4 Laboratoriya ishi Registr sxemasini loyihalashtirish va ishlash tamoilini o’rganish. Ishdan maqsad

---

4 - Laboratoriya ishi 
Registr sxemasini loyihalashtirish va ishlash tamoilini o’rganish. 
Ishdan maqsad: 
Berilgan funktsiyani amalga oshiruvchi ketma-ketlik 
sxemalarni registrlar, hisoblagichlarishini ifodalovchi vaqt diagrammalarini 
ishlash prinsiplarini o’rganish va ularni Multisim dasturi yordamida tekshirish. 
Boshlang’ich ma’lumotlar 
Registrning asosiy vazifasi - ikkili sanoq tizimida ifodalangan ko’p 
xonali sonlarni saqlash. Demak, “n”-xonali ikkili sonni saqlash uchun 
registrda “n” ta trigger bo’lishi lozim. 
Axborotni qabul qilish usuli bo’yicha quyidagi registrlar 
farqlanadi: 
•
parallel registrlar - axborot faqat parallel ko’rinishda yoziladi va o’qiladi; 
•
ketma-ket registrlar (siljituvchi registrlar) - axborot faqat ketma-ket 
ko’rinishda yoziladi va o’qiladi; 
•
ketma-ket - parallel registrlar universal registrlar hisoblanadi va ular 
parallel kodni ketma-ket kodga o’zgartira oladi va aksincha. 
Hisoblagich (Schyotchik) deb kirish yo’li signallarini sanashga va ular sonini 
qaydlashga mo’ljallangan tadrijiy o’zelga aytiladi. Signallarni sanash 
axborotni diskret ishlash qurilmalarida keng tarqalgan amallardan biri 
hisoblanadi. 
Schyotchiklarning asosiy vazifalari qo’yidagilar: 
•
kirish yo’liga berilgan signallarni sanash; 
•
chastotani bo’lish. 
Schyotchiklar bir biri bilan bog’langan bir xil triggerlar asosida quriladi. 
Ko’pincha T va JK-triggerlar ishlatiladi, chunki T-triggerlar sanash 
triggeri deb atalsa, JK-triggeri J q K q 1 da sanoq triggeri kabi ishlaydi. 
1.
 
Laboratoriya ishini bajarish uchun topshiriq: 

---

A.
4-xonali registr sxemasini yig’ing. 
B. 
Mantiqiy analizatordan foydalanib rostlik jadvalini to’ldiring. 
10.1-rasm. 4-xonali regstr ishini ifodalovchi vaqt diagrammalarini olish 
sxemasi 

---

10.2-rasm. 4-xonali regstr ishini ifodalovchi vaqt diagrammalarini olish 
sxemasi 
Nazorat savollari 
1.Registrning ta’rifi va vazifalari. 
2.Hisoblagichning ta’rifi va vazifasi.