5-6 Haziran 2010 Zeytinburnu İstanbul 2011 BİTKİlerle tedavi sempozyumu düzenleme Kurulu

Çöreotu / Çörekotu:
(
Nigella sativa
L.) 100 g çörekotu, 100 g çam sakızıyla bera-
ber dövülür, 500 g bal ve tereyağı karışımına katılır. Ayrı yerde 2 kg arpa, 3 kg suyla 
kaynatılır, tülbentten süzülür. Koyuca olan bu süzüntü önceden hazırlanmış bal-yağ-
çörekotu-çam sakızı karışımına katılır. Zafiyet için sabahları bir tatlı kaşığı yenir. Dö-
vülmüş çörek otu bala katılır, mide kanserinde yenir. Nefes darlığında, çörek otu yağı 
sabahları bir çay kaşığı içilir.
Dağ Çayı:
Sivas’tan bu yerli adla yolladığım bitki 
Origanum vulgare
L. subsp. 
viride
(Boiss.) Hayek olarak tayin edilmiştir. Hoş kokulu çayı midevî olarak içilir.
29
Ayten Altıntaş; “Çedene’ (
Fructus Cannabis Sativa
) Osmanlı Tıbbındaki Yeri”, 1. Uluslararası Türk 
Tıp Tarihi Kongresi,
 
10. Ulusal Türk Tarihi Kongresi Bildiri Kitabı, Cilt:2, Konya, 2008. S. 1850. Bu 
araştımada referans verilen bilginin kaynağı: İbni Sina, El Kanun Fi’t-Tıbb
,
2. Cilt Türkçeye çeviren 
Prof. Dr. Esin Kâhya, Ankara, 2003, s. 556.

---

39
Bitkilerle Tedavi Sempozyumu
Ebegümeci:
Sindirim sistemi hastalıklarında 
Malva 
türleri yemeği yapılarak yenir. 
Yumuşatıcı etkisi vardır. Lapası da yapılır. (Eskiden köklerinin abortus için kullanıl-
dığı ve tehlikeli sonuçlar meydana getirdiği de bilinmektedir.) Ebegümeci ve ısırgan 
kökleri birlikte kaynatılarak yapılan çay mide ülserinde içilir.
Evelik:
(
Rumex
türü) Nefes darlığında yapraklarından yapılan infüzyon ve tohumla-
rıyla yapılan dekoksiyon çay olarak içilir. Kökü kaynatılarak yapılan çayı ses açıcıdır.
Gelincik:
(Papaver türü)Yörede eskiden çanakkıran olarak bilinen bitkinin çiçekle-
ri suda kaynatılarak uykusuzlukta içilir.
Germişek Ağacı:
(
Viburnum lantana
L.) Sivas el sanatlarında dallarından ağızlık, 
kalemlik vb. yapılır. Bir ağaç parçası yakılır ve bakır kaba bastırılır. Oluşan sarı yağ ta-
bakasına batırılan pamuk ağrıyan dişe konur. 
Gilaboru:
(
Viburnum opulus
L.) Bitkinin kırmızı meyveleri şeker hastalığı dışında 
böbrek ve safra taşlarını eritmek için de kullanılmaktadır. Terkibinde antosiyan tü-
revleri, kateşik tanen, gallik tanen ve saponin bulunup tanenlerin astrenjan ve anti-
oksidan, saponinlerin antienflamatuar etkileri
30
olduğu belirtilir.