>0 W tezlanish shakl
BA aylanayotgan tomonga qarab yo’ nalgan bo’ ladi. Aks holda <0 shakl aylanayotgan teskari yo’ naladi ( 124 - rasm a, b)
124-rasm
( 62 ) ni ( 61 ) ga qo’ yib B nuqtaning tezlanishi topiladi.
B A BA BA W W W W n ( 62 )
Tekis shaklning har qanday B nuqtasining tezlanishi qutbning tezlanishi bilan Bnuqtaning tekis shakl shu birga shu qutb atrofida aylanishdan hosil bo’ lgan urinma ( aylanma) va normal tezlanishlarning geometrik yig’ indisiga teng bo’ ladi.
Tekis shakl ixtiyoriy nuqtasi tezlanishining miqdor va yo’ nalishini ( 62 ) dan foydalanib aniqlash murakkab bo’ lishi mumkin. Bunday holda WB tezlanishni bir
biriga perpendikulyar yo’ nalgan o’ qlardagi proyeksiyalari topiladi. Buning uchun o’ qlardan birini, masalan X o’ qni, aylanish radiusi ( AB ) bo’ ylab, ikkinchisini esa unga perpendikulyar ravishda o’ tkazib ( 63 ) ni shu o’ qlarga proyeksiyalaymiz:
Tezlanish WB ning koordinata o’ qlaridagi proyeksiyalari ma’ lum bo’ lsa, uning moduli va yo’ nalishi quyidagi formulalardan topiladi.
BX BY W 2
W 2
B W
(64)
WB cos(W , X ) WBX ;
cos(W ,Y ) WBY ;
WB (65)
TAKRORLASH UCHUN SAVOLLAR:
Qattiq jismning qanday harakatiga tekis parallel harakat deyiladi?
Tezliklar oniy markazi nima?
Tekis shakl ikki nuqtasi tezliklarining yo’nalishi ma’lum bo’lsa, tezliklar oniy markazi qanday aniqlanadi?
Burchak tezligi qanday aniqlanadi?
Tekis shakl ixtiyoriy nuqtasining tezlanishi qanday aniqlanadi?
