A. A. Yusupxodjayev,B. T. Berdiyarov
Yüklə 2,63 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
3.1-rasm . Ruxni pirometallurgik usulda ishlab chiqarishning prinsipial texnologik sxemasi Gidrometallurgik usulda kuydirish jarayoni 900-1000 o S da olib boriladi va yakunlovchi mahsulot sifatida kukun holidagi kuyindi olinadi. Olingan kuyindi sulfat kislotasi eritmasida tanlab eritiladi. Eritmadan rux elektroliz usulida metallik holatda ajratib olinadi, sulfat kislotasi esa Regeneratsiya bo‘lib qaytadan tanlab eritishga yuboriladi. Gidrometallurgik usulda ruxni ishlab chiqarishning texnologik sxemasi 3.1- rasmda ko‘rsatilgan Rux boyitmasini yuqori haroratda oksidlantirish, hozirgi paytda, asosiy texnologik usuldir. Kanadada olib borilgan izlanishlar shuni ko‘rsatadiki rux sulfidini eritmadagi kislorod bilan ham oksidlantirsa bo‘lar ekan: ZnS + O 2 (eritmada) + N 2 S (eritmada) = ZnSO 4 + S o + H 2 O (3.3) Jarayon avtoklavda 1000 o C dan ziyod va umumiy bosim 10 5 Pa dan yuqori sharoitlarda olib boriladi. Sanoatda bunday texnologiyani qo‘llash qiyindir. Sulfidli rux boyitmasi Aglomeratsion kuydirish Aglomerat Gazlar Distillyatsiya Sulfat kislotasi ishlab chiqarishga Pusyera Kadmiyni ajratib olishga Homaki rux Rafinirlash Tayyor rux Raymovka Velsevlash Klinker Vazgonlar Koks 146 3.2- rasm. Sulfidli Rux boyitmasini gidrometallurgik usulda qayta ishlash jarayonining prinsipial texnologik sxemasi Texnologik sxemalarni tahlili shuni ko‘rsatib turibdiki, jarayon bir necha bosqichdan iboratdir. Amaliyotda esa, sxemalar ancha murakkabroqdir. Bunga ikkita sabab bor: 1) xosh ashyoda mavjud bo‘lgan bir qator ruxga yo‘ldosh elementlarni ajratib olish zarurligi; 2) xom ashyoni qayta ishlash uchun tayyorlash jarayonlarini tashkil etish. Dunyo miqyosida taxminan 20% rux pirometallurgik va 80% rux gidrometallurgik usullar bilan olinadi. Sulfidli rux boyitmasi Oksidlovchi kuydirish Kuydirma Gazlar va changlar Tanlab eritish Changdan tozalashga Rux keki Qo’shimch a qayta ishlashga Eritma Ruxni elektr cho’ktirish Katod rux Zarralardan tozalash Ishlatilgan elektrolit Eritish va quyish Rux Chang Sulfat kislota ihlab chiqarishga 147 Nazorat savollari 1. Ruxning asosiy texnologik hususiyatlari? 2. Ruxni xom ashyodan ajratib olishning usullari? 3. Sulfidli Rux boyitmasini gidrometallurgik usul avzalliklari? 4. Sulfidli Rux boyitmasini pirometallurgik usul avzalliklari? Yüklə 2,63 Mb. Dostları ilə paylaş:
|