A qodiriy nomli jizzax davlat pedagogika instituti maktabgacha ta

Mavzular nomi 
Ped.tex. 
Ax.tex. 
ON soat adabiyo
t 
1. 
Fanning predmeti va vazifalari. 
Meyor 
va 
patologiya 
tushunchasi 
Bahs 
usuli
slayd 
2 
[1-3-4] 
2. 
Meyordagi 
va 
patologik 
rivojlanish nazariyasi 
Klaster
Ko‘rgazmali 
qurollar 
2 
[2-4] 
3 
Tilni egallash konsepsiyalari 
Klaster
Ko‘rgazmali 
qurollar 
2 
[6-7-8] 
4 
So‘zni 
tovushii 
shakiini 
o‘zlashtirish 
Bahs 
usuli
slayd 
2 
[3-4-5] 
5. 
Bola 
nutqini 
leksikasini 
rivojianishi 
Bahs 
usuli
slayd 
2 
[3-4-5] 
6. 
Tilni grammatik qonuniyatlarini 
o‘ziashtirish 
Klaster
Ko‘rgazmali 
qurollar 
2 
[5-8] 
7. 
Bog‘langan nutqni ontogenetik 
rivojianishi 
Bahs 
usuli
Slayd 
4 
[6-7-8] 
8. 
Nutqni rivojlanmay qolishida 
leksikaning 
o‘ziga 
xos 
hususiyatlari 
Klaster
Ko‘rgazmali 
qurollar 
2 
[1-3-4] 
9. 
Nutqiy patologiya sharoitida 
nutqning grammatik quriiish va 
bog‘langan nutqni shakllanishi 
Bahs 
usuli
Slayd 
2 
[2-4] 
On-30ball 
 
 

---

113 
Ma‘ruza mavzularining mazmuni 
1 - Modul. Bola nutqi ilmiy tadqiqot predmeti sifatida 
 
1 mavzu. Fanning predmeti va vazifalari. Meyor va patologiya 
tushunchasi 
Me‘yor tushunchasi. Statistik me‘yor. Funksional yoki individual me‘yor. Ideal 
me‘yor. Ijtimoiy me‘yor. Guruhiy me‘yor. Me‘yor me‘zonlari. .Patologiya va 
anomallik tushunchalari. 
2 mavzu. Meyordagi va patologik rivojlanish nazariyasi 
Rivojlanish tushunchasi. Bosqich va davrlar. Senzitiv davr hususiyatlari. Yosh 
krizislari va ularning hususiyatlari. 
3 mavzu. Tilni egallash konsepsiyalari 
Tug‘ma bilimlar nazariyasi (H.Хомский, Д.Макнил, Д.Слобин). Tilni 
o‘zlashtirishning kognitiv nazariyasi. Ж.Пиажепп bolaning semiotik rivojlanish 
gipotezasi. Tilni o‘zlashtirish asoslarini ijtimoiy-prognostik yo‘nalishda o‘rganish 
(Дж.Брунер, M. Хеллидей). 
L.S. BbiroTctdyning ―nutq - til belgilari vositasida rivojlanuvchi o‘ziga 
xos faoliyat sifatida‖ konsepsiyasi. Inson xulq-atvorini belgili regulasiyasi (A.P. 
Лурия). 
2 Modul. Me‘yordagi nutqiy ontogenez bosqichlari 
4 mavzu. So‘zni tovushii shakiini o‘zlashtirish 
Nutqiy ontogenezni dastlabki bosqichi. Nutqni tug‘ma asoslari: chaqaloqning 
qichqirishi va yig‘isi, ularni bolaning sub‘ektiv holati bilan aloqasi. Bolalik davrini 
dastlabki vokalizasiyasi: gugulash va guvrash, ularni biologik determinasiyasi. 
Gugulash davri hususiyatlari. Guvrashning fonetik boyligi va hilma-hilligi. 
Guvrash tuzilmalarinin abamivati va o‘zgarish hususiyatlari. Ona tilini hissiy-
ifodaviy 
vokalizmini o‘zlashtirish. 
―Nutqiy imo-ishoralar‖ fonemalarni yuzaga kelish asoslari sifarida. Nutqning 
artikulyasion tomonini o‘zlashtirish qoniniyatlari. 
5 mavzu. Bola nutqini leksikasini rivojianishi. 
So‘zli nutq texnikasiga o‘tish. EJastlabki bolalar leksikoni hususiyatlari: uning 
tarkibida guvrash komplekslarini mavjudligi, tovush-taqlidiy so‘zlami qo‘llash. 
Tovush-taqlidiy nominasiya va protiso‘zlardan me‘yoriy so‘zlarga o‘tish. 
Nominasiyalash mexanizmlarini shakllanishi. Bolalar nominasiyasining semantik 
va 
Grammatik funksiyalari. 
So‘zni belgilash hususiyatlari bilan tanishish jarayoni: denotative va 
signifikativ mazmunlarni shakllanishi. Bola nutqini til vositalari xarakteristikasi. 
Bolalar tomonidan so‘zlarni ma‘nisini talqin etish hususiyatlari, ularni 
semantizasiyasi usullari. To‘g‘ri va ko‘chma ma‘no: verbal assasiasiyalar 
rivojianishi. So‘zni leksik-grammatik variantlarini o‘zlashtirish. 

---

114