8-mavzu: Konfliktli vaziyatlarni hal etishda oilaning roli Reja: Oila jamiyatning ijtimoiy birligi Oiladagi soglom muhit va oilaviy muloqot

Savollar:

1. 
   Ayollarda intuiqiya yerkaklarga nisbatan rivojlangan bo’ladi. Ularda oltinchi xis bor, buni ko’pincha «ayollar intuiqiyasi» deb ataishdi. To’grimi yoki noto’gri?
   
2. 
   Ayollar ko’p gapiradi. O’tirishlardaular yerkaklarga nisbatan ancha ko’p gapiradilar.
   
3. 
   Ayollar ko’proq boshkalarga ko’llarini tekizadilar.
   
4. 
   Ayollar muammoni birinchi bo’lib sezadilar va muammoga karshi tura oladilar.
   
5. 
   Umuman olganda, yerkaklar va ayollarning suhbat uchun tanlaydigan mavzulari bir xildir.
   
6. 
   Turli tadbirlarda odamlar ayollarga nisbatan yerkaklarni ko’proq do’kat bilan yeshitadshar.
   
7. 
   Yerkaklar ayollarga nisbatan samimiyroq va ochiqdirlar.
   
8. 
   Yerkaklar va ayollar umuman bir xil narsalar ustidan kulishadi, ularda yumorga munosabat o’xshashdir.
   
9. 
   Yerkakchar o’zlariga nisbatan mas’ulrok bo’lib, omadi kelmaganda aybni qo’proq o’zlaridan qidiradilar.
   
10. 
    Yerkaklar voqyea-hodisani avra-astarigacha muhokama qilishni yoqtiradilar.
    

Javoblar:

1. 
   Noto’g’ri, Tadqikotlar ayollarning alohida xususiyati borligini tasdiklamaydi va ulardagi intuiqiya yerkaklardagidan kuchlirok emas. Ammo ayollar narsalarning eng kichik yelementlarigacha, mayda-chuydasigacha alohida ye’tibor berishadi. Bu kichik detallarga bo’lgan yetibor ularda "intuiqiya kuchli" degan noto’g’ri tushunchaning shakllanishga sabab bo’lgan. Masalan, intonaqiya, mimika, tana harakatlari, kim qanday kiyinganligi, uning modasi va rangi v.h.
   
2. 
   Noto’g’ri. Ayollarga nisbatan yerkaklar ko’prok gapiradilar. Tadqiqotlar shuni ko’rsatdiki, bir rasmni ta’riflab berish so’ralganda, ayollar uni o’rtacha 3 minut ta’riflaganlar, yerkaklar esa xuddi shu rayem haqida o’rtacha 13 minut gapirganlar.
   
3. 
   Noto’g’ri. Odatda yerkaklar ayollarga nisbatan ko’prok boshka odamlarga ko’l tegizadilar. Ular ayollarni kuzatib ko’yganda, mashina yoki stol atrofiga o’tirilganda, biror yordam berishda ko’proq ayollarga qo’l tegizadilar, o’rtacha olganda, yerkaklar ayollarga nisbatan 4 marotaba ko’prok ayollarga ko’l tegizadilar. Shuningdek, yerkaklar o’zaro ham bir-birlariga ko’p qo’l tegizadilar (sa-lomlashganda, sport o’yinlarida, bir-birlarini ko’llab-kuvvatlaganda).
   
4. 
   To’g’ri. Yerkaklar ko’proq bayonot qilsalar ham, aslida ayollar birinchi bo’lib turli ijtimoiy va oilaviy muammolar haqida gapira boshlaydilar. Shunga karamasdan ayollar muammo­ni ko’prok yumshatibrok, to’g’ridan-to’gri aytmasdan, pardaliroq qilib ma’lum qiladilar. Tadqikotlar shuni ko’rsatadiki, ayollar OITS, narkomaniya, uyushgan jinoyatchilik, jinsiy kasal-liklar bo’yicha jamoat fikriga birinchilardan ta’sir yetishni boshlaganlar va ta’sir yeta olgan-lar. Ayollar jamiyatdagi inqirozlar va muammolarni birinchi bo’lib belgilaydilar va jamoa muhokamasiga qo’yishga intiladilar. Ammo ayollar qo’lida moliyaviy resurslarning mavjud emasligini xisobga olgan xolda ular jamiyatdagi mana shunday inkiroziy vaziyatlarga qarshi keng va takomillashgan harakatlarni olib bora olmaydilar.
   
5. 
   Noto’g’ri. Odatda, yerkaklar va ayollar xar xil narsapar xaqida gapiradilar. Tadqiqotlar shuni ko’rsatadiki, ayollar ko’proq parhyez, o’zaro munosabatlar, tashki ko’rinish, kiyim-kechak, salomatlikni asrash, xis-tuyg’ular xakida gapirishni yoktiradilar, yerkaklar esa sport, siyosat, texnika, ilmiy yangiliklar, ish, mashinalar haqida ko’proq gapiradilar. Ayollar va yerkayutar o’rtasida mavzu tanlashda katta farqlar mavjud.
   
6. 
   To’g’ri. Haqiqatidan ham yerkaklarning ma’ruzalarini ko’proq kizikish bilan tinglashadi. Ham yerkak, xam ayol tinglovchilar o’rtasida o’tkazilgan tadqiqot yerkak ma’ruzachilarning ma’ruza-lari ko’proq ye’tibor bilan tinglanishini isbot kilgan.
   
7. 
   Noto’g’ri. Tadqikotlar shuni ko’rsatadiki, yerkaklar emas. banki ayollar ko’proq samimiy xolda, ko’zlarga qarab, iliklik bilan suxbat qurishar ekan, Agar suhbat yaxshi davom yesa, ayollar ko’zlarga qarashni cho’zishadi, yerkaklar esa ko’z urishtirishlardan qochishadi. Shuningdek, ayollar ko’prok kulib karashadi, suhbat davomida boshlarini kimirlatib, suhbat mavzuini ma’qullab turishadi. Yerkaklar o’z samimiyligini ochiq bildirishdan cho’chishadi. Samimiylik ayollarga xos xususiyat, ko’rslik va sirlarni yashira olish yerkaklarga xos xususiyat sifatida baxolanadi.
   
8. 
   Noto’g’ri. Yerkaklar va ayollarning yumorga munosabati turlichadir. Ayollar yerkaklarga nisbatan kam hazillashishadi. Yerkaklar hazili qo’polrok bo’ladi. Yerkaklar o’zaro juda ko’p xazil ishlatishadi.
   
9. 
   Noto’g’ri. Tadqiqotlar shuni ko’rsatadiki, ayollar yerkaklarga nisbatan ko’prok o’z-o’ziga nis­batan tankidiy nazar bilan qaray olishadi, o’zlariga nisbatan tankidiy fikr-muloxalarni kabul qila olishadi va yeshitishadi. Ular bunday vaziyatlarda o’z-o’zlarini ayblashga moyilrokdirlar. Ular suxbat davomida o’z nutklarida «Meni kechirasiz...», «Men boshqa narsani nazarda tutgan edim..», «Afsus», "Uzr" kabi so’zlarni ko’proq ishlatishadi. Yerkaklar ko’kkisdan ularga karshi karatilgan tankidni "sapchish", tan olmaslik, isbot yetilishini talab qilish, o’zganing ayblarini topishga urinish ynalishida qabul qilishadi. Yerkaklar o’z ichida tanqid to’g’riligini tan olsalar ham, tashkarida o’zlarini aksincha tutadilar. Ularning ko’pchiligi tankidni. aynikea u ayol kishi tomonidan bildirilayotgan bo’lsa, tan olishni o’zlariga yep ko’rmaydilar.
   
10. 
    Noto’g’ri. Ayollar muammoning eng mayda detallarigacha muhokama kilishadi. Shuningdek, ayollar muammoga har turli ta’riflar berishda yerkaklarga nisbatan ustunroq bo’lib, jarayonga ijo-diy yondashadilar. Ammo ayollar ko’prok, mayda narsaaarga ye’tibor karatib, bosh mazmunni ajratib olishga yerinadilar. Ayollarni qiziqtirgan mayda-chuydalar yerkaklarning yensasini kotiradi. Ular aniqlik tarafdoridirlar. Shu bois, yerkaklar turli muammolarni aniq ifoda yetgan, muammoning bosh mazmunini belgilab bera olgan insonlar sifatida o’zini ko’rsata oladilar.
    

Oilaviy hayotni to’gri tashkil qilish va uni ziddiyatlardan asrash oilaning barcha a’zolaridan ma’lum tamoyillarga bo’ysunib yashash, ma’lum bilim va ko’nikmalarni fo’llash zaruriyatini talab yetadi. Mana shu taablardan ba’zilar borasida to’xtalib o’tamiz.