O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI
O`ZBEKISTON FINLANDIYA PEDAGOGIKA
INSTITUTI
MAKTABGACHA TA’LIM FAKULTETI
MAKTABGACHA TA’LIM YO’NALISHI
208-GURUH TALABASI
ABDUXOLIQOVA DURDONANING
“Mustaqillik yillarida maktabgacha ta'lim tizimining
rivojlanishi” mavzusidagi
KURS ISHI
Ilmiy rahbar: _________________________
SAMARQAND-2023
MUNDARIJA
KIRISH
......................................................................................................................1
I BOB MUSTAQILLIKNING ILK YILLARIDAGI MAKTABGACHA
TA’LIM VA UNING BUGUNGI KUN QIYOFASI
.............................................3
1.1.Maktabgacha ta’lim tizimida
zamonaviylik
...................................................7
1.2.Mustaqillikdan keyingi maktabgacha ta’limdagi tub islohotlar va
o`zgarishlar haqida batafsil
......................................................................................11
II.BOB.O'ZBEKISTONDA TA'LIMNING BOSQICHMA BOSQICH
RIVOJLANISHI.
...................................................................................................17
2.1.O'zbekistonda sovet davridagi va hozirgi kundagi ta'lim.
............................17
2.2.Yangi renessons davrida pedagogika sohasining rivojlanishi.
.....................26
XULOSA
.................................................................................................................31
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:
................................................................32
KIRISH
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining «2017-2021 yillarda
maktabgacha
ta’lim tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida»gi qaroribilan
tasdiqlangan«Maktabgacha ta’lim tizimini yanada takomillashtirish boyicha 2017-
2021 yillarga moljallangan dastur»ning asosiy maqsadli vazifalari va yo’nalishlari
qatorida ilgor xorijiy tajribani hisobga olgan holda bolalarni har tomonlama
intellektual, axloqiy, estetik va jismoniy rivojlantirish sharoitlarini yaratish
belgilangan.Maktabgacha ta’lim va tarbiyaning davlat standarti 6-bobidadavlat
maktabgacha ta’lim tashkilotlarini o‘yinlar to‘plami, o‘yinchoqlar, mebel, jihozlar
va boshqa texnik vositalar bilan jihozlash keltirib o’tilganligi maktabgacha
yoshdagi bolalar tarbiyasida o’yinchoqlarning ahamiyati bugungi kunda bola
tarbiyasida muhim ahamiyatga ega.
Maktabgacha yoshdagi bolalar bilan ishlashda
tabiiy materiallardan
foydalanish muammosini o'rganishning dolzarbligi bolalarni rivojlantirish uchun
katta imkoniyatlar bilan bog'liq. ushbu materialga ega bo'lgan bola.
Hayotning tez o'sib borayotgan ritmi va ilmiy-texnikaviy taraqqiyotning
zamonaviy sharoitida bolalar ko'pincha tabiat bilan aloqa etishmasligini boshdan
kechiradilar, bu ularning asab tizimining rivojlanishiga va aqliy rivojlanishiga ta'sir
qiladi. Tabiiy material bilan ishlash bizga ushbu
muammoni qisman hal qilish
imkonini beradi, shuningdek, maktabgacha yoshdagi bolalarning fikrlash, fikrlash,
ijodiy va boshqa bir qator qobiliyatlarini rivojlantirishga katta ijobiy ta'sir
ko'rsatadi.
Ajoyib va boy tabiat. Biz u bilan uchrashganimizda qanday xilma-xil tuyg'ularni
boshdan kechiramiz! Yilning istalgan vaqtida u o'zining jozibasini turli yo'llar bilan
ochib beradi, xayolot va ijodkorlik uchun imkoniyat yaratadi, insonda nozik va
mehribon tuyg'ularni kuchaytiradi.
Har birimiz bolaligimizda tabiatda beixtiyor ko'rilgan mo’jizadan qotib
qolish baxtiga muyassar bo'lganmiz. Bu bahorda bo'lishi mumkin, quyosh
ishonchli tarzda sovutilgan erga o'z iliqligini yuboradi va u qishki sovuqdan isinib,
erishi bilan engil bug’bilan qoplanadi. Osmon esa yorug', quyoshdan yorug',
ko'zlarga qarash og'riyapti.
Tabiiy materialning o'zi fantaziya va tasavvur uchun oshxonadir. Va agar siz
uni qo'lda epchillik bilan birlashtirsangiz, ikkinchi hayot berilgandek, hamma
narsani jonlantirish mumkin.
Ushbu kitob sizga
javob topishga yordam beradi, unda siz bolalarga
allaqachon tanish bo'lgan ertak qahramonlari, kitob qahramonlari va noma'lum
mamlakatning mutlaqo notanish aholisi bilan uchrashasiz.
Kattalar va bolalarning mohir qo'llari ularni, shuningdek, fantaziyani
jonlantirishi mumkin, bu sizni hayratlanarli mamlakatga olib boradi, u erda siz eng
go'zal tuyg'ulardan biri - yaratilish quvonchini, ijodkorlikni bilishingiz va boshdan
kechirishingiz mumkin.
Tabiiy material - bu bolalar ijodiyotini rivojlantirish uchun oshxona.
Tabiiy material bilan ishlash bolani o'z ona tabiatiga yaqinlashtirish, unga
ehtiyotkorlik, g'amxo'rlik bilan munosabatda bo'lish
va birinchi mehnat
ko'nikmalarini rivojlantirish uchun katta imkoniyatlarga ega. Bolalarga tabiiy
ustaxonada mehmon bo'lib qolmasliklariga yordam berish va ular usta bo'lishlari
uchun ushbu ustaxonada ularning tabiat bilan uchrashuvlari qiziqarli bo'lishi, bo'sh
vaqtini to'ldirishi yoki bu vaqtda bola qiziqarli narsalarni qilishni xohlashi haqida
o'ylang. uni tizimli ishlashga o'rgatadigan ish . Turli materiallar bilan ishlashda
bolalar ularning xususiyatlari, xilma-xil tuzilishi bilan tanishadilar, mehnat
ko'nikma va malakalarini egallaydilar, fikrlashni o'rganadilar.
T. S. Komarova maktabgacha yoshdagi bolaning ijodini sub'ektiv ravishda
yangi mahsulotni yaratish, turli xil variantlarni ixtiro qilish, ma'lum bo'lganlarga
yangi tafsilotlarni qo'shish, tashabbus ko'rsatish deb hisoblaydi. Shu bilan birga,
asosiy e'tibor mahsulotga emas, balki bolaning ijodiy faoliyati jarayoniga
qaratiladi.
O'qituvchilarning turli avlodlari bolalar bilan ishlashda tabiiy materiallardan
foydalanish muammosiga murojaat qilishdi va har bir tadqiqotchi bu masalada
yangi narsalarni kashf etdi.