasyonudur.

• Primer enfeksiyon sırasında en sık komplikasyonu beyin ve beyin zarlarının inflamasyonudur.

• Hastaların yarısında BOS’da pleositoz görülür.

• Ancak hastaların sadece %5-30’unda baş ağrısı, kusma, ense sertliği gibi semptomlar olur.

Anamnez

• Anamnez

• Fizik muayene

• Ense sertliği ???

• Hemogram

• Biyokimya

• Kültür

Mevsim

• Mevsim

• Coğrafik lokalizasyon

• O bölgedeki hastalık prevalansı

• Seyahat hikayesi

• Mesleki maruziyet

• Spor aktiviteleri

• Hayvan ve böcek temasları

• Aşılanma hikayesi

• Kişinin immün statüsü

Hemogram

• Hemogram

• Renal ve hepatik fonksiyon testleri

• Koagülasyon testleri

• PA AC grafisi

Erken dönem HSV ensefaliti için sensitiftir.

• Erken dönem HSV ensefaliti için sensitiftir.

• Orbitofrontal ve temporal bölgelerde ödem görülür.

Herpes ensefalitli bir olguda T2-ağırlıklı aksiyal MRG kesitinde; sağ temporal lobda hiperintensite

• Herpes ensefalitli bir olguda T2-ağırlıklı aksiyal MRG kesitinde; sağ temporal lobda hiperintensite

Hücre sayısı: 10-2000 hücre/mm3

• Hücre sayısı: 10-2000 hücre/mm3

• Genellikle <500 hücre/mm3
• Lenfosit hakimiyeti (başlangıçta nötrofil hakimiyeti olabilir)
• %80 olguda eritrosit görülür.
• %10 olguda tamamen normal BOS bulguları vardır.

• Glukoz (mg/dl): normal ya da düşük

• BOS glukozu / serum glukozu: normal (>0,6) ya da düşük

• Protein (mg/dl): >50

• Gram boyama: mikroorganizma görülmez.

• Kültür: üreme olmaz.

HSV PCR: İlk 24-48 saatte PCR ile BOS’da HSV DNA’nın saptanması tanı için %100 spesifik, %75-98 sensitiftir.

• HSV PCR: İlk 24-48 saatte PCR ile BOS’da HSV DNA’nın saptanması tanı için %100 spesifik, %75-98 sensitiftir.

• HSV tip 1 ve tip 2 arasında çapraz reaksiyon olabilmekle beraber diğer herpes virüslerle çapraz reaksiyon gözlenmez.

• Tedavi esnasında PCR ile seri HSV-DNA ölçümleri tedavinin etkinliği hakkında çok iyi bilgi verir.

Şok / hipotansiyon varsa kristaloid sıvı infüzyonu yap.

• Şok / hipotansiyon varsa kristaloid sıvı infüzyonu yap.

• Bilinç kapalı ise hava yolunu açık tut.

• Nöbet geçiriyorsa lorazepam 0,1 mg / kg’dan IV olarak uygula.

• Hastayı stabilize et.

Ensefalit kliniğiyle acile gelen tüm hastalarda ilk doz asiklovir yapılmalıdır.

• Ensefalit kliniğiyle acile gelen tüm hastalarda ilk doz asiklovir yapılmalıdır.

Asiklovir IV, 14 – 21 gün süreyle

• Asiklovir IV, 14 – 21 gün süreyle

• HSV meningoensefaliti
• VZV ensefaliti

PY’da atipik lenfosit… IMN

• PY’da atipik lenfosit… IMN

• Amilaz yüksekliği… Kabakulak

Akut dönem

• Akut dönem

Virüsün virulansı

• Virüsün virulansı

• Kişinin;

• önceki sağlık durumu
• immün statüsü (KT, transplantasyon, AIDS)
• yaşı (<1 yaş ve >55 yaş)
• eşlik eden nörolojik semptomlar

Hastanın gelişinde koma halinde olması şiddetli beyin inflamasyonu ve kötü prognozu gösterir.

• Hastanın gelişinde koma halinde olması şiddetli beyin inflamasyonu ve kötü prognozu gösterir.

• Tedavi edilen herpes ensefaliti vakalarında;

• Mortalite… %20
• Morbidite… %40

• Tedavi edilmeyen herpes ensefaliti vakalarında;

• Mortalite … %50-75
• Morbidite… %100

Beyin parenkimi içindeki fokal koleksiyon

• Beyin parenkimi içindeki fokal koleksiyon

• Enfeksiyon
• Travma
• Cerrahi

Hematojen yol: çoklu apse

• Hematojen yol: çoklu apse

• kronik pulmoner enf. (akciğer absesi, ampiyem…)
• Deri enf.
• Pelvik enf.
• İntraabdominal enf.
• Bakteriyal endokardit
• Siyanotik konjenital kalp hastalıkları

Komşuluk yolu

• Komşuluk yolu

• Subakut ve kronik otit media, mastoiditis (inferior temporal lob ve serebellum)
• Frontal ya da etmoid sinüzit (frontal loblar)
• Dental enfeksiyonlar (frontal loblar)

Erken lezyon (ilk 1-2 hafta):

• Erken lezyon (ilk 1-2 hafta):

• Sınırları net belli olmayan lokalize ödem
• Enflamasyon var, nekroz yok
• “Serebrit”

• 2-3 hafta sonra, nekroz ve erime

• Fibröz bir kapsülle çevrilme

Aeroblar+Anaeroblar

• Aeroblar+Anaeroblar

Başağrısı

• Başağrısı

• Ateş

• Ense sertliği

• Mental durum değişikliği

• Bulantı-kusma

LP kontrendikedir!

• LP kontrendikedir!

Görüntüleme

• Görüntüleme

• MR
• BT

Cerrahi

• Cerrahi

• Antibiyotik

• Seftriakson+metronidazol
• Mortalite %0-30