DƏRİNİN MÜXTƏLİF YANMA DƏRƏСƏLƏRİNƏ UYĞUN OLAN İŞIQ İMPULSUNUN QİYMƏTLƏRİ
Yanıq dərəcəsi
Partlayışın gücünə (kt) uyğun olaraq dərinin açıq hissələri üçün
Paltar altındakı dəri hissələri üçün
Xarakteristikası
Nəticə
1
10
100
1000
Yay paltarı
Qış paltarı
I
2,4
3,2
4
4,8
6
35
Dərinin qızarması, azca şişməsi
Sağalır
II
4
6
7
9
10
40
Şişlərin əmələ gəlməsi
İş qabiliyyətinin itirilməsi, uzun müddətli müalicə
III
8
9
11
12
15
50
Yaraların əmələ gəlməsi, dərinin solması
Çox uzun müddətli müalicə, 25-30 % ölümlə nəticələnir.
IV
>8
>9
>11
>12
>15
>50
Dərinin kömürləşməsi
Ölüm
IŞIQ ŞÜALANMASININ GÖZLƏRƏ TƏSIRI
NÜFUZEDİCİ RADİASİYA
Nüvə partlayışında nüfuzedici radiasiya partlayış zonasından və buludundan çıxan qamma-şüaları və neytronlar selidir. Fiziki xassələri müxtəlif olan bu iki şüalanmanın ümumi cəhəti onların havada partlayış mərkəzindən bir neçə km-ə qədər yayılması, canlı toxumalarda atom və molekulların ionlaşmasına səbəb olmalarıdır.
Qamma-şüalar nüvə partlayışı zonasından nüvə reaksiyası başlanan andan bir neçə saniyə ərzində çıxırlar. Qamma-kvantların havanın atomlarını ionlaşdırması və öz enerjilərinin bir hissəsini itirərək yeni istiqamətdə hərəkət etmələri onların enerjiləri tükənənə qədər davam edir.
Neytronlar atomların elektron örtüyü ilə qarşılıqlı əlaqəyə girmirlər. Onlar atomun nüvəsi ilə toqquşduqda ya səpələnir, ya da nüvə reaksiyasını törədib, nüvədən yüklü hissəciklərin və qamma-kvantların çıxmasına səbəb olurlar.
Nüfuzedici radiasiyann təsirindən insanlar şüa xəstəliyinə düçar olurlar
Nüfuzedici radiasiya elektrotexniki və radioelektron avadanlıqlara (cihazla-ra) təsir göstərir, onların sıradan çıxmasına səbəb olur.
NÜVƏ PARTLAYIŞINDA RADİOAKTİV BULUDUN İZİ
1 – orta küləyin istiqaməti; 2 – izin oxu; L – izin uzunluğu; B – izin eni
NÜVƏ PARTLAYIŞINDA RADIOAKTIV BULUDUN IZI
ЛА, ЛБ, ЛВ, ЛГ – uyğun olaraq A,B, V, Q zonalarının maksimal uzunluğu
NEYTRON SURSATLARI
Partlayışında yüksək neytron şüalanması müşahidə olunan nüvə sursatları neytron sursatları adlanır. Neytron sursatları güjü 10 kt-dan çox olmayan termonüvə sursatlarıdır.
Neytron sursatının partlayışında ayrılan enercinin əsas hisssəsi deyterium və tritium izotoplarının nüvələrinin sintez reaksiyasının payına düşür.
