8. Binolarni aerodinamik harakateristikasi

8. Binolarni aerodinamik harakateristikasi
Qurilish aerodinamikasi binolarga havo oqimini (shamol) tasirini o’rganadi. Aerodinamik harakteristika bino yuzasiga aerodinamik kuchlarni tasirini ya’ni shamolni tezligi va oqimi, binoan geometrik shakli himoyalanish darajasini taqsimotini harakterlaydi. Binolarga shamolni ta’sirini o’rganish uchun havo oqimining yo’nalishiga perpendikulyar joylashgan plastinka olamiz. (rasm 2.1)
Oqimda oqimcha ajratamiz va uni uchun Bernulli tenglamasini yozamiz.

; [2.1]
b u yerda:
O-O kesimdagi tezlik
1-1 oqimdagi tezlik
havoni og’irlik zinchligi
-O-O va 1-1 kesmalardagi bosim
[2.2]
Rasm 2.1. Havo oqimining yo’nalishiga
perpendikulyar o’rnatilgan plastik
Formuladan ko’rinadiki -atmosfera bosimi bo’la oladi, chunki O-O kesim va 1-1 oraliqdagi masofa unchalik katta emas, ya’ni tezlik yengil oqimchani tezligidir. [2] formulani chap tomoni ortiqcha 1 nuqtadan atmosfera bosimni P_ctberadi. U holda 2-formula quyidagi ko’rinishni oladi.

[2.3]
Bu yerda = ;
aerodinamik koeffisent ; da ; bo’lsa barcha oqim kinematik energiyasi S nuqtada, plastinkani oldida bosimga aylanadi. Plastinkani oldida nuqtalarida tezlik dan farq qiladi unda
Tajribalar shuni ko’rsatadiki plastinkani shamol teguvchi tomonida
Shamol tegmaydigan tomonida ya’ni bosim manfiy qiymatga ega bo’ladi.
Shunday qilib P_ct statik bosim, shamol tomonidan yuzalarga ta’siri quyidagidan topiladi.
[2.4]
K-ni oldida ishoraga qarabstatik bosim musbat va manfiy bo’lishi mumkin. Agar bosim manfiy bo’lsa, karalayotgan yuzaga havo so’riladi yoki atrakli hosil bo’ladi.


9. Sanoat binolarini himoyalanganligini aerodinamik harakateristikasiga ta’siri
Biz yuqorida yolg’iz turgan himoya binoan aerodinamik harakteristikasini kurdik. Ammo qushni binolar, o’rmon-darahtzorlar va boshqalar shamol oqimini sekinlashtiradi. Himoyalanishni umumiy formulasi quyidagicha topiladi.
[2.5]
Bunda -himoyalanish koeffisenti K himoyalanayotgan binoan himoyalanish koeffisenti. Bino uqiga nisbatan perpendikulyar ravishda yunalgan havo oqimida, himoyalanayotgan binoni shamol yunaluvchi tomonida aerodinamik koeffisentlar quyidagi ko’rinishni oladi.

-binolar orasidagi masofani (L) binoni oldingi kismi balandligiga nisbati