7-bob. Mintaqalarda ekologik turizmni rivojlantirish resurslari va ulardan foydalanish

7.2.6-jadval
O‘zbekistonning maxsus qo‘riqlanadigan tabiiy hududlarida turizmni tashkil etish xususiyatlari⁹

Asosiy maqsadlar	Tashkil etish asoslari	Xuquqiy asoslari
mahalliy va xorijiy turistlarni jalb etish; yangi ish o‘rinlarini yaratish; aholini yashash darajasini oshirish; bioxilma-xillikni saqlash; turizm vositasi orqali yangi tabiiy zonalarni yaratish; mahalliy aholini tabiat resurslaridan foydalanishni kamaytirish va ularga alternativ daromat manbalarini yaratish; tabiiy zonalarni byudjetdan tashqari vositalar orqali moliyalashtirish; aholini ekologik o‘qitish, tabiat bilan aloqa madaniyatini oshirish; insonlarga dam olishini imkoniyat yaratish; ma’lum mintaqalarning ijtimoiy – iqtisodiy rivojlanishiga ko‘maklashish.	-keluvchilar tomonidan tabiiy zonalar bioxilma- xilligiga bo‘lgan salbiy ta’sirlariga yo‘l qo‘y maslik; keluvchilarni tabiiy zonalarga bo‘lgan xatti harakatini kuzatishni ta’minlash, turistik marshrutlarda turli tartiblarni joriy etish; -tabiiy zona hududlarida turistik faoliyatni iqtisodiy samadorligini ta’minlash; tabiatni saqlash tadbirlari va aksiyalarida qatnashish va b.	-O‘zbekiston Respublikasining “Turizm to‘g‘risidagi” qonuni (20.08.1999); O‘zbekiston Respublikasining “Tabiatni muhofaza qilish” qonuni (9.12.1992); Hammasi bo‘lib, 15 ta tabiatni muhofaza qilishga oid qonunlar, 550 ta qonun asosidagi tabiatni qo‘riqlash ahamiyatiga ega aktlar, standartlar amal qilmoqda.

O‘zbekistonning maxsus qo‘riqlanadigan tabiiy hududlarida turizmni tashkil etish xususiyatlari:

Asosiy maqsadlar; Tashkil etish asoslari; Xuquqiy asoslari ko‘rib chiqish mumkin
- mahalliy va xorijiy
turistlarni jalb etish;
- yangi ish o‘rinlarini yaratish;
- aholini yashash darajasini oshirish;
- bioxilma-xillikni saqlash;
- turizm vositasi orqali yangi tabiiy zonalarni yaratish;
- mahalliy aholini tabiat resurslaridan foydalanishni kamaytirish va ularga alternativ daromat manbalarini yaratish;
- tabiiy zonalarni byudjetdan tashqari vositalar orqali moliyalashtirish;
- aholini ekologik o‘qitish, tabiat bilan aloqa madaniyatini oshirish;
- insonlarga dam olishini imkoniyat yaratish;
- ma’lum mintaqalarning ijtimoiy – iqtisodiy rivojlanishiga ko‘maklashish. -keluvchilar tomonidan tabiiy zonalar bioxilma- xilligiga bo‘lgan salbiy ta’sirlariga yo‘l qo‘y maslik;
- keluvchilarni tabiiy zonalarga bo‘lgan xatti harakatini kuzatishni ta’minlash, turistik marshrutlarda turli tartiblarni joriy etish;
-tabiiy zona hududlarida turistik faoliyatni iqtisodiy samadorligini ta’minlash;
- tabiatni saqlash tadbirlari va aksiyalarida qatnashish va b.
- O‘zbekiston Respublikasining “Tabiatni muhofaza qilish” qonuni;
- Hammasi bo‘lib, 15 ta tabiatni muhofaza qilishga oid qonunlar, 550 ta qonun asosidagi tabiatni qo‘riqlash ahamiyatiga ega aktlar, standartlar amal qilmoqda.
Buning uchun o‘z navbatida quyidagi ishlarni amalga oshirish lozim:
• qo‘riqxonalar va milliy bog‘lar sonini oshirish;
• mavjud qo‘riqxonalar va milliy bog‘larni turistik resurs sifatida ilmiy jihatdan
o‘rganib chiqish;
• mavjud qo‘riqxonalar va milliy bog‘lardan ekoturizm obyekti va rekreatsion resurs sifatida foydalanish uchun kerakli infratuzalmani shakllantirish;
• ekoturizm obyekti sifatida mavjud tabiat go‘shalaridan tartibli foydalanish;
• ekologik turizm rivojlangan mamlakatlar malaka va tajribasini o‘rganish;
• tabiat muhofazasiga alohida e’tibor qaratish lozim.
O‘zbekistonning tabiiy sharoiti va ularning ekologik holatini inobatga olib, turistik obyektlarni o‘rganish va aniqlash, turistik yo‘nalishlarni belgilash, ularning hududiylik va majmuaviylik jihatlaridan kelib chiqqan holda tabiiy xizmat ko‘rsatish sohasini yo‘lga qo‘yish shu kunning asosiy vazifalaridan biri hisoblanadi.