Dastlabkiholatlar. Dastlabki holatlar u yoki bu texnik usullarni bajarishga tayyorgarlik fazasini belgilaydi. Dastlabki holatlarni egallashning bajarilishi kutilayotgan harakatni bajarish uchun qulay sharoitni va harakatlanishni ta’minlashi darkor. Texnik usulning bajarilishidan qat’i nazar, dastlabki holatlar birmuncha statikligi bilan farqlanadi: tо‘pni uzatishdan oldinpastdan, tо‘pni qabul qilishda, tо‘siq qо‘yishda va hujum zarbasini berishda. О‘yinchi dastlabki holatni soniyaning bir qancha bо‘laklariga teng muddatgagina egallaydi.
Tо‘puzatish – bu texnik usul orqali hujumni tashkil qilish va amalga oshirish uchun qulay sharoit yuzaga keltiriladi. Tо‘pni: tayanch holatdan ikki qо‘llab, sakrab ikki qо‘llab, sakrab bir qо‘llab, orqaga yiqilib turib ikki qо‘llab uzatish mumkin. Oxirgi usuldan voleybolda kamdan-kam, keskin holat yuzaga kelganda foydalaniladi.
Yо‘nalishi bо‘yicha tо‘p uzatishlar (tо‘p uzatuvchiga nisbatan) quyidagicha
bо‘ladi: oldinga, о‘z ustiga, orqaga.
Uzunligi bо‘yicha: uzun – zonalar osha; qisqa – zonadan zonaga; qisqartirilgan zona doirasida.
О‘yinchi xarakat faoliyatining tezligi birinchi navbatda xarakatlarni koordinatsiya qiluvchi markaziy nerv sistemasining faoliyatiga munosib bо‘lishi lozim. Voleybolchining tezkorligi aniq reaksiya tezligida, jadal siltanishda hamda tо‘p bilan, tо‘psiz texnik usullarni bajarish tezligida aniq ifodalaydi. Tezkorlikni rivojlantirish uchun yugurishda qayta tezlanish, velosepedda uchish va shunga
о‘xshash har xil maksimal darajaga yetkazadigan qilib tezlikni sekin-asta, tekis oshirib borib, xarakat amplitudasini kattalashtirish lozim. Tezkorlikni rivojlantirishga yordam beradigan yana kо‘pgina mashqlarni keltirish mumkin:
- yonboshlab, orka bilan jadal yugurishni bajarish:
- tizzani yuqoriroq kо‘tarib va qadamlarni maksimal chastotada qо‘yib yugurish:
- 25-80 m masofaga oyoq uchida depsinib tez sakrab-sakrab xarakat qilish;
- maksimal chastotada aylantiriladigan kalta va uzun arg‘amchi bilan sakrash, aylanib turgan arg‘amchi tagidan yoki ustidan yugurib о‘tish;
- о‘rta masofaga yugurayotganda tempni tо‘satdan о‘zgartirish;
- dastlabki yugurib borishdan sо‘ng 20-30 m masofada maksimal tezlikka erishish;
Siltanish va tez yurishlar xar xil estafetalarda musobaqa uslubi bilan
о‘tkazilgani ma’qul. Bir mashg‘ulotga muljalangan tezkorlikni rivojlantirishga qaratilgan trenirovka ishining hajmi uchun katta bо‘lmasligi kerak.