• Umumiy o‘quv rejasiga to‘liq kirish huquqi (Ta’lim dasturlari buyicha), shuningdek hamma ta’limiy va ijtimoiy tadbirlarda ishtirok etish huquqi
• Umumiy o‘quv rejasiga,
ta’limiy va ijtimoiy
tadbirlarga tanlangan kirish.
Qaerda va qachon
• Butun kun davomida umumiy o‘quv ta’limi sinflarida o‘qish
• Umumiy ta’lim tizimlari
sinflarida qisman yoki to‘la
o‘qish.
Qanday
• Hizmatlarning to‘liq spektori umumiy ta’lim tizimi muhitida mujassam qilingan (masalan guruhlarda ta’lim). • Umumiy va maxsus ta’lim birlashtirilgan ta’lim tizimiga mujassam etilgan.
• Hizmatlarning to‘liq spektori
umumiy ta’lim sinfida ham va
undan tashqarida ham beriladi
(masalan resurs xonasida).
• Umumiy va maxsus ta’lim
ta’limning alohida tizimlari
sifatida saqlanadi.
Nima uchun
• O‘quvchilarni akademik, ijtimoiy hissiyotli, xulqiy va jismoniy rivojlantirish uchun va ularni jamiyatga o‘z xissalarini qo‘shishlariga tayyorlashga rag‘batlantirish uchun
• O‘quvchilarni akademik,
ijtimoiy-xissiy, xulqiy va
jismoniy rivojlanishi hamda
ularning jamiyatga o‘z
xissalarini qo‘shishilarini
rag‘batlantirish uchun
Ko‘rishida nuqsoni bo‘lgan bolalar inklyuziv ta’limida sinflarni va dars jarayonini moslashtirish. O‘qituvchi ko‘rishida nuxsoni bo‘lgan boladan (agarda u zaif ko‘ruvchi bo‘lsa) sinf taxtasini ko‘rish uchun eng qulay joyga surab uni o‘sha joyga o‘tkazishi lozim;
- Agar ko‘rishida nuqsoni bo‘lgan bolaning ko‘zlari yoruglikka sezgir bo‘lsa, uni deraza yoniga o‘tkazaslik kerak. Shuning uchun xam bolaning ko‘zlarini yoruglikdan saqlash uchun karton to‘sikni ishlatish mumkin;
-Sinfdagi eng axloqiy va olijanob o‘quvchilarni aniqlab, ko‘rishida nuqsoni bo‘lgan bolaga «yo‘l boshlovchi» o‘quvchi kilib tayinlansa yukori natijaga erishish mumkin;
-O‘qituvchi sinf taxtachasiga yozilgan ma’lumotlarni baland ovozda o‘qishi talab etiladi;
-Ko‘rishida nuxsoni bo‘lgan bola ma’lumotlarni eshitish va taktil sezgilari asosida egalaydilar. Shuning uchun xam ularga buyumlarni ushlab ko‘rish imkoniyatini berish kerak;
-O‘qituvchi sinfiy munozaralarda kim gapirayotganligini ko‘rishida nuqsoni bo‘lgan bola bilishi uchun xar bir o‘quvchining ismini aytib turishi kerak.
Eshitishda nuqsoni bo‘lgan bolalar inklyuziv ta’limida sinflarni va dars jarayonini moslashtirish
1. Eshitishda nuqsoni bo‘lgan bolani o‘qituvchi va doskaga yakinrok (3 metrdan oshmasligi), sinfdagilarning barchasini ko‘ra oladigan joyga o‘tkazish;
2. O‘qituvchi dars jarayonida faqt sinfga o‘quvchilarga karab dars o‘tishi, eshitmaydigan o‘quvchilarni o‘ziga qaratib dars boshlashi; O‘qituvchi mavzuni
tushintirayotgan paytda kitob yoki boshka buyumlar bilan yuzini bekitmasligi, doskadagi ma’lumotlar xakida tushuncha berayotagnda esa orqa tomoni bilan turib qolmasligi shart. Chunki eshitishda nuqsoni bo‘lgan bolalarning ko‘pchiligi o‘quv materiali, tushuntirish, murojaat va h.o.larni labdan o‘qish asosida qabul qila oladilar;
6. O‘qituvchi aniq talaffuz va baland ovozda lekin bakirmasdan gapirishi tavsiya etiladi.
5. Doimiy ravishda sinfda shovqin ko‘tarmasligi talab etiladi. Inklyuziv sinf xonasi maktabning tayanch va sokin tarafida bo‘lishi talab etiladi;
4. Eshitishda nuqsoni bo‘lgan bolani boshka bolalarning labini ko‘ra olishi uchun partalarni shunga muvofik tarzda joylashtirish lozim;
3. Inklyuziv sinf xonasi yaxshi yoritilgan bo‘lishi kerak. Chunki eshitishda nuqsoni bo‘lgan bolalarning o‘qituvchi va o‘quvchilarning yuzini, qo‘llarini yoki labini yaxshi ko‘rishi kerak;
Tayanch xarakat a’zolardaida inklyuziv ta’limida muammolari bo‘lgan bolalar sinflarni va dars jarayonini moslashtirish Yengil darajagi serebral falaj bolani umumta’lim sinflarda o‘qitish uchun ko‘p narsa talab etilmaydi. Ammo og‘ir darajadagi serebral falaj bolani umumta’lim tizimida o‘qitish sinfni moslashtirish bir o‘z murakkabroq.