7-Mavzu: Shifoxonalardagi maktablarda ota-onalar bilan hamkorlik

Buning uchun sinfni moslashtirish kuydagi imkoniyati cheklangan bo‘lishi mumkin:

1. Serebral falaj bola o‘tirganda boshi va gavdasini to‘g‘ri tutish uchun masus o‘rindiqlar;
2. Bolaning bo‘yini kerakli darajada tuta olishi uchun maxsus o‘rindiqlar;
3. O‘qituvchi va tengdoshlar bolani tushuna olishlari uchun mulokat taxtalari (masalan, rasm yoki turli ramziy belgilardan tashkil topgan taxtalar);
4. Bola sinfda xarakatlana olishi uchun sinf xonasining devorlari yoniga yordamchi vositalar qo‘yish;
5. Sinf xona partalari serebral falaj bolaning aravachasi uchun moslashtirish;
6. Agar bolaning nutqida og‘ir nuqsonlar bo‘lsa muloqatning boshka shakllardan, masalan rasmlar yoki chizilgan razmiy kartochkalardan foydalanish mumkin. Ular sinf taxtasiga joylashtirilsa, bola o‘z fikrini bu vositalar orqali ifoda etadi;
7. Bolani savollar berishga undang, lekin unga o‘z nutqi bilan yoki boshqa vositalar orqali javob berishga fursat bering;
8. Kompeleks yordam (tibbiyot xodimi logoped, massajist yordami) turini tashkil etish;
9. Tengdoshlaridan bola bilan o‘zaro muloqat kilishlarini so‘rang, chunki bolalar doimo bir birlari bilan muloqat kilish yo‘lini topadilar; Qo‘l, oyoqlarni boshqara olishda qiynalgan bolalar yozishda juda ko‘p qiyinchiliklarga uchraydilar. Shuning uchun ularning yozishlarga qo‘shimcha vaqt ajratish lozim yoki ularga ma’lumotning nusxasi berilishi yoki boshka o‘quvchi ularga yozib berishi mumkin.

Yengil darajadagi aqliy rivojlanishida muammosi bo‘lgan bolalar inklyuziv ta’limida sinflarni va dars jarayonini moslashtirish

• Yengil darajadagi aqliy rivojlanishida muammosi bo‘lgan bolalar inklyuziv ta’limida sinflarni va dars jarayonini moslashtirish
• 1. Aqliy rivojlanishida muammosi bo‘lgan bolalar diqqatini tarqoqligini xisobga olib partada ortiqcha narsalar bo‘lmasligi kerak;
• 2. Aqliy rivojlanishida muammosi bo‘lgan bolalar tez charchab qolishini xisobga olgan xolda, ular xarakatda bo‘lish imkonini beruvchi topshiriqlar berib turish («daftarlarni yig‘», «doskani tozala» kabi);
• 3. Xar bir darsda jismoniy daqiqa o‘tkazishni unutmaslik;
• 4. Sinfda lider qobiliyatiga ega bo‘lgan o‘quvchini aniqlab, «sinf boshqaruvchisi» (imkoniyati cheklangangina o‘qituvchi) etib tayinlash (bu ukuvidan o‘qituvchi aqliy rivojlanishida muammosi bo‘lgan bola bilan ishlayotganda ko‘proq foydalanadi);

Jamiyatda insonlar orasida nogiron bolalar xakida bilimlarning yetishmasligi okibatida maxsus extiyojli bolalar ta’limdan chetda qolib ketmokdalar. Bundan tashkari nogiron bolaning kobiliyatlari, xukuklari va extiyojlari muntazam ravishda kadrlanmasa, bolalarda uziga va qobiliyatlariga nisbatan salbiy munosabat shakllanib boradi. Xar qanday jamiyatda xar bir bola noyob, maxsus extiyojli bolalar esa boshka bolalar singari xuquq, extiyoj va intilishlarga ega degan dalilni idrok etish zarurati mavuddir. Ushbu bilimlarni chuko‘rlashtirish buyimkoniyaticheklangana ish olib borish bola, oila, xam jamiyat darajasida xamma uchun muximdir.
inklyuziv ta’lim qashshoqlik va ajratish iskanjasidan qutulishga imkon beradi;
• kamsitishlarning oldini oladini oladi, imkoniyati cheklangan bolalarning teng huquqligini ta’minlaydi;
• inklyuziv ta’lim maxsus extiyojli bolaning o‘z oilasi va jamiyat orasida bo‘lishiga imkon beradi;
• inklyuziv ta’lim yanada inklyuzivlikga olib keladi;
• inklyuziv ta’lim barcha uchun ta’lim sifatini yaxshilaydi;
• imkoniyati cheklangan bolalar sog‘lom tengdoshlari orasida tabiy sharoitda yashash va mexnat qilishga moslashadilar;
• ularning ijtimoiy jamiyaga moslashishi samarali kechadi.