Abdulxakimov a. B

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14
15
Javob	D	C	A	D	D	A	D	A	A	B	B	B	D	B	C

JAVOBI YOZILADIGAN TESTLAR Dengiz sathidan 500-700 m dan baland bo‘lgan joylar mintaqaga kiradi. Javob: adir mintaqasiga kiradi To‘qaylarda nima sababdan o‘simlik turlari ko‘p? Javob: O‘rta Osiyoning tekislik qismidagi daryo vodiylarida, ko‘llar bo‘yida to‘qay o‘simliklari ko‘p o‘sadi. Bunday yerlarda daryolar keltirgan ko‘p yillik loyqa mineral o‘g‘it vazifasini o‘taydi. O‘rta Osiyoda tabiat zonasi katta maydonni egallaydi. Javob: cho‘l mintaqasi Cho‘llarda keng tarqalgan hayvonlar quyidagilar: Javob: turli kemiruvchi hayvonlar, sudralib yuruvchi hayvonlar va qushlar keng tarqalgan. Cho‘l o‘simliklari cho‘l sharoitida o‘sishga qanday moslashgan? Javob: jazirama issiq, qurg‘oqchilik va sho‘rxok yerlarda o‘sishga moslashgan. NAZORAT ISHI Mavzu: O‘zbekistonning Yer yuzasi, geologik tuzilishi va foydali qazilmalari Nazorat shakli: Geografik topshiriq Berilgan jadvalga foydali qazilmalar qaysi konlardan qazib olinishini raqamlarda ko‘rsating. JADVAL JAVOBLARI №	Foydali qazilma nomi	Qazilma konlari	Javob raqamlari
1	Gaz	Shoxpaxta

27

2	Neft	Ustyurt
3	Qo‘ng‘ir ko‘mir	Muruntov
4	Mis	Ingichka
5	Rux	Qoraqo‘ton
6	Qo‘rg‘oshin	Sho‘rtan
7	Volfram	Sharg‘un
8	Oltin	Ohangaron
9	Tuzlar	Chimyon
10	Marmar	Xovdoq
11	Toshko‘mir	G‘ozg‘on
12	Aluminiy	Jarqoq
13	Uran	Xo‘jayikon
14	Temir	Ko‘kpatas
15	Mineral suvlar	Uchquduq Sulton— Uvays Jayronxona

NAZORAT ISHI Mavzu: O‘zbekistonning tuproqlari, o‘simlik va hayvonot dunyosi. Tabiat zonalari Nazorat shakli: Geografik topshiriq Quyidagi tabiat zonalariga xos bo‘lgan mintaqalarni aniqlang. TOPSHIRIQLAR JAVOBLARI №	Tabiat zonalariga xos bo‘lgan xususiyatlar	Mintaqalar nomi	Javob raqamlarda
1	Dengiz sathidan 400-500 m gacha bo‘lgan joylarni o‘z ichiga oladi	Cho‘l mintaqasi	1
2	Sirdaryo, Amudaryo, Chirchiq, Zarafshon sohillarida uchraydi	Adir mintaqasi	1

28

3	Qizilmiya, qamish, saksovul, quyonsuyak, iloq o‘sadi	Tog‘ mintaqasi	1
4	Xongul, tulki, chiyabo‘ri, qirg‘ovul, g‘oz, o‘rdak yashaydi	Yaylov mintaqasi	1
5	1000-1200 m gacha bo‘lgan joylarni o‘z ichiga oladi		2
6	Nam iqlim va qalin o‘simliklar qoplami mavjud		3
7	Alp o‘tloqlari tarqalgan		4
8	O‘rmonlarida bodom, pista, do‘lana, yong‘oq, olma, olcha ko‘p		3
9	Hayvonlari bo‘z va sarg‘ish tusda		1
10	Bo‘z tuproqlar keng tarqalgan		2
11	Tuproqlari tarkibida chirindi miqdori 4-6 % ga yetadi		3
12	Alqor, bug‘u (elik), qo‘ng‘ir ayiq, tog‘ takasi, qor barsi, oq tirnoqli ayiq yashaydi		4
13	Hayvonot dunyosi cho‘l hayvonot dunyosiga nisbatan kambag‘alroq		4
14	Ko‘pchilik hayvonlarning yashashi uchun muayyan sharoit mavjud		3
15	Yirik sutemizuvchilardan jayron va sayg‘oq yashaydi		1

4. 
   NAZORAT ISHI
   

Mavzu: O‘zbekistonning tabiiy-geografik o‘lkalari (Chirchiq-Ohangaron, Farg‘ona,
Mirzacho‘l, Zarafshon, Qashqadaryo)
Nazorat shakli: Test sinovi


29

Chirchiq-Ohangaron vodiysini qaysi tog‘ tizmasi Farg‘ona vodiysi bilan ajratib turadi? a) Ugom; b) Talas; c) Qurama; d) Chotqol. Chirchiq-Ohangaron vodiysidagi tog‘lar qaysi eralarda vujudga kelgan? a) Paleozoy, mezozoy, kaynozoy; b) Arxey, kaynozoy, paleozoy; c) Proterazoy, mezozoy, kaynozoy; d) Proterazoy, mezozoy, arxey. Respublikamizdagi eng baland cho‘qqi Hazrati Sulton (4643 m) qaysi tabiiy o‘lkada joylashgan? a) Zarafshon; b) Surxondaryo; c) Qashqadaryo; d) Mirzacho‘l Farg‘ona vodiysini qaysi tog‘ tizmalari o‘rab turadi? Qurama, Chotqol, Oloy; Chotqol, Ugom, Piskom, Turkiston; Chotqol, Oloy, Qorjontog‘, Talas; Mo‘g‘iltog‘, Qurama, Chotqol, Farg‘ona, Turkiston, Oloy Qo‘qon shamoli, asosan, qaysi fasllarda ko‘proq esadi? a) Bahor va kuzda; b) Qish-bahorda; c) Yoz va kuzda; d) Kuz va qishda. Morguzar tog‘ini Nurota tog‘idan qaysi daryo ajratib turadi? a) Sirdaryo; b) Sangzor; c) Norin; d) Zarafshon Mirzacho‘l o‘lkasiga qaysi tomondan Arktika havo massalari bemalol kirib kela oladi? a) Sharqdan; b) Janubdan; c) G‘arbdan; d) Shimoldan. Zarafshonda YUNESKO —Qizil kitobi” ga kirtilgan qaysi hayvon yashaydi? a) Jayron; b) Bo‘rsiq; c) Tulki; d) To‘qay mushugi. Qashqadaryo o‘lkasining qaysi shahrida „Kenglik" stansiyasi bor? a) G‘uzorda; b) Shahrisabzda; c) Kitobda; d) Qarshida. Qashqadaryo vohasi qaysi tog‘lar orqali Surxondaryo bilan chegaradosh? a) Hisor-Bobotog‘; b) Hisor-Nurota; c) Ko‘hitang-Boysun; d) Hisor-Boysun. Test raqami

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

30

Javob

C

A

B

D

A

D

C

A

C

D

Javobi yoziladigan testlar.

11. 
    Chirchiq daryosi qaysi daryolarning quyilishidan hosil bo‘ladi?
    

Javob: Chotqol va Piskom daryolarining qo‘shilishidan hosil bo‘ladi.

11. 
    Farg‘ona vodiysidagi chirindiga boy tuproqni yozing.
    

Javob: To‘q tusli bo‘z tuproqlar (chirindi miqdori 3,5 - 4 foiz)

11. 
    Qaysi tabiiy o‘lka Yer po‘stining cho‘kishi tufayli hosil bo‘lgan tektonik botiqda joylashgan?
    

Javob: Farg‘ona vodiysi

11. 
    Mirzacho‘lning daryo va suv havzalarida uchraydi.
    

Javob: Mirzacho‘lning daryo va suv havzalarida zog’orabaliq, olabug’a, laqqabaliq, cho ‘rtanbaliq, qorabaliqlar uchraydi.

11. 
    Arnasoy, Aydar va Tuzkon ko‘llari qaysi tabiiy o‘lkaga tegishli?
    

Javob: Mirzacho‘l tabiiy geografik o‘lkasi
8- NAZORAT ISHI
Mavzu: O‘zbekistonning tabiiy-geografik o‘lkalari (Surxondaryo, Qizilqum, Quyi Amudaryo, Ustyurt).
Nazorat shakli: Test topshiriqlari

1. 
   O‘zbekistondagi eng baland cho‘qqi - Hazrat Sulton (4643 metr) cho‘qqisi qaysi tabiiy geografik o‘lka hududida joylashgan?
   

A) Qashqadaryo; B) Surxondaryo; C) Zarafshon; D) Mirzacho‘l;

2. 
   O‘zbekistondagi eng katta Xo‘jaikon koni qaysi tabiiy geografik o‘lka hududida joylashgan?
   

A) Qashqadaryo; B) Mirzacho‘l; C) Zarafshon; D) Surxondaryo;


31

A) 100 km;

3.